รัฐสภาตุรกีให้สัตยาบันรับรองการเข้าเป็นสมาชิก NATO ของสวีเดนเป็นที่เรียบร้อยแล้วเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา (23 มกราคม) หลังจากล่าช้ากว่า 20 เดือน
สมัชชาใหญ่ของตุรกีลงมติด้วยคะแนนเสียง 287 ต่อ 55 เสียง เพื่ออนุมัติคำขอของสวีเดนที่มีขึ้นตั้งแต่ช่วงกลางปี 2022 หลังการรุกรานยูเครนของรัสเซีย ทำให้ชาติที่เคยมีสถานะเป็นกลางอย่างสวีเดนต้องแสวงหาความมั่นคงทางทหารมาเป็นเกราะป้องกันดินแดนมากขึ้นกว่าเดิม
สารพัดอุปสรรคก่อนถึงฝั่งฝัน
ตามกระบวนการแล้วชาติสมาชิก NATO ทุกประเทศจะต้องอนุมัติการสมัครเข้าเป็นสมาชิกใหม่จากประเทศใดๆ ก็ตามที่ต้องการเข้าร่วมเป็นพันธมิตร โดยเมื่อปี 2022 สวีเดนและฟินแลนด์ได้สมัครเข้าเป็นสมาชิกใหม่พร้อมกัน ก่อนที่ในท้ายที่สุดฟินแลนด์จะได้เข้าเป็นสมาชิกลำดับที่ 31 ของ NATO อย่างเป็นทางการเมื่อช่วงเดือนเมษายน 2023
แต่สวีเดนนั้นต้องเผชิญกับอุปสรรค เพราะรัฐบาลตุรกีมองว่าทางการสวีเดนผ่อนปรนต่อกลุ่มชาวเคิร์ดภายในประเทศมากจนเกินไป ทั้งยังมองว่าคนกลุ่มนี้เป็นภัยคุกคามด้านความมั่นคง และอาจมีส่วนเกี่ยวพันกับความพยายามโค่นล้มอำนาจรัฐบาลประธานาธิบดีเรเจป ไตยิป แอร์โดอัน เมื่อปี 2016 อีกด้วย
นอกจากนี้เจ้าหน้าที่ตุรกียังกล่าวหาเจ้าหน้าที่สวีเดนว่า สมรู้ร่วมคิดในการเดินขบวนประท้วงต่างๆ ที่เกิดขึ้นท่ามกลางกระแส ‘Islamophobia’ หรือความหวาดกลัวศาสนาอิสลาม เช่น การเผาคัมภีร์อัลกุรอาน ซึ่งทางการตุรกีต้องการเห็นสิ่งที่เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้นจากฝั่งสวีเดน
อย่างไรก็ดี นับตั้งแต่เริ่มสมัครสมาชิก สวีเดนพยายามดำเนินการอย่างเข้มงวดมากขึ้นในการบังคับใช้กฎหมายต่อต้านการก่อการร้าย และตกลงที่จะทำงานกับตุรกีอย่างใกล้ชิด เพื่อจัดการกับความวิตกกังวลของตุรกีในเรื่องที่เกี่ยวกับความมั่นคง จนในที่สุดนั้นแอร์โดอันก็ยอมเสนอให้รัฐสภาตุรกีให้สัตยาบันรับรองการเป็นสมาชิก NATO ของสวีเดนในเดือนตุลาคม 2023 แต่ในขณะนั้นก็ไม่ได้ระบุกรอบเวลาที่แน่ชัด จนกระบวนการล่วงเลยมาถึงในเดือนมกราคม 2024
ท่าทีจากประชาคมโลก
ภายหลังเสร็จสิ้นการให้สัตยาบัน เจฟฟ์ เฟลก เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกา กล่าวในแถลงการณ์ว่า “ผมรู้สึกซาบซึ้งอย่างยิ่งที่รัฐสภาตุรกีตัดสินใจอนุมัติการเข้าเป็นสมาชิก NATO ของสวีเดน” และ “ความมุ่งมั่นของตุรกีที่มีต่อ NATO แสดงให้เห็นชัดเจนถึงการเป็นพันธมิตรที่แข็งแกร่งของเรา”
ล่าสุดวานนี้ (24 มกราคม) สำนักข่าว Reuters รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวใกล้ชิดว่า ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ได้ส่งจดหมายไปยังบรรดาเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสภาคองเกรสเพื่อแจ้งให้ทราบว่า ผู้นำสหรัฐฯ ต้องการเริ่มกระบวนการซื้อ-ขายเครื่องบิน F-16 ให้กับตุรกี พร้อมเรียกร้องให้สภาคองเกรสอนุมัติการขาย ‘โดยไม่รอช้า’
ด้าน โทเบียส บิลล์สตรอม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสวีเดน ได้ออกมาแสดงความยินดีด้วยเช่นกัน โดยระบุว่า “ขณะนี้เราตั้งตารอที่จะได้เห็นประธานาธิบดีแอร์โดอันลงนามในเอกสารการให้สัตยาบัน”
ทั้งนี้เป็นที่คาดหมายกันว่า แอร์โดอันจะลงนามในกฎหมายดังกล่าวภายในไม่กี่วัน ทำให้ตอนนี้เหลือเพียงฮังการีชาติเดียวเท่านั้นที่ยังไม่รับรองการเข้าเป็นสมาชิก NATO ของสวีเดน ขณะที่สื่อตะวันตกตั้งข้อสังเกตว่า วิกเตอร์ ออร์บัน นายกรัฐมนตรีของฮังการี มีความสัมพันธ์ที่เป็นบวกกับประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน แห่งรัสเซีย
ด้าน เยนส์ สโตลเทนเบิร์ก เลขาธิการ NATO ซึ่งออกมาแสดงความยินดีต่อความเคลื่อนไหวล่าสุดนี้ กล่าวว่า “ผมไว้ใจว่าฮังการีจะดำเนินการให้สัตยาบันให้เสร็จสิ้นโดยเร็วที่สุด”
ภาพ: Yves Herman / Reuters / File Photo
อ้างอิง:
- https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/biden-administration-urges-us-congress-approve-f-16-sale-turkey-sources-2024-01-24/
- https://www.reuters.com/world/us-says-it-is-looking-forward-turkey-finalizing-swedens-nato-process-2024-01-24/
- https://www.reuters.com/world/turkey-set-approve-swedens-nato-membership-bid-after-long-delay-2024-01-23/