“ความเหมาะสมของนักเรียนที่เขาได้เลือกทรงผมให้เข้ากับหน้าตาเขาเองค่ะ” คือคำตอบจากแอดมินเพจเฟซบุ๊ก ‘โรงเรียนมัธยมวัดธาตุทอง-Matthayom Wat Thatthong School’ ที่ตอบคำถามผู้ใช้เฟซบุ๊กรายหนึ่งที่เข้ามาแสดงความคิดเห็นว่า ‘ความเหมาะสมของใคร’ หลังจากที่ทางโรงเรียนได้โพสต์ภาพประชาสัมพันธ์ทรงผมของนักเรียนทั้งหญิงและชาย โดยระบุรวมว่า สั้นหรือยาวก็ได้ ถ้ายาวตามความเหมาะสม
ในเวลาต่อมาประเด็นดังกล่าวได้กลายเป็นที่สนใจของผู้คนทันที เพราะถือเป็นการฉีกกรอบภาพจำของ ‘ทรงผมนักเรียนไทย’ แบบที่เห็นกันจนคุ้นชิน ซึ่งเด็กผู้ชายเลือกได้เฉพาะการตัดผมแบบทรงนักเรียน หรือรองทรงสูง ส่วนเด็กผู้หญิงที่ต้องผมสั้นเสมอติ่งหูเท่านั้น
หลายคนมองว่าคำสั่งนี้เป็นการสะท้อนถึงเสรีภาพของผู้เรียน ที่สามารถเลือกสิ่งที่เหมาะสำหรับตัวเองเพื่อสร้างบุคลิกและความมั่นใจ รวมถึงตอบเสียงในใจของใครหลายคนที่มีมาตลอดว่าทรงผมไม่ได้มีส่วนช่วยให้เรียนดี
โยชิ-รินรดา ธุระพันธ์ เจ้าของตำแหน่ง Miss Tiffany’s Universe 2017 และรองชนะเลิศอันดับสอง Miss International Queen 2018 ในฐานะศิษย์เก่าของโรงเรียนมัธยมวัดธาตุทอง ได้โพสต์ข้อความระบุว่า
“ดีใจที่โรงเรียนของเราเคารพสิทธิของนักเรียน ไม่ว่าจะผมทรงไหนเราก็สามารถประสบความสำเร็จ ไม่ใช่แค่รองทรงสูง ในตอนวัยเด็กแม้จะมีการตรวจผมบ้าง แต่มัธยมวัดธาตุทองก็เปิดโอกาสให้กับเด็กคนนี้ได้โชว์ศักยภาพ และให้เราทำในสิ่งที่เราอยากจะทำ ภูมิใจที่จบจากมัธยมวัดธาตุทอง”
THE STANDARD ขอหยิบยก ‘ระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ การไว้ทรงผมของนักเรียน ปี 2563’ ที่ให้ไว้ ณ วันที่ 30 มีนาคม 2563 โดย ณัฏฐพล ทีปสุวรรณ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ มานำเสนอเพื่ออธิบายถึงสิทธิและเสรีภาพการไว้ทรงผมของนักเรียนในประเทศไทย
จากระเบียบฯ ข้อ 4 นักเรียนต้องปฏิบัติตนเกี่ยวกับการไว้ทรงผม ดังนี้
- นักเรียนชายจะไว้ผมสั้นหรือผมยาวก็ได้ กรณีไว้ผมยาวด้านข้าง ด้านหลังต้องยาว ไม่เลยตีนผม ด้านหน้าและกลางศีรษะให้เป็นไปตามความเหมาะสมและมีความเรียบร้อย
- นักเรียนหญิงจะไว้ผมสั้นหรือผมยาวก็ได้ กรณีไว้ผมยาวให้เป็นไปตามความเหมาะสมและรวบให้เรียบร้อย
ส่วนข้อห้าม จากระเบียบฯ ข้อ 5 นักเรียนต้องห้ามปฏิบัติตน ดังนี้
- ดัดผม
- ย้อมสีผมให้ผิดไปจากเดิม
- ไว้หนวดหรือเครา
- การกระทำอื่นใดซึ่งไม่เหมาะสมกับสภาพการเป็นนักเรียน เช่น การตัดแต่งทรงผมเป็นรูปทรงสัญลักษณ์หรือเป็นลวดลาย
อย่างไรก็ตาม ในระเบียบข้อ 7 ภายใต้บังคับข้อ 4 ยังระบุว่าให้สถานศึกษาโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการสถานศึกษา หรือคณะกรรมการบริหารโรงเรียน วางระเบียบเกี่ยวกับการไว้ทรงผมของนักเรียนที่มีความเฉพาะเจาะจงได้เท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับระเบียบนี้ การดำเนินการตามวรรค 1 ให้ยึดถือหลักความเหมาะสมในการพัฒนา ‘บุคลิกภาพที่ดี’ ของนักเรียน และการมีส่วนร่วมของนักเรียน สถานศึกษา ผู้ปกครอง และชุมชนท้องถิ่น
หมายเหตุ: THE STANDARD ได้รับการอนุญาตจากนักเรียนในภาพให้ถ่ายภาพและเผยแพร่ภาพเพื่อการรายงานข่าวได้ และเป็นการถ่ายภาพนอกพื้นที่ของโรงเรียน