‘โตโยต้า ร่วมขับเคลื่อนอนาคต’ ไม่ได้เป็นเพียงปรัชญาที่วางไว้สำหรับเป็นเป้าหมายของแบรนด์รถยนต์เบอร์ 1 ของไทยเท่านั้น แต่ ‘โตโยต้า’ ยังใช้เป็นเข็มทิศนำทางสำหรับโครงการอื่นๆ ที่จะเข้าร่วมขับเคลื่อนอนาคตในทุกๆ ด้าน

หนึ่งในนั้นคือการขับเคลื่อนเรื่อง ‘สิ่งแวดล้อม’ ซึ่งนี่เป็นเรื่องใหญ่ที่ผู้คนทั่วโลกกำลังให้ความสนใจเป็นอย่างมาก เพราะเมื่อสิ่งแวดล้อมเกิดปัญหา สิ่งที่ตามมาคือผลกระทบที่เกิดขึ้นกับตัวเราทุกคน 

อย่างในช่วงนี้เราจะได้เห็นข่าวอุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อนในจีน จนทำให้แม่น้ำแห้งเหือด แต่ประเทศในทวีปเดียวกันอย่างปากีสถานกลับกำลังประสบอุทกภัยที่หนักหนาจนคร่าผู้คนกว่าพันชีวิต

ที่ผ่านมาโตโยต้าไม่เคยละเลยเรื่องสิ่งแวดล้อม ซึ่งได้ดำเนินงานมาอย่างต่อเนื่อง โดย สมคิด ประดิษฐ์กำจรชัย รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด เล่าว่า ในปี 2551 ได้ริเริ่มเพิ่มพื้นที่สีเขียวด้วยกิจกรรมปลูกป่านิเวศ ตามแนวคิดของ ศ.ดร.อาคิระ มิยาวากิ ผู้เชี่ยวชาญการปลูกป่านิเวศจากประเทศญี่ปุ่น

“เราได้เริ่มต้น ณ โรงงานโตโยต้าบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งได้รับมอบหมายจากบริษัทแม่ โตโยต้า มอเตอร์ คอร์ปอเรชั่น ที่ญี่ปุ่น ให้เป็นต้นแบบของโรงงานแห่งความยั่งยืน 1 ใน 5 แห่ง ของโตโยต้าทั่วโลก”

ในปีนั้นได้มีการเริ่ม ‘ปลูกป่า’ ทั้งหมด 100,000 ต้น โดยอาสาสมัคร 10,000 คน ใน 1 วัน และได้ร่วมมือกับผู้แทนจำหน่ายฯ บริษัทผู้ผลิตชิ้นส่วน และหน่วยงานต่างๆ ในการปลูกป่านิเวศทั่วประเทศไปแล้วทั้งสิ้น 1,350,000 ต้น 

ตลอดจนกิจกรรมปลูกป่าชายเลน ณ ศูนย์ศึกษาธรรมชาติกองทัพบก (บางปู) จังหวัดสมุทรปราการ ที่ได้เริ่มต้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 ซึ่งจนถึงปัจจุบันได้มีการปลูกป่าชายเลนในพื้นที่ไปแล้วรวมทั้งสิ้น 642,800 ต้น 

ถึงวันนี้โตโยต้าได้ปลูกต้นไม้เป็นจำนวนรวมราว 2 ล้านต้น ทำให้สามารถดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ราว 19,200 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี (อ้างอิงจากค่าเฉลี่ยการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ของป่าไม้ยืนต้น ที่ 8 กิโลกรัมต่อต้นต่อปี และพันธุ์ไม้ชายเลนยืนต้นโตเต็มที่ อยู่ที่ประมาณ 13 ตันต่อปีต่อไร่ จาก ICLEI: International Council for Local Environment Initiatives – Local Governments for Sustainability)

และในโอกาสครบรอบ 60 ปี ในการดำเนินงานในประเทศไทย โตโยต้าได้ประกาศวิสัยทัศน์ใหม่กับการเป็น ‘ผู้นำพาการขับเคลื่อนยุคใหม่ เพื่อเสริมสร้างความสุขของผู้คน และความยั่งยืนของสังคม’

โดยหนึ่งในพันธกิจที่สำคัญคือ การเสริมสร้างความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) เพื่อตอบสนองต่อนโยบายการสร้างสังคมคาร์บอนต่ำ ลดผลกระทบจากภาวะโลกร้อน 

การที่จะบรรลุถึงเป้าหมายดังกล่าว โตโยต้าได้มีความพยายามเตรียมความพร้อมในหลากหลายแนวทาง (Multi-Pathway) พร้อมกับความมุ่งมั่นในการลดการปล่อยคาร์บอน ผ่านการจัดการกระบวนการตลอดวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์ (Life Cycle Assessment) เพื่อลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม 

เพื่อเป็นการขยายผลการดำเนินงานด้านสิ่งแวดล้อม เนื่องในวาระโอกาสฉลองการดำเนินงานในประเทศไทยครบ 60 ปี โตโยต้าจึงได้ริเริ่มโครงการ ‘โตโยต้า ครบรอบ 60 ปี ปลูกป่า 600,000 ต้น’ เพื่อเป็นอีกหนึ่งส่วนสำคัญในการช่วยดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 

“สำหรับในปีนี้ เนื่องในวาระที่ครบรอบ 60 ปี ที่โตโยต้าเติบโตคู่กับสังคมไทย โตโยต้าได้ประกาศนโยบายที่จะมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอน และหนึ่งในกิจกรรมที่ฉลองการครบรอบ 60 ปี คือการปลูกป่า 600,000 ต้น เพื่อเป็นการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ โดยกลับมา Kick-off ที่จุดตั้งต้นอีกครั้งที่โรงงานบ้านโพธิ์” 

โครงการนี้เป็นโครงการระยะยาว ที่ได้ร่วมกับหน่วยงานท้องถิ่น กรมป่าไม้ ตลอดจนพันธมิตรทางธุรกิจต่างๆ ในการเพิ่มพื้นที่สีเขียวอย่างต่อเนื่อง โดยสำหรับปี 2565 ได้วางแผนในการเพิ่มพื้นที่สีเขียวภายในโรงงานโตโยต้าทั้ง 3 แห่ง เป็นจำนวน 200,000 ต้น 

โดยได้กลับมา Kick-off ที่จุดตั้งต้นอีกครั้งที่โรงงานโตโยต้าบ้านโพธิ์ ซึ่งได้มีการปลูกป่า 18,000 ต้น ที่ได้รับการสนับสนุนต้นกล้าจากกรมป่าไม้ และตั้งเป้าขยายการดำเนินงานสู่ภายนอกอีก 400,000 ต้นต่อไป เพื่อให้ครบตามเป้าหมายในปีนี้ที่ 600,000 ต้น 

กิจกรรมปลูกป่าเมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2565 ที่โรงงานโตโยต้าบ้านโพธิ์ได้รับเกียรติจากทั้ง ไมตรี ไตรติลานันท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดฉะเชิงเทรา พร้อมด้วย โนริอากิ ยามาชิตะ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด, ณพพลวรรฒ โสมณวัตร์ ผู้อำนวยการ สำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 9 สาขาปราจีนบุรี และคณะผู้บริหารระดับสูงของโตโยต้า บริษัทในเครือฯ ผู้ผลิตชิ้นส่วนโตโยต้า ผู้แทนจำหน่ายโตโยต้า พันธมิตรทางธุรกิจ และจิตอาสาโตโยต้า รวมกว่า 1,800 คน

“โตโยต้าเชื่อว่านี่จะเป็นพื้นฐานสำคัญในการขับเคลื่อนพลังด้านสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย และสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs – Sustainable Development Goal) ตลอดจนเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutral) ของประเทศไทยภายใน พ.ศ. 2593 ให้ลุล่วงต่อไป”

ไม่หมดเท่านั้น ในเรื่องของสิ่งแวดล้อม โตโยต้าได้ดำเนินผ่านหลากหลายขั้นตอนไม่ว่าจะเป็น การยกระดับการดำเนินงานในสายการผลิตอย่างต่อเนื่อง ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการนำนวัตกรรมและองค์ความรู้มาประยุกต์ใช้ในกระบวนการผลิตมากมาย 

มีการนำหลักกลศาสตร์ ‘คาราคุริ’ มาใช้เพื่อลดการใช้พลังงานในสายการผลิต ตลอดจนการนำเสนอกิจกรรมไคเซ็นด้านการลดการใช้พลังงานและทรัพยากรโดยพนักงานอย่างต่อเนื่อง เป็นต้น

“ตัวอย่างเช่น การนำความร้อนที่เหลือจากเตาเผา แทนที่เราจะปล่อยทิ้งไปเฉยๆ เราก็นำมาต้มน้ำหรืออุ่นอากาศแล้วนำกลับมาใช้ประโยชน์ นอกจากนี้เรายังส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาด ซึ่งตอนนี้ได้ติดตั้ง Solar Roof Top ไปแล้วกว่า 20 เมกะวัตต์ และจะเพิ่มต่อไปเรื่อยๆ” 

ในขณะที่กิจกรรมปลูกป่านั้นไม่ได้ปลูกแล้วจบไปเลย ซึ่งหลังจากปลูกป่ามานาน 8 ปี นอกจากได้ป่าที่สมบูรณ์แล้ว สิ่งที่ตามมาก็คือความหลากหลายทางชีวภาพ โตโยต้าจึงได้ร่วมมือกับ มูลนิธิสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน (ประเทศไทย) นำองค์ความรู้ที่เกิดขึ้นในชีวพนาเวศ มาพัฒนาเป็นหลักสูตร เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้เรียนรู้ในพื้นที่จริง แทนที่จะเป็นห้องสี่เหลี่ยม ซึ่งจะทำให้เกิดจิตสำนึกในการรักษ์สิ่งแวดล้อม และนำไปปฏิบัติได้ในชีวิตประจำวัน 

ในปัจจุบันมี 3 หลักสูตรคือ ระดับประถมศึกษาตอนต้น ประถมศึกษาตอนปลาย และมัธยมศึกษาตอนต้น และจะพัฒนาไปสู่ระดับอื่นๆ ต่อไปในอนาคต 

และตั้งแต่เปิดชีวพนาเวศ มีเด็กและเยาวชนทั้งในจังหวัดฉะเชิงเทรา และพื้นที่ใกล้เคียง ผ่านการอบรมไปแล้วกว่า 25,000 คน 

โตโยต้ายังมุ่งมั่นในการสร้างจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมแก่สังคมไทย ภายใต้โครงการ ‘โตโยต้า เมืองสีเขียว’ ผ่านกิจกรรมและการให้ความรู้ด้านสิ่งแวดล้อมต่างๆ ทั่วประเทศ เช่น กิจกรรมลดเมืองร้อน ด้วยมือเรา, กิจกรรมลดเปลี่ยนโลก และศูนย์การเรียนรู้โตโยต้าเมืองสีเขียว อยุธยา เป็นต้น

เหล่านี้จะเป็นส่วนหนึ่งในการให้ความรู้ และปรับพฤติกรรมให้กับเด็กๆ ที่จะเติบโตเป็นอนาคตของประเทศไทย และเข้ามาขับเคลื่อนประเทศไทยสู่การเป็นเมืองสีเขียวต่อไป