เมื่อช่วงเช้าที่ผ่านมาตามเวลาประเทศไทย (22 มิถุนายน) ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐอเมริกา ประกาศว่ากองทัพสหรัฐฯ ได้ปฏิบัติการทิ้งระเบิดโจมตีฐานนิวเคลียร์หลัก 3 แห่งของอิหร่าน หลังจากที่ความขัดแย้งระลอกใหม่ระหว่างอิสราเอลและอิหร่านลากยาวเข้าสู่สัปดาห์ที่ 2
โรงงานทั้ง 3 แห่ง อันได้แก่ นาทานซ์, ฟอร์โดว์ และอิสฟาฮาน ถือเป็นหัวใจสำคัญของโครงการพัฒนานิวเคลียร์อิหร่าน ซึ่งก่อนหน้านี้เคยตกเป็นเป้าหมายการโจมตีของอิสราเอลอยู่หลายครั้ง
-
นาทานซ์
โรงงานแห่งนี้ตั้งอยู่ห่างจากกรุงเตหะรานไปทางใต้ราว 225 กิโลเมตร ถือเป็นโรงงานเสริมสมรรถนะยูเรเนียมที่ใหญ่ที่สุดของอิหร่าน
นักวิเคราะห์ระบุว่า โรงงานแห่งนี้ถูกใช้ในการพัฒนาและประกอบเครื่องปั่นเหวี่ยงแยกตะกอนที่จะนำไปสู่การเสริมสมรรถนะยูเรเนียม ซึ่งเป็นเทคโนโลยีสำคัญที่จะเปลี่ยนยูเรเนียมให้เป็นเชื้อเพลิงนิวเคลียร์
ข้อมูลขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไร Nuclear Threat Initiative (NTI) ระบุว่า โครงสร้างส่วนที่อยู่เหนือพื้นดินนั้นจะมีอาคาร 6 หลังด้วยกัน ส่วนโครงสร้างที่ซ่อนตัวอยู่ใต้ดินจะเป็นอาคารขนาดใหญ่ 3 แห่ง ซึ่งมี 2 แห่งที่สามารถรองรับเครื่องปั่นเหวี่ยงแยกตะกอนได้มากถึง 50,000 เครื่อง
ในความขัดแย้งครั้งล่าสุด อิสราเอลได้เล็งเป้าโจมตีไปที่โรงงานแห่งนี้ด้วยเช่นกัน โดยภาพถ่ายดาวเทียมผนวกกับการวิเคราะห์ของผู้เชี่ยวชาญแสดงให้เห็นว่า การโจมตีดังกล่าวได้ทำลายอาคารเหนือพื้นดินในส่วนของโรงงานเสริมสมรรถนะเชื้อเพลิงนำร่อง (Pilot Fuel Enrichment Facility – PFEP)
ตามข้อมูลของสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ หรือ IAEA โรงงานแห่งนี้เปิดดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2003 และอิหร่านได้เสริมสมรรถนะยูเรเนียมถึง 60% สิ่งที่น่าห่วงคือยูเรเนียมนี้สามารถเสริมสมรรถนะเพิ่มเติมได้ถึง 90% ซึ่งเป็นระดับที่จำเป็นสำหรับการผลิตอาวุธนิวเคลียร์
เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ 2 คนให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว CNN ว่า การโจมตีครั้งก่อนทำให้เกิดไฟดับในอาคารส่วนที่ใช้เก็บเครื่องปั่นเหวี่ยงด้วย และเนื่องจากโครงสร้างส่วนใหญ่อยู่ใต้ดิน การตัดกระแสไฟฟ้าไปยังอาคารเหล่านี้จึงเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการตัดความสามารถของอุปกรณ์และเครื่องจักรที่อยู่ใต้ดิน
-
ฟอร์โดว์
โรงงานแห่งนี้ตั้งอยู่ใกล้เมืองกอม ถูกสร้างไว้ใต้ดินในพื้นที่ที่เต็มไปด้วยภูเขาสูง อย่างไรก็ตาม ข้อมูลพื้นฐานของโรงงานแห่งนี้ไม่ได้รับการเปิดเผยมากนัก สิ่งที่โลกรู้ส่วนใหญ่มาจากเอกสารของอิหร่านจำนวนมากที่ถูกหน่วยข่าวกรองของอิสราเอลขโมยออกมาเมื่อหลายปีก่อน
โถงหลักของโรงงานแห่งนี้อยู่ลึกลงไปใต้ดินราว 80-90 เมตร ทำให้มีความทนทานต่อการโจมตีทางอากาศ และเจ้าหน้าที่อิสราเอลเคยกล่าวไว้ว่า สหรัฐฯ เป็นเพียงชาติเดียวที่มีระเบิดชนิดที่โจมตีได้ลึกถึงระดับนั้น อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์เตือนว่าระเบิดที่สหรัฐฯ มีก็อาจไม่เพียงพอ
ตามข้อมูลของสถาบันวิทยาศาสตร์และความมั่นคงระหว่างประเทศ ระบุว่า “อิหร่านสามารถเปลี่ยนยูเรเนียมเสริมสมรรถนะ 60% ที่มีอยู่ในปัจจุบันให้เป็นยูเรเนียมเกรดอาวุธ 233 กิโลกรัมในเวลา 3 สัปดาห์ ณ โรงงานเสริมสมรรถนะเชื้อเพลิงฟอร์โดว์แห่งนี้” ซึ่งเพียงพอสำหรับอาวุธนิวเคลียร์ 9 ลูก
ขณะรายงานล่าสุดจาก IAEA ระบุว่า อิหร่านได้เสริมสมรรถนะยูเรเนียมให้มีความบริสุทธิ์ถึง 60% ที่โรงงานฟอร์โดว์ โดยปัจจุบันโรงงานแห่งนี้มีเครื่องปั่นเหวี่ยงอยู่ทั้งสิ้น 2,700 เครื่อง
-
อิสฟาฮาน
เมืองอิสฟาฮานตั้งอยู่ใจกลางอิหร่าน เป็นที่ตั้งของศูนย์วิจัยนิวเคลียร์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ
ตามข้อมูลของ NTI ระบุว่า จีนเป็นผู้สนับสนุนการก่อตั้งโรงงานแห่งนี้ซึ่งเปิดดำเนินการในปี 1984 มีนักวิทยาศาสตร์ราว 3,000 คนทำงานอยู่นี่ที่ และคาดว่าสถานที่แห่งนี้จะเป็นศูนย์กลางของโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน
โรงงานแห่งนี้มีเครื่องปฏิกรณ์เพื่อการวิจัยขนาดเล็ก 3 เครื่องที่จีนเป็นผู้จัดหา รวมถึง “โรงงานแปลงสภาพยูเรเนียม โรงงานผลิตเชื้อเพลิง โรงงานหุ้มเซอร์โคเนียม ตลอดจนสิ่งอำนวยความสะดวกและห้องปฏิบัติการอื่นๆ ด้วย”
อ้างอิง:
