กัมพูชาเป็นหนึ่งในประเทศที่ตอนนี้พูดได้เต็มปากว่า มีความก้าวหน้าในการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 ให้แก่ประชาชนได้มากกว่าหลายประเทศเพื่อนบ้านในกลุ่มอาเซียน รวมถึงไทย
โดยปัจจุบันพบว่าชาวกัมพูชาราว 16% ของประชากรทั้งหมดประมาณ 16 ล้านคน หรือคิดเป็นเกือบ 1 ในทุกๆ 5 คน ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้วอย่างน้อย 1 โดส
แต่ความสำเร็จนี้จะเรียกว่าเป็นความสำเร็จจากกัมพูชาทั้งหมดก็ไม่เชิง เนื่องจากผู้อยู่เบื้องหลังการจัดหาวัคซีนให้กัมพูชานั้นคือพันธมิตรรายใหญ่อย่างจีน ที่บริจาควัคซีนให้กัมพูชามากกว่าประเทศใดในภูมิภาค
ย้อนกลับไปในเดือนเมษายน สถานการณ์ระบาดของโรคโควิด-19 ในกัมพูชาทวีความรุนแรงมากขึ้นจนรัฐบาลต้องตัดสินใจใช้มาตรการล็อกดาวน์ในกรุงพนมเปญ ตัวเลขผู้ติดเชื้อทะยานจากหลักสิบถึงกว่า 900 คนต่อวัน ขณะที่ยอดผู้ติดเชื้อสะสมล่าสุดอยู่ที่มากกว่า 35,500 คน
ท่ามกลางวิกฤตที่กำลังเผชิญ มหาอำนาจอย่างจีนเป็นประเทศแรกที่ยื่นมือเข้าช่วย บริจาควัคซีนให้กัมพูชากว่า 1.7 ล้านโดส และรัฐบาลกัมพูชาสั่งซื้อจาก Sinovac อีก 4 ล้านโดส ส่วนที่เหลือมาจากโครงการแบ่งปันวัคซีน COVAX ขององค์การอนามัยโลก ทำให้มากกว่า 90% ของวัคซีนที่กัมพูชาใช้ล้วนมากจากจีน
“จีนเป็นประเทศแรกที่ให้ความช่วยเหลือกัมพูชา พวกเขาทำให้ชาวกัมพูชาได้รับการฉีดวัคซีน และคุณภาพนั้นดี” ชายวัยรุ่นกัมพูชาวัย 19 ปี ที่รอฉีดวัคซีน Sinopharm กล่าว พร้อมเสริมว่า “พวกเขาช่วยเราอย่างมากและบ่อยครั้ง เหมือนกับจับมือเราและไม่ปล่อยเราไป”
ความก้าวหน้าในการฉีดวัคซีนของกัมพูชายังสะท้อนผลสำเร็จในนโยบาย ‘การทูตวัคซีน’ ของจีน ท่ามกลางความพยายามแข่งขันขยายอิทธิพลในภูมิภาคกับคู่แข่งอย่างสหรัฐฯ โดยก่อนหน้านี้รัฐบาลวอชิงตันประกาศแผนบริจาควัคซีนล็อตใหญ่ 7 ล้านโดสแก่ประเทศในเอเชีย รวมถึงไทย
การหยิบยื่นความช่วยเหลือในยามลำบาก ทำให้ความสัมพันธ์ของรัฐบาลพนมเปญกับปักกิ่งยิ่งเพิ่มพูนมากขึ้น
จ้าวลี่เจียน โฆษกรัฐบาลจีน ให้สัมภาษณ์ Global Times ว่า ความช่วยเหลือที่เกิดขึ้นไม่เพียงสะท้อนถึงมิตรภาพที่พิเศษของทั้งสองฝ่าย แต่ยังเป็นความรับผิดชอบของจีนที่มีต่อชุมชนจีน-กัมพูชาที่มีอนาคตร่วมกัน
ในการกล่าวสุนทรพจน์ของสมเด็จฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชา เมื่อไม่นานนี้ เขาตอบคำถามที่ว่า กัมพูชานั้นพึ่งพิงจีนมากไปหรือไม่ โดยกล่าวอย่างมั่นใจว่า
“หากผมไม่พึ่งจีน ผมควรพึ่งใคร หากไม่มีการบริจาคและขายวัคซีนจากจีน เราจะไม่ได้ฉีดวัคซีนให้ประชาชนกัมพูชา”
ที่ผ่านมาจีนยังเพิ่มความช่วยเหลือและการลงทุนในกัมพูชา แม้สมเด็จฮุน เซน จะถูกประณามจากหลายชาติตะวันตกเรื่องการคุกคามสิทธิมนุษยชนและกำจัดคู่แข่งทางการเมือง ซึ่งผู้นำกัมพูชาก็สนับสนุนท่าทีของจีนในด้านต่างๆ รวมถึงการอ้างสิทธิ์ครอบครองพื้นที่พิพาทในทะเลจีนใต้
ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญหลายคนมองการบริจาคและขายวัคซีนให้กัมพูชาเป็นประเด็นทางการเมืองเพื่อสร้างอิทธิพลในภูมิภาคและในเวทีโลก
ซึ่งการที่จีนสามารถผลิตและจัดส่งวัคซีนให้ประเทศต่างๆ ได้จำนวนมาก ทำให้บรรยากาศฉันมิตรและการสร้างความไว้ใจกับหลายประเทศ อาทิ อินโดนีเซีย พัฒนาไปในทางที่ดีและลดความขัดแย้ง อย่างกรณีพิพาททะเลจีนใต้ โดยนอกจากกัมพูชา จีนยังขายวัคซีนแก่อินโดนีเซีย ไทย และฟิลิปปินส์ และทำให้การรับมือกับโควิด-19 ในประเทศเหล่านี้มีความหวังมากขึ้นด้วย
ภาพ: Photo by Ouyang Kaiyu/China News Service via Getty Images
พิสูจน์อักษร: วรรษมล สิงหโกมล
อ้างอิง:
