เบื้องหลัง Haute Couture ศิลปะที่สวมใส่ได้ สานต่อเรื่องราวสู่มรดกเหนือกาลเวลา

ในห้องทำงานศิลป์อันเงียบสงบกลางกรุงปารีส ช่างฝีมือชั้นครูบรรจงปักเลื่อมและคริสตัลทีละเม็ดลงบนผืนผ้าไหมแก้วอย่างใจเย็น เข็มแต่ละเล่มที่แทงลงไปคือตัวแทนของลมหายใจและเวลาหลายพันชั่วโมงที่อุทิศให้กับการสร้างสรรค์ผลงานเพียงชิ้นเดียว เพื่อผู้หญิงเพียงหนึ่งคนในโลก นี่คือภาพของ Haute Couture (โอต์ กูตูร์) เสื้อผ้าที่ได้ก้าวข้ามบทบาทเดิมไปสู่การเป็น ‘งานศิลปะที่สวมใส่ได้’

การมองเห็นคุณค่าที่ลึกซึ้งกว่าป้ายราคา คือหัวใจที่เชื่อมโยงโลกของแฟชั่นชั้นสูงเข้ากับปรัชญาการบริหารความมั่งคั่ง เป็นความเข้าใจที่ตรงกันกับแนวทางของ UOB Privilege Banking ที่เชื่อว่าความมั่งคั่งที่แท้จริงไม่ได้วัดค่าด้วยตัวเลขเพียงอย่างเดียว แต่ยังรวมถึงความอิ่มเอม รสนิยม ความหลงใหล และมรดกทางวัฒนธรรมที่แต่ละบุคคลได้สร้างและสะสมไว้

เราจึงอยากชวนมาสำรวจโลกของ Haute Couture ในฐานะ ‘Passion Investment’ ที่ซึ่งผลตอบแทนสูงสุดอาจไม่ใช่ตัวเงิน แต่คือคุณค่าทางใจ และความภาคภูมิใจที่ได้ครอบครองและเป็นผู้สืบสานงานศิลป์ ที่เปี่ยมไปด้วยเรื่องราวและความทรงจำ

ภาพ: Zinah Nur / Shutterstock

แก่นแท้ของ Haute Couture ศิลปะบนเรือนร่างที่มิอาจลอกเลียน

ในยุคที่แฟชั่นหมุนเร็วจนแทบตามไม่ทัน คำว่า Haute Couture กลับยืนหยัดอย่างมั่นคงในฐานะผู้พิทักษ์ศิลปะและเวลา สถานะของ ‘Couture House’ ไม่ใช่สิ่งที่ใครจะเรียกตัวเองขึ้นมาได้ แต่เป็นตำแหน่งที่ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายโดยสมาพันธ์แฟชั่นชั้นสูงแห่งฝรั่งเศส (FHCM) ซึ่งมีกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดชัดเจน เพื่อรักษามาตรฐานสูงสุดของงานฝีมือเอาไว้

Couture House ที่ได้รับการยอมรับต้องมี Atelier (ห้องทำงาน หรือ สตูดิโอของศิลปิน, ช่างฝีมือ หรือนักออกแบบ)ในกรุงปารีส พร้อมช่างฝีมือประจำอย่างน้อย 15 คน และต้องนำเสนอคอลเลกชันผลงานต้นแบบอย่างน้อย 50 ชุดต่อปี ทุกชิ้นงานต้องเป็นงานสั่งตัดสำหรับลูกค้า ที่ผ่านกระบวนการลองตัวหลายครั้งเพื่อให้ชุดเป็นหนึ่งเดียวกับสรีระของผู้สวมใส่

ภาพ: nazileom / Getty Images

หัวใจของ Couture คือการทำงานของช่างฝีมือชั้นครูที่เรียกว่า ‘Petites Mains’ ซึ่งเป็น Atelier เฉพาะทางที่เป็นตำนาน เช่น Maison Lesage สำหรับงานปักลวดลายอันวิจิตร หรือ Atelier Lemarié สำหรับงานขนนกและดอกคามิเลียอันเป็นเอกลักษณ์ของ Chanel

การเลือกครอบครองชุด Couture จึงเปรียบเสมือนการเป็นผู้อุปถัมภ์ (Patron) ที่ได้พูดคุยกับดีไซเนอร์โดยตรง เพื่อสร้างสรรค์ผลงานที่สะท้อนตัวตนอย่างแท้จริง ประสบการณ์นี้ไม่ใช่แค่การซื้อเสื้อผ้า แต่คือการร่วมสร้างสรรค์งานศิลปะ เป็นการเดินทางที่น่าจดจำ และยังเป็นการช่วยต่อลมหายใจให้ศิลปะแขนงนี้ยังคงอยู่ เพื่อส่งต่อความงามจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งตรงข้ามอย่างสิ้นเชิงกับ Fast Fashion ที่เน้นการบริโภคแล้วทิ้งไป

ภาพ: Khulood31 / Shutterstock

The Investment Gown ผลตอบแทนที่งดงามของความหลงใหล

แม้เป้าหมายหลักของผู้สะสม Couture คือความสุขทางใจ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าผลงานชิ้นเอกเหล่านี้มีศักยภาพในการรักษามูลค่าได้อย่างน่าสนใจ ซึ่งเป็นผลพลอยได้ที่ช่วยยืนยันว่ารสนิยมและความหลงใหลของเรานั้นเป็นการตัดสินใจที่สะท้อนถึงวิสัยทัศน์และยั่งยืน เรื่องราวนี้ไม่ได้ถูกขับเคลื่อนด้วยความต้องการเก็งกำไร แต่ด้วยความซาบซึ้งในคุณค่าที่แท้จริงของผลงาน

มูลค่าของชุด Couture ในตลาดรองหรือตลาดประมูลนั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างที่คล้ายกับโลกของศิลปะ ปัจจัยที่สำคัญที่สุดคือ ‘Provenance’ หรือประวัติความเป็นมาของชุดนั้นๆ

ตัวอย่างที่ชัดเจนคือ แจ็กเก็ตปักเลื่อมชุด ‘Sunflowers’ จากคอลเลกชันปี 1988 ของ Yves Saint Laurent ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากภาพวาดของ Van Gogh ชุดนี้ใช้เวลาปักด้วยมือโดยช่างจาก Maison Lesage นานกว่า 600 ชั่วโมง และได้กลายเป็นหนึ่งในผลงานแฟชั่นที่เป็นที่จดจำมากที่สุดในศตวรรษที่ 20

ภาพ: National Gallery of Victoria / Facebook

เมื่อแจ็กเก็ตชุดนี้ถูกนำออกประมูลในปี 2019 ได้สร้างสถิติด้วยราคาเกือบ 400,000 ดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อแฟชั่นก้าวไปถึงจุดสูงสุด มันจะกลายเป็นงานศิลปะที่เหนือกาลเวลา และมูลค่าจะเพิ่มขึ้นตามเรื่องราวและความสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ได้สร้างไว้

The Art of Stewardship ศาสตร์แห่งการดูแลรักษามรดกส่วนตัว

การครอบครองงานศิลปะที่สวมใส่ได้มาพร้อมกับศาสตร์แห่งการดูแลรักษา หรือ ‘Stewardship’ ที่ละเอียดอ่อนไม่แพ้การดูแลผลงานในพิพิธภัณฑ์ การกระทำนี้ไม่ใช่ภาระ แต่เป็นส่วนหนึ่งของความสุขในการเป็น ‘ผู้พิทักษ์’ ของงานศิลป์ เป็นความรับผิดชอบที่มาพร้อมกับความภาคภูมิใจ ชุด Couture ไม่สามารถถูกแขวนไว้ในตู้เสื้อผ้าทั่วไปได้ แต่จำเป็นต้องเก็บรักษาในสภาวะควบคุมอุณหภูมิและความชื้นที่เหมาะสม

เหตุผลเบื้องหลังนั้นมีความเป็นวิทยาศาสตร์ซ่อนอยู่ แสง UV จากธรรมชาติหรือหลอดไฟสามารถทำลายสีและทำให้เส้นใยของผ้าที่บอบบางอย่างผ้าไหมหรือผ้าออร์แกนซ่าเปราะขาดได้ในระยะยาว ความชื้นที่มากเกินไปอาจก่อให้เกิดเชื้อรา ในขณะที่แมลงขนาดเล็กก็พร้อมที่จะทำลายเส้นใยโปรตีนในผ้าไหมหรือผ้าวูล การจัดเก็บในกล่องปลอดกรด (Archival Materials) จึงเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อปกป้องการลงทุนทางใจชิ้นนี้

ภาพ: Sarinebag4 / Shutterstock

เอกสารประกอบทุกชิ้น ตั้งแต่ใบเสร็จรับเงิน ภาพสเก็ตช์ต้นฉบับ ไปจนถึงใบรับรอง คือสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการบันทึกเรื่องราวและยืนยันคุณค่าของชุดในอนาคต เช่นเดียวกับสินทรัพย์มูลค่าสูงอื่นๆ ชุดเหล่านี้จำเป็นต้องได้รับการทำประกันภัยเฉพาะทางสำหรับงานศิลปะ และควรได้รับการประเมินมูลค่าโดยผู้เชี่ยวชาญเป็นประจำ

กระบวนการทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นว่าการสะสม Couture คือการบริหารจัดการสินทรัพย์ที่ต้องอาศัยทั้งความรัก ความรู้ และการวางแผนอย่างเป็นระบบ

The Museum Connection บทบาทสุดท้ายในฐานะมรดกทางวัฒนธรรม

เมื่อเวลาผ่านไป เรื่องราวของ Haute Couture ไม่ได้จบลงในตู้เสื้อผ้าส่วนตัว แต่กลับเดินทางสู่บทบาทสุดท้ายที่ทรงคุณค่าที่สุด นั่นคือการกลายเป็นสมบัติของพิพิธภัณฑ์ชั้นนำของโลก นี่คือการตอกย้ำสถานะความเป็น ‘ศิลปะ’ ที่แท้จริง และเป็นบทพิสูจน์ว่าแฟชั่นชั้นสูงคือส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ

สถาบันอย่าง The Metropolitan Museum of Art (The Met) ในนิวยอร์ก หรือ Victoria and Albert Museum (V&A) ในลอนดอน ต่างมีแผนกภัณฑารักษ์ที่ดูแลคอลเลกชันเสื้อผ้าโดยเฉพาะ

ภาพ: Kevin Mazur/MG18/Getty Images for The Met Museum/Vogue

กระบวนการที่นักสะสมผู้มีวิสัยทัศน์บริจาคชุด Couture ชิ้นสำคัญให้แก่พิพิธภัณฑ์ ถือเป็นการกระทำที่ลึกซึ้งยิ่งกว่าการส่งต่อมรดกให้แก่ครอบครัว เพราะมันคือการแบ่งปันความงามและเรื่องราวให้แก่สาธารณชนได้ชื่นชมและศึกษาไปอีกหลายร้อยปี

การบริจาคนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยรักษาผลงานชิ้นเอกให้คงอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์ที่สุดภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญ แต่ยังเป็นการจารึกชื่อของทั้งผู้สร้างสรรค์และผู้ครอบครองไว้ในหน้าประวัติศาสตร์อีกด้วย

ดังนั้น การสะสม Couture จึงอาจเริ่มต้นจากความปรารถนาส่วนตัว แต่บทสรุปของการเดินทางครั้งนี้อาจหมายถึงการสร้างประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่กว่านั้น คือการได้เป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์งานฝีมืออันล้ำค่า และส่งต่อแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นหลังได้อย่างไม่มีที่สิ้นสุด

ภาพ: CHANEL HAUTE COUTURE

บทสรุป สานต่อมรดก ผ่านเส้นด้ายและกาลเวลา

Haute Couture คือจุดบรรจบที่สมบูรณ์แบบระหว่างการแสดงออกถึงตัวตน การอุปถัมภ์ศิลปะ และการลงทุนด้วยหัวใจ เป็นการเลือกที่จะไม่ตามกระแส แต่สร้างสรรค์สิ่งที่ยืนหยัดเหนือกาลเวลา เป็นเครื่องยืนยันว่าคุณค่าที่แท้จริงนั้นเกิดจากการอุทิศเวลา ความคิดสร้างสรรค์ และฝีมือของมนุษย์ที่สั่งสมมาหลายชั่วอายุคน

การสะสม Haute Couture จึงไม่ใช่แค่การสร้างตู้เสื้อผ้า แต่คือการคัดสรร ‘พิพิธภัณฑ์ส่วนตัว’ ที่บอกเล่าเรื่องราว รสนิยม และเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สามารถส่งต่อคุณค่าและความงามไปสู่คนรุ่นต่อไปได้อย่างไม่สิ้นสุด ซึ่งเป็นเป้าหมายที่ลึกซึ้งยิ่งกว่าผลตอบแทนทางการเงินใดๆ

ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดของ UOB Privilege Banking ที่พร้อมจะ ‘ใส่ใจทุกเรื่องที่สำคัญสำหรับคุณ’ ไม่ว่าจะเป็นความมั่งคั่งทางการเงิน หรือ Passion Investment ที่ช่วยเติมเต็มและสะท้อนคุณค่าที่แท้จริงของชีวิต

ภาพปก: Zinah Nur / Shutterstock

อ้างอิง: