องค์การส่งเสริมการค้าต่างประเทศของญี่ปุ่น (เจโทร) กรุงเทพฯ เผยตัวเลขล่าสุดปี 2567 พบร้านอาหารญี่ปุ่นในไทยทะลุ 5,916 ร้าน เพิ่มขึ้น 2.9% จากปีก่อน แต่การแข่งขันที่รุนแรงส่งผลให้อัตราการเติบโตชะลอตัวลง โดยเฉพาะในกลุ่มร้านซูชิที่เคยครองแชมป์มายาวนาน ต้องพ่ายให้กับร้านอาหารญี่ปุ่นทั่วไปที่ขึ้นแท่นอันดับหนึ่งด้วยจำนวน 1,439 ร้าน
ที่น่าสนใจคือการ ‘ดิ่งลง’ ของร้านซูชิที่ลดลงถึง 6.8% เหลือเพียง 1,279 ร้าน สวนทางกับร้านโซบะ / อุด้ง ร้านคาเฟ่ และร้านอิซากายะ ที่มีอัตราการเติบโตพุ่งแรง ผู้ประกอบการในวงการเผยว่า เป็นผลมาจากการที่ร้านซูชิคุณภาพดีราคาไม่แพงเริ่มมีมากขึ้น ทำให้ผู้บริโภคเริ่มมองหาคุณภาพมากกว่าราคาถูก ส่งผลให้ร้านที่เน้นแข่งขันด้านราคาต้องปิดตัวลง
ขณะที่ภาพรวมการเติบโตของร้านอาหารญี่ปุ่นยังคงมีแนวโน้มบวกทั้งในกรุงเทพฯ ปริมณฑล และต่างจังหวัด โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ที่มีการขยายตัว 2.7% ปริมณฑล 2.7% และต่างจังหวัด 3.1% แสดงให้เห็นถึงความนิยมที่แผ่ขยายออกไปนอกเมืองหลวงมากขึ้น
อีกหนึ่งสัญญาณที่น่าจับตาคือการเติบโตของร้านระดับพรีเมียมที่มีราคาเฉลี่ยต่อหัวมากกว่า 1,000 บาท ซึ่งมีอัตราการเติบโตสูงถึง 13.9% สะท้อนให้เห็นว่าผู้บริโภคชาวไทยพร้อมจ่ายแพงขึ้น เพื่อประสบการณ์การรับประทานอาหารญี่ปุ่นที่ดีกว่า โดยร้านในระดับราคา 101-250 บาท ยังครองส่วนแบ่งตลาดมากที่สุดที่ 2,057 ร้าน แต่การเติบโตเริ่มชะลอตัว
ปัจจัยสำคัญที่ขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงนี้มาจากการที่คนไทยเดินทางไปญี่ปุ่นมากขึ้น ทำให้ได้สัมผัสรสชาติต้นตำรับและเปิดโลกทัศน์ใหม่ๆ เกี่ยวกับอาหารญี่ปุ่น จนเกิดเป็นกระแส ‘ความต้องการของแท้’ ที่มาพร้อมกับการไล่ตามเทรนด์อาหารญี่ปุ่นสมัยใหม่ ส่งผลให้ร้านอาหารต้องปรับตัวครั้งใหญ่ เพื่อตอบสนองความต้องการที่ซับซ้อนขึ้นของผู้บริโภค
สำหรับการกระจายตัวของร้านอาหารญี่ปุ่น พบว่าเชียงใหม่ยังคงเป็น ‘เมืองรองที่แกร่ง’ ด้วยจำนวน 280 ร้าน เพิ่มขึ้น 23 ร้าน ตามด้วยภูเก็ตที่มี 142 ร้าน และนครปฐมที่มี 104 ร้าน ชี้ให้เห็นถึงการขยายตัวของธุรกิจร้านอาหารญี่ปุ่นที่เริ่มกระจายตัวออกไปยังจังหวัดที่มีกำลังซื้อสูงและเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญ
น่าสนใจว่าในกลุ่มร้านที่มีราคาเฉลี่ยต่อหัวต่ำกว่า 100 บาท กลับมีอัตราการเติบโตสูงถึง 8.4% ในกรุงเทพฯ แสดงให้เห็นว่าตลาดระดับแมสยังมีโอกาสเติบโต แต่ต้องปรับตัวให้เข้ากับความต้องการของผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป
ยุคทองของร้านอาหารญี่ปุ่นในไทยอาจเปลี่ยนโฉมไป แต่สิ่งที่ชัดเจนคือการแข่งขันที่รุนแรงขึ้นกำลังคัดกรองให้เหลือเพียงร้านที่มีคุณภาพและตอบโจทย์ผู้บริโภค ในขณะที่ ‘ความอร่อยในราคาที่เหมาะสม’ กำลังกลายเป็นสมการสำคัญที่ท้าทายผู้ประกอบการทุกระดับ
