“หากใช้น้ำอย่างไม่รู้คุณค่า ในอนาคตอาจไม่มีน้ำให้ใช้” นี่เป็นประเด็นที่ถูกพูดถึงกันมานานแต่สถานการณ์น้ำก็ยังน่าเป็นห่วง การประปานครหลวง (กปน.) เผยว่า ประเทศไทยกำลังประสบปัญหาภัยแล้งจากผลกระทบของปรากฏการณ์เอลนีโญ และกำลังเตรียมรับมือกับสถานการณ์ภัยแล้ง ทำให้ฝนทิ้งช่วงในปี 2566 และอาจจะส่งผลกระทบยาวนานไปถึงปี 2567 ทำให้ปริมาณน้ำในลุ่มน้ำเจ้าพระยาและลุ่มน้ำแม่กลอง ซึ่งเป็น 2 แหล่งน้ำดิบหลักในการผลิตน้ำประปา มีปริมาณน้ำฝนสะสมต่ำกว่าปกติ 27% ซึ่งยังอยู่ในเกณฑ์น้ำน้อย

แม้ กปน. จะมีมาตรการรับมือไม่ให้ประชาชนประสบปัญหาน้ำประปาขาดแคลน แต่ขณะเดียวกัน ฟากประชาชนเองก็ต้องช่วยกันปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้น้ำอย่างรู้ค่า ที่ผ่านมา กปน. เดินหน้าจัดกิจกรรมและให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้น้ำมาโดยตลอด โดยเฉพาะโครงการที่เน้นปลูกฝังความรู้ให้กับเยาวชน เช่น ‘Water Ranger ปฏิบัติการพิทักษ์น้ำ’ และ ‘บวร (บ้าน วัด โรงเรียน)’

ล่าสุด กปน. จัด ‘โครงการรณรงค์การใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า’ ภายใต้กิจกรรม ‘ยอดน้ำแอนด์เฟรนด์’ ผนึกกำลังสถาบันการศึกษา ส่งเสริมการใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า เรียนรู้เกี่ยวกับที่มาของน้ำและสถานการณ์น้ำในปัจจุบัน การใช้น้ำในชีวิตประจำวันอย่างชาญฉลาด และกระบวนการผลิตน้ำประปาของ กปน. เพื่อให้นักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรมได้นำความรู้ไปพัฒนา ต่อยอด และขยายผลสู่นักเรียน บุคลากรภายในโรงเรียน ครอบครัว และชุมชนใกล้เคียง

โดย กปน. มอบทุนเพื่อใช้ในการจัดทำโครงการฯ ให้กับทั้ง 5 โรงเรียนมัธยมศึกษาในพื้นที่กรุงเทพฯ และนนทบุรี ได้แก่ โรงเรียนมัธยมวัดธาตุทอง, โรงเรียนเทศบาลปลายบางวัดสุนทรธรรมิการาม, โรงเรียนชิโนรสวิทยาลัย, โรงเรียนราชวินิต มัธยม และโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการสุวรรณภูมิ โรงเรียนละ 10,000 บาท โดยมีแนวคิดเกี่ยวกับการประหยัดน้ำในโรงเรียน หรือการจัดการการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้นักเรียนและบุคลากรในโรงเรียนตระหนักถึงคุณค่าของน้ำ และสร้างการมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนโครงการอย่างเป็นรูปธรรม นอกจากนี้ยังเป็นการจุดประกายไอเดียสร้างสรรค์ โรงเรียนที่สามารถจัดทำโครงการให้ความรู้เรื่องน้ำได้อย่างสร้างสรรค์ที่สุดจะได้รับรางวัลรวมกว่า 60,000 บาท

สำหรับเกณฑ์ในการตัดสิน (100 คะแนน) แบ่งเป็น 

• แผนงานและรายละเอียดชัดเจน ครบถ้วน และสามารถดำเนินการได้ตามที่กำหนด (15 คะแนน) 
• ผลการดำเนินโครงการฯ เป็นรูปธรรม หรือระบุได้ว่านักเรียนมีพฤติกรรมหรือแนวคิดเกี่ยวกับการประหยัดน้ำ (30 คะแนน)
• สามารถต่อยอดหรือขยายผลสู่นักเรียน บุคลากรภายในโรงเรียน และชุมชนใกล้เคียง (35 คะแนน) 
• ความคิดสร้างสรรค์ในการนำเสนอผลงาน (10 คะแนน) 
• ค่าน้ำมีแนวโน้มลดลง (10 คะแนน)

และรางวัลชนะเลิศ ได้แก่ โรงเรียนราชวินิต มัธยม ได้รับทุนการศึกษา 30,000 บาท พร้อมโล่เกียรติยศและเกียรติบัตร โดยมี มานิต ปานเอม ผู้ว่าการ กปน. เป็นประธานในพิธีและเป็นผู้มอบรางวัล 

สำหรับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 ได้แก่ โรงเรียนมัธยมวัดธาตุทอง ได้รับทุนการศึกษา 20,000 บาท พร้อมโล่เกียรติยศและเกียรติบัตร
รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ได้แก่ โรงเรียนเทศบาลปลายบางวัดสุนทรธรรมิการาม ได้รับทุนการศึกษา 10,000 บาท พร้อมโล่เกียรติยศและเกียรติบัตร
รางวัลชมเชย ได้แก่ โรงเรียนชิโนรสวิทยาลัย และโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการสุวรรณภูมิ ได้รับเกียรติบัตร 

มานิตกล่าวถึงผลงานของทุกโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการในครั้งนี้ว่า “ทุกโรงเรียนมีความคิดสร้างสรรค์ที่น่าสนใจ แต่สำหรับโรงเรียนชนะเลิศ มีความน่าสนใจในหลากหลายมิติ โดยโครงการ ‘Save น้ำ รักษ์โลกด้วย EM บำบัดขจัดน้ำเสีย สร้างสำนึกรักสิ่งแวดล้อมตามศาสตร์พระราชา สู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน’ สามารถนำไปพัฒนาใช้ประโยชน์ได้จริงและวัดผลได้ชัดเจน คือ สามารถลดค่าน้ำในโรงเรียนได้ ซึ่งนอกจากจะส่งผลดีโดยตรงต่อสถานศึกษา สามารถลดปริมาณการใช้น้ำแล้ว ยังจะส่งผลดีต่อการอนุรักษ์น้ำและสิ่งแวดล้อมของประเทศอีกด้วย” 

ภายในงานประกาศรางวัลยังจัดกิจกรรมทอล์ก โดยมี แพนเค้ก-เขมนิจ จามิกรณ์, แบม-ปีติภัทร คูตระกูล และตัวแทนเยาวชนจากทั้ง 5 โรงเรียน มาพูดคุยในหัวข้อ ‘รักษ์น้ำกับยอดน้ำแอนด์เฟรนด์’ แลกเปลี่ยนแนวคิดการอนุรักษ์น้ำ เพื่อสร้างความตระหนักเกี่ยวกับการใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า รวมถึงแนวทางการใช้น้ำในชีวิตประจำวัน และความสำคัญของสถาบันการศึกษา ในฐานะหน่วยงานต้นแบบทางสังคมที่จะช่วยเผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการประหยัดน้ำอย่างเป็นรูปธรรม และสามารถขยายผลในวงกว้างได้ต่อไป

“กปน. ยังมุ่งหวังให้สถาบันการศึกษานำองค์ความรู้เรื่องน้ำไปบูรณาการเข้ากับการเรียนการสอน เพื่อหล่อหลอมเยาวชนให้สร้างสังคมที่ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าและรักษาทรัพยากรน้ำได้อย่างยั่งยืนสืบไป” มานิตกล่าวทิ้งท้าย