18 ผู้นำ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้นำชาติยุโรป รวมถึงอังกฤษ, ฝรั่งเศส, ผู้นำแคนาดา, ประธานคณะกรรมาธิการยุโรป และเลขาธิการ NATO ร่วมประชุมกับประธานาธิบดี โวโลดิเมียร์ เซเลนสกี ของยูเครน ที่กรุงลอนดอน วานนี้ (2 มีนาคม) ท่ามกลางความพยายามในการหาหนทางสู่กระบวนการสันติภาพและการรับประกันความมั่นคงของยูเครน
โดย เคียร์ สตาร์เมอร์ นายกรัฐมนตรีแห่งสหราชอาณาจักร ประกาศในวงประชุมว่า ชาติตะวันตกกำลังอยู่ในช่วง ‘จุดตัด’ หรือช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อในประวัติศาสตร์
“วันนี้เราอยู่ในช่วงจุดตัดในประวัติศาสตร์ นี่ไม่ใช่ช่วงเวลาสำหรับการพูดคุยเพิ่มเติม แต่เป็นเวลาที่จะลงมือทำ” เขากล่าว
การประชุมครั้งนี้ เกิดขึ้นสองวันหลังจากเหตุวิวาทะ ระหว่างเซเลนสกี กับประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ที่ทำเนียบขาว ซึ่งสร้างความตกตะลึงแก่ชาติตะวันตก ในขณะที่ก่อให้เกิดความกังวลว่า สหรัฐฯ จะไม่มีส่วนร่วมรับประกันความมั่นคงของยูเครน
และนี่คือสรุปผลลัพธ์ที่ได้จากการประชุมครั้งนี้ ท่ามกลางคำถามสำคัญว่า หนทางที่นำไปสู่สันติภาพอย่างยั่งยืนของยูเครนจะเกิดขึ้นได้จริงหรือไม่?
แผน 4 ประการ รับประกันสันติภาพยูเครน
ในการแถลงข่าวไม่นานหลังจากการประชุม สตาร์เมอร์กล่าวว่า ที่ประชุมเห็นพ้องในแผน 4 ประการ (Four-Point Plan) ได้แก่
- คงความช่วยเหลือทางทหารสู่ยูเครน และคงการเพิ่มแรงกดดันทางเศรษฐกิจต่อรัสเซีย
- สันติภาพที่ยั่งยืนใดๆ จะต้องรับประกันอธิปไตยและความมั่นคงของยูเครน และยูเครนจะต้องเข้าร่วมในการเจรจาสันติภาพใดๆ ก็ตาม
- กรณีที่มีข้อตกลงสันติภาพ จะมีการเพิ่มขีดความสามารถด้านการป้องกันของยูเครนเพื่อป้องปรามการรุกรานในอนาคต
4.พัฒนา ‘กลุ่มพันธมิตรแห่งความเต็มใจ’ (Coalition of The Willing) เพื่อปกป้องข้อตกลงในยูเครนและเพื่อรับประกันสันติภาพในภายหลัง
สตาร์เมอร์ ไม่ได้ระบุว่าประเทศใดบ้างที่ตกลงจะเข้าร่วมกลุ่มพันธมิตรดังกล่าว แต่ชี้ว่าเป็นประเทศที่ตอบรับและมุ่งมั่นในการวางแผนเรื่องนี้อย่างจริงจัง
โดยเขายังประกาศว่า สหราชอาณาจักรจะทุ่มงบประมาณ 2 พันล้านดอลลาร์ เพื่อซื้อขีปนาวุธป้องกันภัยทางอากาศมากกว่า 5,000 ลูก ส่งให้แก่ยูเครน
แผนยุติสู้รบ ขาดสหรัฐฯ-รัสเซีย ไม่ได้
สตาร์เมอร์ กล่าวว่า อังกฤษ ฝรั่งเศส และประเทศอื่นๆ จะทำงานร่วมกับยูเครนในเรื่องแผนยุติการสู้รบ ก่อนจะเสนอแผนดังกล่าวต่อสหรัฐฯ
โดยสตาร์เมอร์ ชี้ว่าการรับประกันความมั่นคงแก่ยูเครน ส่งผลให้ยุโรปต้องทำงานหนัก แต่มองว่า ข้อตกลงสันติภาพนั้นต้องได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ รวมถึงรัสเซียด้วย แต่ไม่สามารถให้รัสเซียกำหนดเงื่อนไขได้
“ขอชี้แจงให้ชัดเจนว่า เราเห็นด้วยกับทรัมป์เกี่ยวกับความจำเป็นเร่งด่วนในการมีสันติภาพที่ยั่งยืน ตอนนี้เราต้องดำเนินการร่วมกัน”
อย่างไรก็ตาม เมื่อถูกผู้สื่อข่าวถามว่า สหรัฐฯ ภายใต้การนำของทรัมป์ จะเป็นพันธมิตรที่ไม่น่าเชื่อถือหรือไม่ สตาร์เมอร์ตอบว่า “ไม่มีใครอยากเห็นว่าเกิดอะไรขึ้นเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา แต่ผมไม่ยอมรับว่าสหรัฐฯ เป็นพันธมิตรที่ไม่น่าเชื่อถือ”
ทางด้าน โดนัลด์ ทัสก์ นายกรัฐมนตรีของโปแลนด์ เรียกร้องให้สหรัฐและชาติยุโรป แสดงให้ปูตินเห็นว่า ‘ชาติตะวันตกไม่มีความตั้งใจที่จะยอมจำนนต่อการกระทำอันรุนแรงของรัสเซีย’
เสนอหยุดยิง 1 เดือน
ประธานาธิบดี เอ็มมานูเอล มาครง ของฝรั่งเศส ให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร Le Figaro หลังการประชุม โดยระบุว่าฝรั่งเศสและสหราชอาณาจักร เห็นพ้องกันในการเสนอให้มีการหยุดยิงในยูเครนเป็นเวลา 1 เดือน
CNN รายงานข้อมูลจากแหล่งข่าวในทำเนียบนายกรัฐมนตรีอังกฤษ ชี้รายละเอียดของแผนหยุดยิงดังกล่าวว่า ในช่วงระยะแรกของข้อตกลงหยุดยิง จะเป็นการหยุดยิงทางอากาศ ทางทะเล และหยุดการโจมตีโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงาน ส่วนระยะที่สอง จะเกี่ยวข้องกับการส่งกำลังทหารภาคพื้นดิน
ทั้งนี้ ชาติตะวันตก คาดหวังว่า การประชุมสุดยอดในลอนดอนที่เกิดขึ้น จะช่วยฟื้นแรงผลักดันในการเดินหน้ากระบวนการสร้างสันติภาพและความมั่นคงแก่ยูเครน
ขณะที่เซเลนสกี กล่าวชื่นชมการประชุมครั้งนี้ โดยยกย่องความสามัคคีของชาติยุโรป และชี้ว่า ‘ข้อตกลงสันติภาพที่อาจเกิดขึ้นควรเริ่มต้นด้วยการแลกเปลี่ยนตัวเชลยศึกและการส่งเด็กๆ ชาวยูเครนกลับประเทศ’ เพื่อแสดงให้เห็นถึง ‘เจตนารมณ์ที่แท้จริงของรัสเซียในการสร้างสันติภาพ’
โดยแม้จะเผชิญบรรยากาศตึงเครียดจากเหตุการณ์วิวาทะกับทรัมป์ แต่เซเลนสกี ยังคงเน้นย้ำการพูดคุยอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งในการให้สัมภาษณ์หลังการประชุม เขาเผยว่า ยูเครนยัง ‘พร้อม’ ที่จะลงนามในข้อตกลงแร่หายากกับสหรัฐฯ
อ้างอิง:
- https://edition.cnn.com/2025/03/02/europe/ukraine-russia-zelensky-starmer-summit-intl/index.html
- https://www.bbc.com/news/articles/c9vygkzkkrvo
- https://www.channelnewsasia.com/world/europe-zelenskyy-ukraine-one-month-truce-france-uk-trump-4971136