การมีชีวิตที่ยืนยาวอาจจะเป็นหนึ่งในเป้าหมายอันดับต้นๆ ของใครหลายคน ดังนั้นการมีสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดีจึงเป็นสิ่งสำคัญ การดูแลสุขภาพตัวเองทั้งในเรื่องของอาหารการกิน การออกกำลังกาย ปรับวิธีคิดและมีมุมมองในเชิงบวก หาสมดุลให้กับการใช้ชีวิตตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยทำให้การใช้ชีวิตในช่วงวัยที่ ‘ความถดถอย’ เริ่มรบเร้าและต่อสู้กับตัวเราอยู่ตลอดเวลา ไม่ใช่เรื่องยาก
โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่เทคโนโลยีทางด้านการแพทย์พัฒนาเจริญก้าวหน้าและเข้ามาเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยสำคัญที่คอยสนับสนุนให้คนเรามีชีวิตที่ยืนยาวเพิ่มมากขึ้น จากการสำรวจและเก็บข้อมูลล่าสุด ปี 2017 ของ Geoba.se พบว่า ประเทศที่มีขนาดเล็กที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากนครรัฐวาติกันอย่างโมนาโก มีอายุขัยเฉลี่ยของประชากรอยู่ที่ 89.42 ปี ตามมาด้วยเเชมป์เก่าหลายสมัยอย่างญี่ปุ่น (85.26 ปี) และประเทศเพื่อนบ้านของเราในอาเซียนอย่างสิงคโปร์ (85.21 ปี)
การมีประชากรที่อายุเเตะเลข 3 หลัก (100 ปี) เพิ่มมากขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา อาจจะเป็นหนึ่งในตัวชี้วัดที่สะท้อนถึงประสิทธิภาพในการจัดสรรสวัสดิการของรัฐให้แก่ประชาชนภายในประเทศ การลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชนโดยตรง
นอกจาก 3 ประเทศข้างต้นแล้ว สหราชอาณาจักรเองก็มีจำนวนประชากรที่อายุมากกว่า 105 ปี เกือบ 1,000 คน เมื่อปี 2015 หรือแม้แต่ประเทศไทยเองที่มีการรายงานจากสำนักงานสถิติเเห่งชาติ (2014) พบว่า ไทยมีประชากรที่มีอายุมากกว่า 100 ปี ถึง 23,399 คนเลยทีเดียว
อะไรคือเคล็ดลับที่ทำให้คนเหล่านี้อายุยืนถึง 100 ปี?
แม้อายุจะเพิ่มมากขึ้นในทุกๆ ปี แต่คุณก็ไม่ควรนั่งอยู่เฉยๆ แล้วปล่อยให้โลกใบนี้ก้าวไปข้างหน้าอย่างเดียว คุณควรที่จะทำงาน เคลื่อนไหวและทำสิ่งต่างๆ ที่อยากทำต่อไปเรื่อยๆ คุณมีสมองที่พระเจ้าประทานมาให้ จงใช้มันซะ
คำบอกเล่าบางส่วน จากบรรดาคน(อายุ)เกินร้อย
คนอายุยืนหรือผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักจะถูกถามเกี่ยวกับเคล็ดลับเพื่อสุขภาพที่ทำให้ชีวิตยืนยาว กินอะไรถึงสุขภาพดี มีสูตรยาอายุวัฒนะตัวไหนที่ทำให้อายุยืนขนาดนี้ แต่แทบจะไม่มีใครเคยถามพวกเขาเลยว่า พวกเขาใช้ชีวิตให้ดีและคุ้มค่าที่สุดได้อย่างไร อะไรคือสิ่งที่มาเติมเต็มให้ชีวิตมีความสุขและมีความหมายมากกว่าที่เคย…หรือบางทีอาจจะแค่เริ่มต้นที่ ‘วิธีคิด’
Joan Willett คุณทวดวัย 101 ปี ชาวอังกฤษ เธอใช้เวลาทั้งหมดในชีวิตของเธอ ทุ่มเทให้กับการเป็นคุณครู เธอไม่เคยผ่านการแต่งงานหรือมีลูกแต่อย่างใด แต่การใช้ชีวิตโดยปราศจากคู่ชีวิตหรือลูก ก็ไม่เคยเป็นปัญหาสำหรับเธอ ในวัยก่อนที่ชีวิตจะแตะเลข 3 หลัก เธอออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอด้วยการออกเดินไปยังที่ต่างๆ ทุกวัน เธอเริ่มเรียนรู้ที่จะใช้คอมพิวเตอร์เมื่อตอนอายุ 88 ปี และปัจจุบันนี้เธอมักจะอ่านบทความออนไลน์ในทุกๆ วัน
“ฉันคิดว่า การให้ความสนใจกับสิ่งต่างๆ ที่เคลื่อนที่และพัฒนาไปข้างหน้าเป็นสิ่งสำคัญ แม้ฉันอาจจะไม่ได้เข้าใจมันทั้งหมด แต่ฉันคิดว่า คนเราสามารถเรียนรู้และเอาใจใส่ต่อสิ่งต่างๆ ได้”
คุณทวดโจแอน เป็นหนึ่งคนที่แม้อายุจะพุ่งสูงแตะหลักร้อยแล้ว แต่คุณทวดก็ยังคงทำกิจกรรมต่างๆ ที่อยากทำได้เป็นอย่างดี ส่วนหนึ่งมาจากการเริ่มรู้จักดูเเลตัวเองและใช้เวลาทั้งหมดที่มีให้คุ้มค่าที่สุด
“แม้อายุจะเพิ่มมากขึ้นในทุกๆ ปี แต่คุณก็ไม่ควรนั่งอยู่เฉยๆ แล้วปล่อยให้โลกใบนี้ก้าวไปข้างหน้าอย่างเดียว คุณควรที่จะทำงาน เคลื่อนไหวและทำสิ่งต่างๆ ที่อยากทำต่อไปเรื่อยๆ คุณมีสมองที่พระเจ้าประทานมาให้ จงใช้มันซะ”
เคล็ด(ไม่)ลับอีกข้อหนึ่งที่คุณทวดอยากจะส่งต่อคือ คนเราจะเข้าใกล้ความสุขในการดำเนินชีวิตได้ ต้องเรียนรู้ที่จะขอบคุณและซาบซึ้งไปกับพลังงานด้านบวกเล็กๆที่เกิดขึ้นรอบๆ ตัว
“ในช่วงเวลาเข้านอน ฉันจะคิดทบทวนถึงเรื่องที่เกิดขึ้นมาตลอดทั้งวันว่า อะไรคือสิ่งที่ดีงามที่สุดที่เกิดขึ้นกับฉันในวันนี้ มันอาจจะเป็นสิ่งที่ฉันเคยเห็นแล้ว เป็นบางสิ่งบางอย่างที่คนพูดถึง เป็นความสำเร็จที่เกิดขึ้น หรือแม้แต่บางสิ่งบางอย่างที่กลายเป็นนิสัยของฉันไปแล้วตอนนี้…แต่น่าเสียดายที่คนส่วนใหญ่มักมองข้าม ความสุขเล็กๆ น้อยๆ ที่เกิดขึ้นในแต่ละวันของตัวเอง”
John Jeans-Winkworth คุณทวดอดีตทหารรบในสงครามโลกครั้งที่ 2 วัยย่างเข้าสู่ปีที่ 101 เป็นอีกหนึ่งคนในวัยเกินร้อยที่อยากจะส่งผ่านเคล็ด(ไม่)ลับ ที่อาจจะมีส่วนช่วยทำให้คนเรามีอายุที่ยืนยาวขึ้น ปัจจัยสำคัญคือ การมีความสุข คุณทวดรายนี้ฝันอยากจะเป็นนักร้องอาชีพมาโดยตลอด “แต่ฉันก็ไม่สามารถที่จะเป็นได้ เพราะฉันร้องเพลงไม่เพราะ ฝึกเท่าไหร่ก็ไม่เพราะ แต่ความพึงพอใจในสิ่งที่เรามี ณ วันนี้และความเข้าใจในสิ่งที่โลกเป็น คือกุญแจสำคัญที่จะไขประตู พาเราไปพบกับความสุข ชีวิตของฉันจึงไม่มีพื้นที่ให้กับความเสียใจอีกเลย”
ส่วนคุณทวด Rose Lamprey วัย 103 ปี เล่าถึงอีกองค์ประกอบหนึ่งที่อาจมีส่วนช่วยทำให้อายุของเรายืนยาวขึ้น นั่นคือ ‘ความรัก’
“เมื่อคุณรักใครสักคนหนึ่ง เหมือนกับที่ฉันรักสามีของฉัน มันจะมีบางสิ่งบางอย่างที่อาจจะทำให้พวกเราต่างทะเลาะและมีความเห็นไม่ตรงกัน แต่ความรักจะเอาชนะและเยียวยาทุกสิ่งทุกอย่างได้”
แท้จริงแล้วเคล็ดลับที่จะทำให้ชีวิตของคนเรานั้นอายุยืนอาจจะไม่มีสูตรสำเร็จตายตัว บางครั้งมันอาจจะเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ จากการรู้สึกรักตัวเอง ปรับวิธีคิด มองโลกในมุมมองใหม่ ทานอาหารที่มีประโยชน์ ทำกิจกรรมที่ตัวเราเองอยากจะทำและพยายามมีความสุขกับเรื่องเล็กๆ กับสิ่งต่างๆ รอบตัว ตัวเลขของอายุที่เพิ่มมากขึ้น (จนอาจจะเเตะหลักร้อย) จึงเป็นผลพวงจากสิ่งต่างๆ เหล่านี้
ไม่แน่ว่า ที่สุดแล้วคนเราอาจจะต้องการเพียงใช้ชีวิตให้มีความสุขและคุ้มค่าที่สุดในแต่ละวัน เท่านั้นเอง
Cover Photo: Patrick HAMILTON/AFP
อ้างอิง:
- www.geoba.se/population.php?pc=world&type=15
- www.cbsnews.com/pictures/who-lives-longest-cias-top-20-nations-for-life-expectancy/21
- www.theguardian.com/society/2017/aug/27/centenarians-record-number-live-to-100-happy-#img-3
- www.abc.net.au/news/2017-01-14/a-centenarians-secret-to-long-life-dont-worry-so-much/8180114