นอกจากปัญหาตกรถ ตกเรือ เดินหลงทิศ ก็มีปัญหาของหายนี่แหละที่ชวนปวดหัวที่สุดสำหรับนักเดินทาง ถ้าของชิ้นนั้นเป็นข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน อย่างมากก็แค่ชอกช้ำร่ำไห้ ก่นด่าตนเองจนพอใจแล้วหาซื้อใหม่ แต่หากของที่หายเป็นของสำคัญของนักเดินทางอย่าง ‘พาสปอร์ต’ จะทำอย่างไรดี

ตั้งสติก่อนสตาร์ท

สิ่งแรกที่ควรทำคือ ตั้งสติ วลี ‘สติมาปัญญาเกิด’ ยังคงใช้ได้ดีเสมอ และใช้ได้ดีมากในเหตุการณ์เช่นนี้ เพราะเมื่อคุณรู้ตัวว่าพาสปอร์ตคู่ชีพหาย นักเดินทางส่วนใหญ่ล้วนสติแตก “เราจะกลับบ้านได้ไหม” “จะขึ้นเครื่องบินได้หรือเปล่า” สารพัดคำถามผุดขึ้นมาปิ๊งปั๊งในหัวไม่หยุดหย่อน ไม่รู้จะต้องทำอย่างไร เริ่มจากตรงไหน ขอให้หยุดทุกความคิดฟุ้งซ่าน แล้วตั้งสติ ลองกลับไปเช็กตามจุดต่างๆ ที่คาดว่าตนเองจะลืมไว้ ในห้องน้ำ ตามร้านอาหาร หรือคาเฟ่ที่นั่งเอื่อยเมื่อสักครู่ ค้นตามกระเป๋าเสื้อโค้ต กางเกง กระเป๋าหิ้ว ถุงช้อปปิ้ง ฯลฯ เผื่อหลุดรอดหลงลืมเอาไว้ หาให้ทั่วจนแน่ใจว่าหายแน่ๆ ถึงเปลี่ยนไปทำตามยังข้อถัดไป

สถานีตำรวจอยู่ไหน ค้นหา และปักหมุด

เมื่อรู้ว่าพาสปอร์ตหายแน่ๆ และยากจะกลับคืน หยิบมือถือขึ้นมาเปิด Google Map เสิร์ชหาคำว่า ‘Police Station’ เลือกแหล่งที่อยู่ใกล้ตัวที่สุด ปักหมุด แล้วมุ่งหน้าเดินตามแผนที่ไป ในกรณีพาสปอร์ตหายไปพร้อมมือถือ หรืออยู่ในที่ยากแก่การเปิดอินเทอร์เน็ต ให้มองหาจุดบริการนักท่องเที่ยว แจ้งปัญหาแก่เขา แล้วขอให้เจ้าหน้าที่ช่วยเหลือนำทาง การมาสถานีตำรวจมีประโยชน์หลายอย่าง คุณอาจได้พาสปอร์ตคืนในกรณีที่มีคนเก็บได้ และไม่รู้จะนำส่งคืนเจ้าของอย่างไร ทั้งยังสามารถแจ้งความลงบันทึกประจำวันไว้ เพื่อกันเหตุร้ายในอนาคต หากมีคนเอาพาสปอร์ตคุณไปใช้ในทางผิดกฎหมาย ที่สำคัญในกรณีที่คุณทำประกันการเดินทางกรมธรรม์ครอบคลุมเอกสารสำคัญและสิ่งของสูญหาย คุณยังสามารถเอาใบแจ้งความนี้ไปเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนได้ด้วย

ติดต่อสถานทูตหรือสถานกงสุล เพื่อทำพาสปอร์ตฉบับชั่วคราว

เวลาเกิดเหตุฉุกเฉินในต่างประเทศไม่ว่าจะประเทศใดในโลก แล้วไม่รู้จะขอพึ่งใคร ขอให้นึกถึงสถานทูตไทยไว้ก่อน กรณีนี้ก็เช่นกัน เมื่อแจ้งความกับตำรวจท้องที่แล้ว ให้นำใบแจ้งความมาที่สถานทูตหรือสถานกงสุลไทยในประเทศนั้นๆ เพื่อขอให้ทางสถานทูตออกพาสปอร์ตชั่วคราวให้ ทางที่ดีควรใช้คู่กับเอกสารยืนยันตัวตนอื่นๆ เพื่อง่ายต่อการดำเนินการ เช่น สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน สำเนาพาสปอร์ตที่สูญหาย

พาสปอร์ตเล่มใหม่ที่ทางสถานทูตออกให้จะมี 2 แบบ คือ แบบถาวร สามารถเดินทางได้ทั่วโลกในกรณีที่คุณอาศัยอยู่หลายวัน และแบบชั่วคราวในกรณีเร่งด่วน โดยฉบับนี้จะมีอายุครอบคลุมวีซ่า หรือวันเดินทางกลับประเทศไทยเท่านั้น ใช้ได้ครั้งเดียว และจะหมดอายุทันทีเมื่อเดินทางถึงแผ่นดินสยาม

อย่างไรก็ตาม แม้พาสปอร์ตจะสามารถขอใหม่ได้ในกรณีฉุกเฉินจากสถานทูตต่างแดน แต่นั่นไม่ได้หมายความว่า คุณจะสามารถปล่อยปละละเลยได้อย่างเต็มที่ ทางที่ดีควรระวังไม่ให้สูญหายจะดีกว่า เตรียมเอกสารสำรองและข้อมูลต่างๆ ไว้ให้พร้อม เราเตรียมเช็กลิสต์ไว้ให้แล้วอยู่ด้านล่าง เพื่อเป็นไกด์ไลน์เตรียมตัวเดินทางในครั้งต่อไป

เช็กลิสต์ที่สมควรเตรียมเมื่อเดินทางไปต่างประเทศ 

     ✓ สำเนาหน้าพาสปอร์ต พร้อมวีซ่า

     ✓ สำเนาทะเบียนบ้าน (อนุโลมได้)

     ✓ สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน

     ✓ รูปถ่ายติดบัตร

     ✓ ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์สถานทูตหรือสถานกงสุลในประเทศที่กำลังเดินทางไป ที่อยู่และเบอร์โทรศัพท์ สามารถตรวจสอบได้จาก www.thaiembassy.org/main

Photos: Shutterstock

พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล