วันนี้ (26 มิถุนายน) ยิ่งชีพ อัชฌานนท์ ผู้จัดการกลุ่ม iLaw พร้อมด้วย กฤต แสงสุรินทร์ เจ้าหน้าที่กลุ่ม We Watch และคณะผู้สังเกตการณ์ เดินทางมาที่อิมแพ็ค ฟอรั่ม 4 เมืองทองธานี เพื่อสังเกตการณ์การลงคะแนนเลือกสมาชิกวุฒิสภา (สว.) รอบแรกในช่วงเช้า
ยิ่งชีพได้ตั้งข้อสังเกตการทำงานของสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ใน 3 ประเด็นหลัก ประเด็นแรกคือการจำกัดจำนวนผู้เข้าสังเกตการณ์ด้านในสถานที่เลือก รวมถึงในแต่ละกลุ่ม ประเด็นที่สองคือการติดประกาศคะแนนดิบที่ไม่แสดงต่อสาธารณชน และประเด็นสุดท้ายคือการถ่ายทอดสดบรรยากาศการลงคะแนนในสถานที่เลือกแต่ละกลุ่ม
กฤตระบุว่า ก่อนหน้านี้ กกต. ได้แจ้งให้องค์กรที่มีความประสงค์จะเข้าสังเกตการณ์ส่งรายชื่อ และกลุ่มของตัวเองได้ประสานเพื่อส่งรายชื่อจำนวน 10 คนไป โดยส่งไปตั้งแต่ช่วงปลายเดือนพฤษภาคม แต่วันนี้พอมาถึงหน้างานกลับพบว่าตัวแทนกลุ่มตัวเองไม่สามารถเข้าไปด้านในได้ โดย กกต. แจ้งว่าให้ผู้สังเกตการณ์ทุกกลุ่มเข้าได้เพียง 15 คน
อีกทั้งผู้สังเกตการณ์ที่เข้าไปด้านในรายงานว่า จุดที่ให้ผู้สังเกตการณ์อยู่ไม่สามารถสังเกตได้อย่างละเอียด ไม่สามารถมองเห็นกระดานคะแนนของแต่ละกลุ่มได้ เนื่องจากอยู่บริเวณชั้น 2 ซึ่งหากต้องการสังเกตจะต้องใช้กล้องส่องทางไกลหรือโทรศัพท์มือถือในการซูมภาพ
นอกจากนี้ยังพบว่าการติดประกาศรายงานการนับคะแนนทั้งแบบในกลุ่มและแบบแบ่งสาย เป็นการติดประกาศด้านในสถานที่เลือก ทำให้ประชาชนและสื่อมวลชนไม่สามารถสังเกตการณ์การนับคะแนนอย่างโปร่งใสได้ จึงขอเรียกร้องให้นำกระดานติดประกาศการนับคะแนนดิบมาไว้ด้านนอก เพื่อให้ประชาชนสังเกตการณ์การนับคะแนนได้
ยิ่งชีพได้กล่าวเสริมว่า ผู้สมัคร สว. มีทั้งหมด 20 กลุ่ม รวมทั้งหมด 2,989 คน แต่ให้มีผู้สังเกตการณ์เพียง 15 คน ซึ่งตัวเลขก็ชี้ชัดได้แล้วว่าผู้สังเกตการณ์ไม่สามารถสังเกตได้ครบทุกกลุ่ม โดยหาก กกต. จะอ้างว่าสถานที่ไม่เอื้ออำนวยคงเป็นไปไม่ได้ เพราะจากการรายงานของผู้สังเกตการณ์พบว่าด้านในมีพื้นที่ให้เจ้าหน้าที่เดินไปมา ส่วนใหญ่ก็ไม่ทราบว่าปฏิบัติหน้าที่อะไร ซึ่งหากการลงคะแนนและการนับคะแนนมีปัญหา ผู้สังเกตการณ์อาจจะเป็นพยานให้ไม่ได้
ส่วนการถ่ายทอดสดภาพด้านในออกมาด้านนอกเพื่อให้ประชาชนและสื่อมวลชนที่มาเฝ้ารอดูการลงคะแนนด้านนอก พบว่าภาพที่ถ่ายทอดออกมานั้นส่วนใหญ่เป็นภาพติดตามผู้บริหารของ กกต. มากกว่า และไม่มีเสียง ทำให้ผู้สังเกตการณ์และสื่อมวลชนไม่ทราบว่าขั้นตอนการลงคะแนนด้านในไปถึงขั้นตอนไหนแล้ว โดยตัวเองทราบว่าด้านในมีกล้อง CCTV ในแต่ละกลุ่ม แต่ไม่การถ่ายทอดสดออกมา ส่วนตัวจึงอยากให้ กกต. ดำเนินการแก้ไขเพราะเชื่อว่ายังมีเวลา เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมการสังเกตการณ์ครั้งนี้
ยิ่งชีพย้ำว่าขอให้ กกต. ถ่ายทอดสดภาพกล้อง CCTV ออกมาด้านนอก รวมถึงปล่อยเสียงด้านในออกมาด้วย และจัดสถานที่ให้ประชาชนมากกว่านี้ อีกทั้งนำกระดานติดประกาศคะแนนออกมาด้านนอก ซึ่งเป็นวิธีการเดียวที่จะทำให้ประชาชนสังเกตการณ์และป้องกันการฮั้วหรือบล็อกโหวต
ส่วนกรณีที่มีแชตหลุดว่ามีผู้สมัคร สว. อ้างว่าเป็นกลุ่มของ iLaw ส่งข้อความไปขอคะแนน ยิ่งชีพระบุว่า ได้ดำเนินการตรวจสอบแชตดังกล่าวแล้ว ยืนยันว่าไม่มีเจ้าหน้าที่ของ iLaw อยู่ในกลุ่มนั้น ซึ่งกลุ่มดังกล่าวใช้ชื่อว่า ‘สว. ประชาชน’ มีสมาชิกประมาณ 38 คน ส่วนคนที่อ้างว่าเป็นเจ้าหน้าที่ของกลุ่ม iLaw ก็ไม่ใช่ความจริงแต่อย่างใด
โดยสัปดาห์ที่ผ่านมาตนเองได้รับรายงานว่ามีเจ้าหน้าที่กลุ่ม iLaw ไปขอคะแนน แต่ก็ได้ชี้แจงกับสาธารณะไปแล้วว่าไม่มีผู้สมัคร สว. จากกลุ่ม iLaw ซึ่งหากมีใครนำไปแอบอ้างถือว่าเป็นการโกหก
