ประเทศไทยมีเด็ก 880,463 คนหลุดออกจากระบบการศึกษา ทุกวันนี้ เด็กจำนวนมากไม่สามารถเข้าถึงการศึกษาที่ตอบโจทย์ชีวิตจริงได้ บางคนต้องออกจากโรงเรียนกลางคัน ปลายทางคือการหลุดออกจากระบบที่ไร้ทางกลับ
แบรนด์ระดับโลกอย่าง KFC จึงลุกขึ้นมาทำในสิ่งที่เป็น ‘ความเชื่อ’ กับโครงการ ‘KFC Bucket Search’ โรงเรียนนอกกรอบที่เปิดโอกาสให้เด็กๆ ได้กลับมาเรียนรู้ผ่านการทำงานจริง และแลกเปลี่ยนประสบการณ์เป็น ‘หน่วยกิต’ สู่การจบ ม. 6 พร้อมทักษะชีวิตที่พวกเขาเลือกเอง
เด็ก 880,463 คนที่หลุดออกจากระบบการศึกษาไทย
ประเทศไทยในปี 2568 ยังมีเด็กและเยาวชนอายุ 3-24 ปีที่หลุดออกจากระบบการศึกษาสูงถึง 880,463 คน ตัวเลขนี้แม้จะลดลงจากหลักล้านเมื่อปีก่อน แต่ก็ยังสะท้อนปัญหาเชิงโครงสร้างที่เราต้องเผชิญอย่างเร่งด่วน
เด็กจำนวนมากไม่ได้หลุดเพราะขาดความสามารถ หากแต่เป็นเพราะ ระบบการศึกษาที่ไม่ยืดหยุ่นพอจะเข้าใจชีวิตจริง ของพวกเขา บางคนต้องลาออกจากโรงเรียนเพื่อดูแลสมาชิกในครอบครัว บางคนต้องทำงานเพื่อช่วยหารายได้ บางคนเผชิญกับปัญหาสุขภาพจิต สุขภาพร่างกาย หรือไม่มีแม้แต่ค่าอาหารกลางวันและค่าเดินทาง
จากการสำรวจของกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) พบว่า
- ร้อยละ 78 ของเด็กหลุดจากระบบ ไม่มีแผนจะเรียนต่อ
- ร้อยละ 49 ต้องการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะอาชีพ
เด็กไทยเกือบล้านคนต้องหลุดจากระบบการศึกษาอย่างไร้ทางกลับ
สะท้อนให้เห็นชัดเจนว่า โรงเรียนแบบดั้งเดิมที่มุ่งเน้นการเรียนเพื่อสอบ ไม่สามารถตอบโจทย์ทางเลือกชีวิตของเด็กเหล่านี้ได้อีกต่อไป ขณะเดียวกัน เด็กที่หลุดออกจากระบบก็ยังถูกสังคมตีตราว่า ‘ล้มเหลว’ ทั้งที่พวกเขาอาจไม่ได้ล้มเหลวในชีวิต หากมีโอกาสได้เรียนรู้ในแบบที่เหมาะกับตนเอง
นอกจากนี้ กสศ. ประเมินว่า หากประเทศไทยสามารถ ยุติความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา และช่วยให้เด็กกลุ่มนี้กลับเข้าสู่ระบบการเรียนรู้ได้ จะช่วยให้ GDP เติบโตเพิ่มขึ้นถึง 1.7% จากรายได้ตลอดชีวิตของประชากรที่ได้รับการศึกษาที่ดีขึ้น
ในวันที่ระบบการศึกษาแบบเดิมไม่สามารถโอบรับความหลากหลายของผู้เรียนได้ทั้งหมด เด็กหลายพันคนจึงถูกผลักให้ออกจากเส้นทางการเรียนรู้เพียงเพราะ ‘ไม่พอดี’ กับกรอบเวลา ห้องเรียน หรือเงื่อนไขชีวิตบางอย่าง แต่แทนที่จะปล่อยให้พวกเขาหลุดหายไปจากเรดาร์ของสังคม วันนี้มีความพยายามใหม่จากหลากหลายภาคส่วนที่กำลัง ‘ค้นหา’ พวกเขาอีกครั้ง
ความท้าทายและบริบทการศึกษาไทยที่โครงสร้างผลักพวกเขาออกมา ‘KFC Bucket Search’ ก็เริ่มต้นขึ้น กับโครงการที่เชื่อว่า เด็กทุกคนสมควรได้รับ ‘โอกาสที่สอง’ เพราะเราเชื่อว่าทุกคนมีศักยภาพ ในแบบที่เขาเป็น
KFC Bucket Search คืนโอกาสที่สองให้เด็กที่หลุดออกจากระบบ
ปี 2566 KFC ประเทศไทย ภายใต้ความร่วมมือกับ กสศ. ได้เปิดตัว ‘KFC Bucket Search’ โครงการคืนโอกาสทางการศึกษาให้กับเด็กนอกระบบ ผ่านรูปแบบที่ไม่ธรรมดา โดยออกแบบหลักสูตรการเรียนรู้ที่ยืดหยุ่นใน 2 ทางเลือกหลัก ได้แก่
- โมเดล ‘Work & Study’ ที่เปิดโอกาสให้เยาวชนเรียนไปพร้อมกับทำงานจริง เช่น ที่ร้าน KFC พร้อมเปลี่ยนประสบการณ์เหล่านั้นเป็น ‘หน่วยกิต’ เพื่อจบระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
- อีกทางเลือกคือ ‘หลักสูตรวิชาชีพ’ ที่สนับสนุนให้เด็กๆ เลือกเรียนทักษะเฉพาะทางตามความสนใจ เช่น ช่างตัดผม นักดนตรี หรือการเป็นผู้ประกอบการ พร้อมทุนตั้งต้นสำหรับประกอบอาชีพ
KFC Bucket Search โครงการโรงเรียนนอกกรอบ
“โครงการ KFC Bucket Search เริ่มต้นจากความเชื่อที่ว่า เด็กทุกคนมีศักยภาพ และไม่มีใครควรถูกทิ้งไว้ข้างหลังเพียงเพราะขาดโอกาส เราเชื่อว่าการศึกษาเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้เด็กทุกคนกลับมามองเห็นคุณค่าในตนเอง ปลดล็อกศักยภาพ และเดินหน้าสู่ชีวิตที่ดียิ่งขึ้น อันเป็นไปตามเจตนารมณ์ของผู้พันแซนเดอร์ส ผู้ซึ่งเชื่อในการมอบโอกาสครั้งที่สองและการช่วยให้ผู้คนมีชีวิตที่ดียิ่งขึ้น” ซูเฮล ลิมบาดะ Market Lead & Chief Marketing Officer เคเอฟซี ประเทศไทย กล่าว
เมื่อการทำงานสามารถโอนเป็น ‘หน่วยกิต’ ของระบบการศึกษาได้
เมื่อวันที่ 4 มิถุนายนที่ผ่านมา KFC ได้จัดงาน Open House ที่สาขาสามย่านมิตรทาวน์ เพื่อให้ผู้กำหนดนโยบายด้านการศึกษาได้สัมผัสกับโครงการ ‘KFC Bucket Search’ โดยมีการนำเสนอหลักสูตรกว่า 14 หน่วยการเรียนรู้ด้านวิชาชีพ ซึ่งเทียบเท่ากับการศึกษาต่อ เนื่องจากทักษะชีวิตที่ได้จากการฝึกฝนกับ KFC สามารถนำไปเทียบโอนเป็นหน่วยกิตได้ อีกทั้งยังสามารถออกแบบตารางเรียนให้สอดคล้องกับชีวิตประจำวันได้โดยไม่ยึดติดกับรูปแบบการเรียนแบบเดิม
ภาพบรรยากาศ ณ KFC สาขาสามย่านมิตรทาวน์
ในระบบนี้เยาวชนสามารถเลือกเรียนหลักสูตรมัธยมปลายที่ยืดหยุ่นได้ โดย KFC ได้ร่วมมือกับ กสศ. และศูนย์การเรียนปัญญากัลป์ ในการจัดทำหลักสูตรทักษะอาชีพและการเป็นผู้ประกอบการ ควบคู่ไปกับหลักสูตรแกนกลาง ผู้เรียนสามารถนำประสบการณ์การทำงานจริง เช่น การจัดการร้านค้า การบริการ หรือการวางแผนธุรกิจ มาแปลงเป็นหน่วยกิตสะสมได้
จุดแข็งของโครง KFC Bucket Search คือการฝึกฝนทั้ง Hard Skill (เช่น ภาษาอังกฤษ การตลาด การเป็นผู้ประกอบการ) และ Soft Skill (การวางแผนชีวิต การสื่อสาร การทำงานเป็นทีม ความเข้าใจตนเอง) ให้กับเด็กที่เข้ามาเรียนรู้และฝึกฝนวิชาชีพกับโครงการนี้
ทุกๆ ทักษะจะถูกฝึกฝนผ่านวิชาชีพ
“เราดีใจและมีความยินดีที่ได้เห็นหลายภาคส่วน รวมถึงพนักงานของ KFC ที่เริ่มเห็นความสำคัญของการศึกษาสำหรับเด็กกลุ่มนี้ ซึ่งยังมีเด็กอีกมากที่เรายังเข้าไม่ถึงพวกเขา” ภัทรา ภัทรสุวรรณ หัวหน้าฝ่ายบริหารแบรนด์ เคเอฟซี ประเทศไทย กล่าว
ภัทรา ภัทรสุวรรณ หัวหน้าฝ่ายบริหารแบรนด์ เคเอฟซี ประเทศไทย
“เป้าหมายของเราคือพาให้เด็กๆ เหล่านี้กลับเข้าสู่ระบบให้ได้มากที่สุด และเรายังเชื่อมั่นว่าโครงการ KFC Bucket Search ต้องเดินหน้าต่อไป เพื่อเป็นทางเลือกใหม่ที่มีคุณค่าและยั่งยืนสำหรับสังคมไทย”
โครงการ ‘KFC Bucket Search’ เปิดโอกาสให้เยาวชนนอกระบบการศึกษากลับมาเรียนรู้ผ่านโรงเรียนนอกกรอบ มีหลักสูตรทักษะอาชีพและการเป็นผู้ประกอบการ นำประสบการณ์ทำงานจริงเทียบเป็นหน่วยกิตจบ ม.6 ได้ โครงการสนับสนุนทุนการศึกษา ค่าเดินทาง ค่าอาหาร และทุนตั้งต้นอาชีพ โดยไม่จำกัดว่าต้องทำงานที่ร้าน KFC
จากสถานพินิจฯ ก็กลับสู่รั้วการศึกษาอีกครั้ง
ในปีแรกของโครงการ เด็กและเยาวชน 130 คนจากสถานพินิจทั่วประเทศ ได้กลับเข้าสู่ระบบการเรียนรู้ด้วยความสมัครใจ ส่วนในรุ่นที่ 2 ปี 2568 โครงการตั้งเป้าช่วยน้องๆ เพิ่มอีก 300 คน และตั้งเป้าหมายช่วยเหลือรวมทั้งสิ้น 1,430 คน ภายในสิ้นปีนี้ โดยมุ่งเป้ากลุ่มเยาวชนเปราะบางและกลุ่มฅนวัยใสทั่วประเทศ
น้องเอิร์ท หนึ่งในเยาวชนจากโครงการ KFC Bucket Search รุ่นแรก เล่าว่า “ผมได้มีโอกาสมาเล่นดนตรีในงานเปิดตัวโครงการ Bucket Search เมื่อประมาณ 2 ปีที่แล้ว หลังวงชนะการประกวดวงดนตรีของ DJOP Music Contest ของทางกรมพินิจฯ และได้รับโอกาสจาก KFC ไปออกงาน ผมไม่ได้กังวลกับการใช้ชีวิตข้างนอกเพราะได้รับโอกาสจากหลายๆ คนที่ทำให้เราเป็นเราในทุกวันนี้ ไม่ว่าจะเป็นโอกาสทางการศึกษาหรือการได้ทำในสิ่งที่ชอบ”
KFC ร่วมพัฒนาและออกแบบการศึกษาไทย
ในวันที่ระบบการศึกษายังไม่สามารถดึงทุกคนกลับมาได้ทันเวลา KFC Bucket Search แสดงให้เห็นว่า ภาคเอกชนสามารถเป็นผู้ ‘ออกแบบทางเลือกใหม่’ ที่จริงจัง และเป็นระบบได้
โครงการ KFC Bucket Search คือตัวอย่างของการนำธุรกิจเข้ามา ‘ปลดล็อก’ ศักยภาพของเด็กไทย ด้วยแนวคิดว่า ทุกคนควรมีสิทธิได้เริ่มใหม่อีกครั้ง ในวันที่เรายังมีเด็กกว่า 880,000 คนที่หลุดจากระบบการศึกษา หากมีใครสักคนหยิบยื่นความเชื่อให้ว่า ‘คุณยังมีคุณค่า’ นั่นอาจเป็นจุดเริ่มต้นที่เปลี่ยนทั้งชีวิตของเขา และเปลี่ยนอนาคตของสังคมไทยไปพร้อมกัน
