เลือกตั้งเมียนมาเฟสแรก ประชาชนออกมาใช้สิทธิน้อย ท่ามกลางข้อกังขา

การเลือกตั้งเมียนมาเฟสแรกเพิ่งสิ้นสุดลงเมื่อวานนี้ (28 ธันวาคม) ท่ามกลางสภาวะสงครามกลางเมืองและข้อกังขาเรื่องความชอบธรรมและความน่าเชื่อถือ โดยมีสัญญาณชัดเจนว่า มีผู้มาใช้สิทธิน้อยมาก เมื่อเทียบกับการเลือกตั้งครั้งก่อนๆ

ผู้อยู่อาศัยในเมืองต่างๆ ทั่วเมียนมาระบุว่าบรรยากาศเงียบเหงาและจำนวนผู้คนน้อยกว่าการเลือกตั้งปี 2020 อย่างเห็นได้ชัด ซึ่งในอดีต การเลือกตั้งปี 2015 และ 2020 เคยมีผู้มาใช้สิทธิสูงถึงประมาณ 70% ส่วนในปีนี้บางพื้นที่ เช่น เมืองฮาคา (Hakha) ในรัฐชิน ถนนโล่งว่างเปล่า เนื่องจากประชาชนคว่ำบาตรการเลือกตั้งตามคำแนะนำของกลุ่มต่อต้าน

รัฐบาลทหารอ้างว่า การเลือกตั้งครั้งนี้จะนำมาซึ่งเสถียรภาพทางการเมือง โดยพลเอกอาวุโสมินอ่องหล่าย ผู้นำรัฐบาลทหารเมียนมาได้เดินทางไปลงคะแนนเสียงด้วยใบหน้าที่ยิ้มแย้ม ซึ่งนักวิเคราะห์มองว่า เขามีความทะเยอทะยานที่จะก้าวขึ้นเป็นประธานาธิบดีผ่านกระบวนการนี้ แม้มินอ่องหล่ายจะเลี่ยงตอบคำถามโดยตรง แต่ระบุว่าเป็นไปตามกระบวนการรัฐสภา

โฆษกรัฐบาลทหารเชื่อว่าการเลือกตั้งจะนำไปสู่อนาคตที่ดีขึ้น แม้จะยอมรับว่ามีเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากนานาชาติ อีกทั้ง กฎหมายการเลือกตั้งที่เขียนขึ้นใหม่ ไม่มีข้อกำหนดเรื่องจำนวนผู้มาใช้สิทธิขั้นต่ำ ทำให้ผลการเลือกตั้งยังคงมีผลทางกฎหมาย แม้คนจะออกมาใช้สิทธิเลือกตั้งน้อยก็ตาม

การเลือกตั้งจัดขึ้นท่ามกลางวิกฤตมนุษยธรรมและการสู้รบ โดยมีประชาชนพลัดถิ่นกว่า 3.6 ล้านคน ส่วนการเลือกตั้ง เฟสที่สองและเฟสที่สามจะจัดขึ้นในวันที่ 11 และ 25 มกราคม 2026 ซึ่งจะครอบคลุม 265 จาก 330 เขต เนื่องจากรัฐบาลทหารไม่ได้มีอำนาจควบคุมพื้นที่ทั้งหมดเหล่านั้นอย่างเบ็ดเสร็จ

ทางด้าน สหประชาชาติ ประเทศตะวันตก และกลุ่มสิทธิมนุษยชนระบุว่าการเลือกตั้งครั้งนี้ ขาดความชอบธรรมและไร้คู่แข่งที่แท้จริง เนื่องจากพรรคการเมืองฝ่ายตรงข้ามรัฐบาลทหาร เช่น พรรค NLD ของอองซาน ซูจี ถูกยุบและแกนนำถูกคุมขัง อีกทั้งการวิพากษ์วิจารณ์การเลือกตั้งถือเป็นเรื่องผิดกฎหมายในเมียนมา ส่วนพรรคสหสามัคคีและการพัฒนา (USDP) ซึ่งมีทหารหนุนหลัง เป็นพรรคหลักที่ลงสมัครโดยแทบไม่มีคู่แข่ง นักวิชาการมองว่านี่คือ กลไกเพื่อสืบทอดอำนาจของกองทัพ

ภาพ: Myanmar Military Information Team / Handout via Reuters

อ้างอิง: