กฟผ. แจกแจงที่มาค่าไฟฟ้าและภาระหนี้แสนล้าน ยืนยันสัญญาซื้อไฟฟ้าเอกชนถูกต้องและเป็นไปตามนโยบายรัฐ

กฟผ. แจงการแสดงสัญญารับซื้อไฟฟ้าเอกชน เพื่อตอบปมต้นทางต้นทุนค่าไฟฟ้าและข้อมูลค่าความพร้อมจ่าย ยันยึดตามแนวทางสากล และจ่ายค่าเชื้อเพลิงก๊าซธรรมชาติ LNG แก่ ปตท. ตามจริง โอดยังมีหนี้เงินกู้เพื่อเสริมสภาพคล่องค้างถึง 1.1 แสนล้านบาทจากการแบกรับภาระค่า Ft กว่า 1.5 แสนล้านบาท

ประเสริฐศักดิ์ เชิงชวโน รองผู้ว่าการยุทธศาสตร์ ในฐานะโฆษกการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) กล่าวถึงกรณีที่มีการเรียกร้องให้ กฟผ. เปิดเผยสัญญารับซื้อไฟฟ้า (PPA) จากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนนั้น กฟผ. ยินดีเปิดเผยข้อมูลหรือรายละเอียดสัญญารับซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนรายใหญ่ (IPP) ต่อบุคคลภายนอก แต่ต้องได้รับความยินยอมจากคู่สัญญาของ กฟผ. ก่อนดำเนินการ

ส่วนสัญญารับซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าขนาดเล็ก (SPP) ได้มีการเปิดเผยต้นแบบสัญญาตั้งแต่แรก จึงสามารถสืบค้นข้อมูลได้จากเว็บไซต์ของสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (สำนักงาน กกพ.) และสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.)

ทั้งนี้ การรับซื้อไฟฟ้าจากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนเป็นไปตามนโยบายภาครัฐ เพื่อลดภาระการลงทุนของภาครัฐ ลดหนี้สาธารณะ และเพิ่มการแข่งขันในกิจการไฟฟ้า ซึ่งภาครัฐเป็นผู้คัดเลือกผู้ผลิตไฟฟ้าฯ ที่มีราคาต่ำสุดในช่วงเวลานั้นๆ โดยผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) และคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) ตามลำดับ ส่วน กฟผ. เป็นเพียงผู้รับซื้อไฟฟ้าตามราคาที่รัฐกำหนด และดำเนินการตามระเบียบการรับซื้อไฟฟ้าฯ เท่านั้น

ค่าความพร้อมจ่าย ยึดหลักสากลตามสัญญาซื้อ-ขายไฟฟ้าระยะยาว

สำหรับค่าความพร้อมเดินเครื่องเพื่อจ่ายไฟฟ้า (Availability Payment: AP) หรือที่เรียกสั้นๆ ว่า ค่าความพร้อมจ่าย เป็นแนวทางปฏิบัติตามหลักสากลสำหรับสัญญาซื้อ-ขายไฟฟ้าระยะยาว เพื่อสะท้อนต้นทุนค่าก่อสร้างโรงไฟฟ้าที่เอกชนต้องลงทุน เช่น ค่าเช่า ค่าอุปกรณ์อะไหล่โรงไฟฟ้า ค่าจ้างเดินเครื่องหรือบำรุงรักษา ค่าประกันภัยโรงไฟฟ้า ฯลฯ ในการดูแลรักษาโรงไฟฟ้าให้มีความพร้อมอยู่เสมอ กฟผ. จึงต้องจ่ายค่า AP ที่ถูกกำหนดไว้ตลอดอายุสัญญา

โดยจ่ายเป็นรายเดือนตามความพร้อมจ่ายไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าเท่านั้น หาก กฟผ. ไม่จ่ายจะเป็นการผิดสัญญาและอาจถูกฟ้องร้องได้ ในทางกลับกัน หากผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนไม่สามารถเตรียมโรงไฟฟ้าให้มีความพร้อมจ่ายตามที่กำหนดก็จะถูกปรับตามสัญญาเช่นกัน

ทั้งนี้ ค่า AP ของโรงไฟฟ้าเอกชน คิดรวมอยู่ในค่าไฟฟ้าฐาน ซึ่งไม่ได้ปรับขึ้นมาตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2558 จึงไม่ได้ส่งผลต่อค่าไฟฟ้าที่ปรับสูงขึ้นในปัจจุบัน

“ขอยกตัวอย่างให้เข้าใจได้ง่ายๆ และเห็นภาพชัดเจนคือ การทำสัญญาซื้อ-ขายไฟฟ้าเปรียบเสมือนการทำสัญญาเช่ารถยนต์มาใช้งาน ผู้เช่าจะต้องมีค่าใช้จ่าย 2 ส่วน คือ ค่าเช่ารถที่ต้องจ่ายทุกเดือน ไม่ว่าจะมีการใช้รถหรือไม่ก็ตาม เฉกเช่นเดียวกับค่า AP ของโรงไฟฟ้า

“ส่วนค่าน้ำมันจะจ่ายมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับระยะทางและการใช้งาน เปรียบได้กับค่าพลังงานไฟฟ้า หรือค่า EP (Energy Payment) เป็นค่าเชื้อเพลิงที่โรงไฟฟ้าเอกชนจะได้รับก็ต่อเมื่อศูนย์ควบคุมระบบกำลังไฟฟ้าสั่งการให้โรงไฟฟ้าเดินเครื่องผลิตพลังงานไฟฟ้าเท่านั้น”

แบกรับภาระค่า Ft เป็นการชั่วคราวกว่า 1.5 แสนล้านบาท

สำหรับการนำเข้า Spot LNG เพื่อนำมาผลิตไฟฟ้า กฟผ. ไม่เคยได้รับผลประโยชน์ใดๆ เนื่องจากค่าเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้าเป็นค่าใช้จ่ายตามจริงที่ถูกเรียกเก็บจาก ปตท. ไม่มีการบวกเพิ่มแต่อย่างใด

“กฟผ. รับซื้อไฟฟ้าจากเอกชนตามนโยบายภาครัฐ โดยราคาค่าไฟฟ้าที่ กฟผ. รับซื้อไม่มีการบวกกำไรเพิ่ม และค่าไฟฟ้าที่ กฟผ. เรียกเก็บจากผู้ใช้ไฟฟ้าเป็นไปตามที่ได้รับการเห็นชอบโดย กกพ.

“ในช่วงวิกฤตพลังงานที่ต้องเผชิญกับความยากลำบาก กฟผ. มิได้นิ่งนอนใจ ได้ร่วมมือกับทุกภาคส่วนในการลดต้นทุนการผลิตไฟฟ้าอย่างเต็มกำลัง เพื่อแบ่งเบาภาระของประชาชน”

ปัจจุบัน กฟผ. ยังมีหนี้เงินกู้เพื่อเสริมสภาพคล่องสูงถึง 1.1 แสนล้านบาท จากการแบกรับภาระค่า Ft เป็นการชั่วคราวกว่า 1.5 แสนล้านบาท

ดังนั้นเมื่อ กฟผ. ต้องแบกค่า Ft จึงต้องเจรจาคู่สัญญา เรื่อง การชำระเงิน คือ

บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน)
การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.)

และต้องทยอยคืนงวดละ 2 หมื่นล้านบาท 7 งวด จะครบ 4 เดือนแรกของปี 2568 ช่วงนั้นรัฐบาลต้องหาเงินมาอุ้ม

ด้าน กุลิศ สมบัติศิริ ปลัดกระทรวงพลังงาน กล่าวว่า กรณีประเด็นอัตราการสำรองไฟฟ้า (Reserve Margin: RM) ที่มักถูกตั้งข้อสังเกตว่า เป็นสาเหตุทำให้ค่าไฟแพงนั้น ปัจจุบันปริมาณสำรองไฟฟ้าของไทยอยู่ที่ 36% ไม่สูงถึง 50-60% โดยตัวเลขดังกล่าวเป็นการนำค่ากำลังการผลิตไฟฟ้าตามสัญญามาคำนวณ จึงไม่สะท้อนอัตราการสำรองไฟฟ้าแท้จริง อาทิ ไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน ซึ่งกลุ่มนี้พึ่งพาไม่ได้ตลอด 24 ชั่วโมง จึงไม่ใช่สำรองไฟฟ้าที่แท้จริง

“ประเด็นการสำรองไฟฟ้ามีมาตลอด ซึ่งแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศ (PDP) ต้องเตรียมการไว้ เพื่อก้าวเข้าสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน ดังนั้นการจะต้องผลิตไฟสะอาดเป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องมี” กุลิศกล่าว

ข่าวที่เกี่ยวข้อง: