เคยรู้สึกไหมว่าชีวิตทุกวันนี้มัน ‘เยอะ’ ไปหมด?
งานก็ต้องเร่ง ความฝันก็ต้องวิ่งตาม ความสัมพันธ์ก็อยากให้รอด แถมโลกยังคอยบอกเราว่า “ต้องมีมากกว่านี้ ถึงจะดีพอ” ถ้าคุณกำลังรู้สึกแบบนี้อยู่ บางทีแนวคิดจากประเทศสวีเดนอย่าง ‘Lagom’ อาจเป็นสิ่งที่หัวใจคุณกำลังตามหาอยู่ก็ได้นะ
แนวคิด Lagom คืออะไรนะ?
คำว่า Lagom (อ่านว่า ลา-กอม) มาจากภาษาสวีเดน ไม่มีคำแปลตรงตัวในภาษาอื่น แต่ถ้าจะให้อธิบายสั้นๆ ก็อาจเทียบได้กับคำว่า ‘พอดี’ หรือ ‘พอเหมาะพอควร’ ไม่มากเกินไป ไม่น้อยเกินไป แค่ ‘พอดีๆ’ นั่นแหละ
แต่มันไม่ใช่แค่การตักข้าวให้ไม่เยอะเกิน หรือไม่ใช้เงินเกินงบ Lagom คือแนวทางการใช้ชีวิตที่เน้น ‘ความสมดุล’ ในทุกเรื่อง ตั้งแต่การทำงาน การพักผ่อน ความสัมพันธ์ ไปจนถึงการดูแลตัวเองเลยล่ะ
รากเหง้าที่อบอุ่นของคำว่า Lagom
นักภาษาศาสตร์บางคนบอกว่า คำนี้อาจมาจากวลีไวกิ้งโบราณ ‘Laget Om’ แปลว่า ‘รอบกลุ่ม’ คือสมัยก่อนเวลาเหล่าไวกิ้งดื่มน้ำผึ้งหมักจากเขาสัตว์ พวกเขาจะส่งต่อกันแบบจิบพอดีๆ เพื่อให้ทุกคนได้ลิ้มรส ไม่หมดก่อน ไม่ขาดตอน นั่นแหละ ‘พอดีเพื่อส่วนรวม’ ตั้งแต่ยุคโล่และขวานเลยทีเดียว
Lagom ไม่ได้แปลว่า ‘น้อย’ แต่แปลว่า ‘พอดี’
อยากให้เข้าใจให้ตรงกันก่อนว่า Lagom ไม่ใช่การใช้ชีวิตแบบตัดทุกอย่างจนเหลือแต่มินิมอลสุดขีด แต่มันคือการเลือกให้ชีวิต ‘เต็มแบบไม่ล้น’ เช่น
- ทำงานพอให้ก้าวหน้า แต่ไม่ถึงกับต้องประชุมจนตีสองทุกวัน
- กินของอร่อยได้ แต่ไม่ต้องฟาดชานมไข่มุกทุกมื้อ
- ใส่ใจคนรัก แต่อย่าลืมเวลาดูแลตัวเอง
- Lagom เป็นเหมือนคันเร่งที่เราปรับเองได้ ให้ชีวิตไม่เร่งจนล้า และไม่ช้าจนหยุดนิ่ง
ทำไมสวีเดนถึงอินกับ Lagom ขนาดนี้?
เพราะมันฝังอยู่ใน DNA ของวัฒนธรรมเลยล่ะ เรามักจะเห็น Lagom สะท้อนอยู่ในดีไซน์บ้านที่เรียบง่ายแต่ฟังก์ชันครบ วิธีที่คนสวีดิชให้ความสำคัญกับเวลา ‘Fika’
(การหยุดพักดื่มกาแฟกับเพื่อนร่วมงาน) รวมถึงความใส่ใจสิ่งแวดล้อม การแยกขยะ และเลือกบริโภคอย่างมีสติ
ชีวิต Lagom = ชีวิตที่ยั่งยืน
แนวคิดนี้ยังสอดคล้องกับความยั่งยืน (Sustainability) อีกด้วยนะ เพราะเมื่อเราเลือก ‘พอ’ เราจะไม่เปลืองเกินจำเป็น ลดของเสีย ลดความเครียด และมีพื้นที่ให้หายใจ ทั้งกับตัวเอง และกับโลก
แล้วเราจะเริ่มใช้ Lagom ได้อย่างไร?
- ลองถามตัวเองว่า “สิ่งนี้จำเป็นไหม?” ก่อนจะกดสั่งของจากแอปช้อปปิ้งออนไลน์
- เลือกนอนเร็วขึ้นอีกนิด แทนการดูซีรีส์ยันตีหนึ่ง
- เรียนรู้ที่จะปฏิเสธสิ่งที่เกินพอดี แม้มันจะดูน่าสนุกในตอนแรก
- หาเวลาอยู่กับตัวเองอย่างเงียบๆ โดยไม่รู้สึกผิด
- ไม่ต้องเปลี่ยนชีวิตทั้งหมดในวันเดียว แค่เริ่มจากจุดเล็กๆ ที่ ‘พอดี’ กับใจเรา
อยากรู้จัก Lagom ให้ลึกขึ้นอีก?
ลองหาอ่านหนังสืออย่างเรื่อง Lagom: The Swedish Art of Balanced Living หรือ Live Lagom และตามอ่านบทความออนไลน์เกี่ยวกับ Swedish lifestyle ได้เลย
บางทีคำตอบของชีวิตที่ยุ่งเกินไป อาจไม่ใช่ ‘มากขึ้น’ แต่อาจเป็นแค่ ‘น้อยลงนิดหนึ่ง แล้วอยู่ตรงนั้นให้นานขึ้น’ ซึ่งถ้าจะให้สรุปสั้นๆ ว่า Lagom คืออะไร? มันน่าจะหมายถึงชีวิตแบบที่ ‘ไม่ต้องดีที่สุด แค่รู้สึกว่ามันพอดี ก็เพียงพอแล้ว’
Lagom (อ่านว่า ลา-กอม) มาจากภาษาสวีเดน หมายถึงความ ‘พอดี’ ไม่มากเกินไป ไม่น้อยเกินไป เป็นปรัชญาชีวิตที่ช่วยแก้ปัญหาความรู้สึกล้นของชีวิตสมัยใหม่ที่มักถูกคาดหวังให้ ‘มี’ มากขึ้นเรื่อยๆ
เป็นแนวทางการใช้ชีวิตที่เน้น ‘ความสมดุล’ ในทุกเรื่อง ตั้งแต่การทำงาน การพักผ่อน ความสัมพันธ์ ไปจนถึงการดูแลตัวเอง โดยเป็นการต่อต้านวัฒนธรรมบริโภคนิยมในสังคมปัจจุบัน
รากศัพท์อาจมาจากวลีไวกิ้งโบราณ ‘Laget Om’ (รอบกลุ่ม) สื่อถึงการแบ่งปันเครื่องดื่มให้ทุกคนได้ลิ้มรสอย่าง ‘พอดีเพื่อส่วนรวม’ แสดงให้เห็นว่าแนวคิดนี้อยู่คู่กับวัฒนธรรมสแกนดิเนเวียนมานานนับพันปี
Lagom ไม่ได้หมายถึง ‘น้อย’ แต่หมายถึง ‘พอดีๆ’ เช่น ทำงานให้ก้าวหน้าแต่ไม่หักโหม หรือกินของอร่อยได้แต่ไม่ต้องทุกมื้อ
แนวคิดนี้ช่วยลดความเครียดและความวิตกกังวลจากการเปรียบเทียบหรือความรู้สึกว่าตัวเองไม่เพียงพอ โดยเน้นความสุขที่เกิดจากความพอใจในสิ่งที่มี
แนวคิด Lagom ฝังลึกในวัฒนธรรมสวีเดน สะท้อนผ่านดีไซน์เรียบง่าย แม้แต่การหยุดพักแบบ Fika (พักดื่มกาแฟกับเพื่อนร่วมงาน) และการใส่ใจสิ่งแวดล้อม ทำให้สวีเดนเป็นหนึ่งในประเทศที่มีดัชนีความสุขสูงและระบบสวัสดิการที่ดี เพราะสังคมให้คุณค่ากับคุณภาพชีวิตมากกว่าความมั่งคั่ง
สอดคล้องกับแนวคิดความยั่งยืน (Sustainability) เพราะเมื่อเราเลือก ‘พอ’ จะลดของเสีย ลดความเครียด และมีพื้นที่ให้หายใจได้มากขึ้น
อยากใช้ชีวิตตามแบบ Lagom เริ่มต้นง่ายๆ เช่น ถามตัวเองก่อนซื้อของว่า “จำเป็นไหม?” เลือกนอนเร็วขึ้น รู้จักปฏิเสธสิ่งที่เกินพอดี ไม่ยึดติดกับวัตถุหรือสถานะ แต่ให้ความสำคัญกับประสบการณ์และความสัมพันธ์ที่มีคุณค่า
หาเวลาอยู่กับตัวเองอย่างเงียบๆ โดยไม่รู้สึกผิด ไม่ต้องเปลี่ยนทั้งชีวิตในวันเดียว แค่เริ่มจากจุดเล็กๆ ที่พอดี
สรุปคือ Lagom หมายถึงชีวิตที่ ‘ไม่ต้องดีที่สุด แค่รู้สึกว่ามันพอดี ก็เพียงพอแล้ว’
ภาพประกอบ: กันยกร กาญจนวิไล
