ประสิทธิผลของวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 ในสหราชอาณาจักร

หลังจากที่สหราชอาณาจักรเริ่มฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 ให้กับผู้ใหญ่ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไปเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา ทีมวิจัยจากสำนักงานความมั่นคงด้านสุขภาพของสหราชอาณาจักร (UK Health Security Agency) ติดตามการป้องกันการติดเชื้อแบบมีอาการเทียบกับผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน พบว่า มีประสิทธิผลเพิ่มขึ้นเป็นมากกว่า 90% ไม่ว่า 2 เข็มแรกจะเป็นวัคซีน Pfizer หรือ AstraZeneca

วัคซีนไม่ป้องกัน ‘การติดเชื้อ’ แต่ป้องกันอาการรุนแรง ข้อเท็จจริงนี้ในรายละเอียดอาจต้องกล่าวว่า วัคซีนยังสามารถป้องกัน ‘การติดเชื้อแบบมีอาการ’ ได้ แต่ประสิทธิผลจะลดลงตามระยะเวลาหลังได้รับวัคซีนครบ 2 เข็ม โดยวัคซีน Pfizer 2 เข็ม มีประสิทธิผลลดลงจาก 92.4% เป็น 62.5% และวัคซีน AstraZeneca 2 เข็ม มีประสิทธิผลลดลงจาก 62.7% เป็น 44.1% เมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 5 เดือน

ขออธิบายเพิ่มเติมถึงการแปลความหมายประสิทธิผลวัคซีนว่า ‘วัคซีนมีประสิทธิผล 44.1%’ หมายความว่าผู้ที่ได้รับวัคซีนจะมี ‘อัตราการติดเชื้อลดลง 44.1%’ เมื่อเทียบกับผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน (สังเกตว่าตัวเลขนี้จะต้องเทียบความเสี่ยงกับ ‘ผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน’ หรือกลุ่มควบคุม ดังนั้นจึงไม่ได้แปลว่าผู้ที่ได้รับวัคซีน 100 คน จะมีโอกาสติดเชื้อ 44 คนแต่อย่างใด)

หลังจากสหราชอาณาจักรมีนโยบายฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มที่ 3 เป็นวัคซีน Pfizer เต็มโดส หรือวัคซีน Moderna ครึ่งโดส ห่างจากเข็มสุดท้าย 6 เดือนในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป ทีมวิจัยติดตามอัตราการติดเชื้อในผู้ที่ได้รับเข็มกระตุ้นด้วยวัคซีน Pfizer เทียบกับผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน พบว่า เมื่อผ่านไป 2 สัปดาห์ ประสิทธิผลการป้องกันการติดเชื้อแบบมีอาการเพิ่มขึ้นเป็น

93.1% สำหรับผู้ที่ได้รับ 2 เข็มแรกเป็นวัคซีน AstraZeneca
94.0% สำหรับผู้ที่ได้รับ 2 เข็มแรกเป็นวัคซีน Pfizer

ใกล้เคียงกับประสิทธิผลหลังได้รับวัคซีนครบ 2 เข็มในช่วงแรก แสดงให้เห็นว่า การฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นมีประโยชน์สำหรับผู้ที่ได้รับวัคซีนไปนานกว่า 5 เดือน และเป็นผลดีต่อการควบคุมการระบาด เพราะจะทำให้ระดับภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd Immunity) เกิดขึ้นได้จริง อย่างไรก็ตาม ยังต้องติดตามต่อไปว่าระดับภูมิคุ้มกันที่เพิ่มขึ้นสูงหลังฉีดเข็มกระตุ้นนี้จะสามารถทำให้ประสิทธิผลของวัคซีนคงอยู่นานเท่าใด

ภาพประกอบ: เทียนจรัส วงศ์พิเศษกุล

อ้างอิง: