ลากไส้ สตง. เปิดขบวนการปลอมลายเซ็น-คุมงานทิพย์

ทำไมตึกสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) มูลค่ากว่า 2 พันล้าน ถึงมีการปลอมลายเซ็นผู้ควบคุมงาน

หลังจากเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เมียนมาที่สร้างความเสียหายให้แก่สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) แห่งใหม่ที่กำลังก่อสร้าง จนพังราบลงมาภายในเวลาเพียงแค่ 8 วินาที และยังคงทับร่างผู้สูญหายกว่าหลายชีวิต ตอนนี้เลยเหมือนน้ำลดตอผุด เพราะความไม่โปร่งใสต่างๆ กำลังค่อยๆ ผุดขึ้นมาจากซากตึกแห่งนี้

พิรุธ 3 ข้อ

วัสดุไม่ได้มาตรฐาน

พิรุธแรกที่ผุดขึ้นมาจากซากตึกถล่ม เห็นได้ชัดที่สุดคือวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างอย่าง ‘เหล็ก’ และเมื่อนำไปตรวจสอบก็พบว่าไม่ได้มาตรฐาน

แก้แบบอาคาร

พิรุธต่อมาคือ ‘ช่วงเวลา 8 วินาทีสำคัญ’ ที่ตึกถล่ม โดยผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์ว่าต้นตอของการถล่มมาจาก ‘ปล่องลิฟต์’ ที่ถูกแก้ไขจาก 30 ซม. เป็น 25 ซม. และอาจทำให้กระทบโครงสร้างหลัก จนไม่สามารถรับแรงบิดจากการโยกตัวอาคาร และทำให้อาคารถล่มแบบ Pancake Collapse

ปลอมลายเซ็น

พิรุธที่สามเลยโผล่ออกมาว่า ‘ใครที่เป็นคนอนุมัติให้แก้ไขแบบ’

ควบคุมงานทิพย์?

สมเกียรติ ชูแสงสุข วิศวกรผู้มีชื่อเป็นผู้จัดการโครงการก่อสร้างอาคาร สตง. และมีลายเซ็นเป็นผู้แก้แบบปล่องลิฟต์ออกมาแสดงตัวว่าตัวเขาถูกปลอมลายเซ็นเป็นผู้ควบคุมงานของกิจการร่วมการค้า PKW ในโครงการอาคาร สตง. ตั้งแต่ตึกแห่งนี้เริ่มก่อสร้างมาต่อเนื่องมาเป็นเวลากว่า 5 ปี และไม่เคยรู้เรื่องมาก่อนเลย

ชัยฤทธิ์ (ขอสงวนนามสกุล) เป็นพนักงานบริษัท ว. และสหายคอนซัลแตนตส์ จำกัด ในตำแหน่งวิศวกร อ้างว่าถูกแอบอ้างเป็นผู้ควบคุมงานตึก สตง. และเคยถูกเกณฑ์ไปถ่ายรูปกับตึก สตง. เพื่อให้ดูว่ามีการควบคุมงานจริง

อีกชื่อหนึ่งที่ทางกรมสอบสวนคดีพิเศษกำลังติดตามคือ นายพิมล เจริญยิ่ง วิศวกร อายุ 85 ปี หลังจากที่พบว่า เขาเป็นผู้ลงนามในแบบก่อสร้างอาคาร สตง. ซึ่งเจ้าตัวได้ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวอิศราว่า จำไม่ได้

นอกจากนี้ ทาง ร.ต.อ. สุรวุฒิ รังไสย์ รองอธิบดี DSI เปิดเผยว่า จากรายชื่อวิศวกรผู้ควบคุมงานที่ปรากฏในเอกสารของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) รวม 51 คน ตอนนี้พบผู้ที่ถูกนำชื่อไปแอบอ้างในโครงการ 2 คน เท่ากับว่าซึ่งก็อาจเข้าข่ายควบคุมงานทิพย์

ทำไมต้องปลอมลายเซ็น?

เจษฎา ก้อนแก้ว ผู้บริหารบริษัทที่ปรึกษากฎหมายก่อสร้าง เล็ทอิทบีลอ ผู้ดูแลเพจช่างกฎหมายมันส์ เปิดเผยกับทีมข่าว THE STANDARD ว่า เมื่อเจาะรายละเอียดงบประมาณโครงการก่อสร้าง ตึก สตง. แห่งใหม่นี้ จะเห็นว่าวงเงินจ้างผู้ควบคุมงาน หรือก็คือกิจการร่วมค้า PKW อยู่ที่ประมาณ 74 ล้านบาท ดูเผิน ๆ อาจเหมือนเยอะ ตั้งเกือบหนึ่งร้อยล้านบาท แต่ราคานี้ต่ำกว่าที่ควรจะเป็น

เนื่องจากราคาแนะนำของสภาวิศวกรอยู่ที่ 7% ของงบประมาณทั้งหมด ดังนั้น 7% ของ 2 พันล้าน ก็เท่ากับว่า วงเงินจ้างผู้ควบคุมงานควรจะอยู่ที่ประมาณ 140 ล้านบาท แต่ถ้าเป็นระเบียบของราชการเพดานจะอยู่ที่ 5% แต่อย่างไรก็ตาม วงเงินจ้างผู้ควบคุมงานก็อยู่ที่ประมาณ 100 ล้านบาทอยู่ดี

ในวงเงินนี้ก็ต้องแบ่งไปจ้างวิศวกรเป็นผู้ควบคุมงานในแต่ละส่วน โดยจะแบ่งเป็น 3 ระดับด้วยกัน

ภาคีวิศวกร

เด็กจบใหม่ในสาขาวิศวกรรมที่เกี่ยวข้อง จากสถาบันที่สภาวิศวกรรับรอง
ขอบเขตงาน: เช่น ออกแบบและคำนวณอาคารที่มีความสูงไม่เกิน 4 ชั้น,โครงสร้างของอาคารแต่ละชั้นที่มีความสูงไม่เกิน 5 เมตร หรือต้องไม่เข้าข่ายเป็นอาคารสาธารณะ
มีจำนวนประมาณ 70,000 คน
ค่าเซ็นตรวจ 5,000 บาท ต่อ 1 งาน

สามัญวิศวกร

ระดับกลาง สำหรับผู้มีประสบการณ์ทำงานอย่างน้อย 3 ปี
ต้องผ่านการเป็นภาคีวิศวกรมาก่อน และมีผลงานที่แสดงความสามารถในการรับผิดชอบงานวิศวกรรม
ขอบเขตงาน: สามารถรับผิดชอบโครงการขนาดกลางถึงใหญ่ได้
มีจำนวนประมาณ 10,000 คน
ค่าเซ็นตรวจ 50,000 บาท ต่อ 1 งาน

วุฒิวิศวกร

ระดับสูงสุด สำหรับผู้มีประสบการณ์ทำงานอย่างน้อย 5 ปีหลังจากเป็นสามัญวิศวกร
ขอบเขตงาน: สามารถรับผิดชอบโครงการขนาดใหญ่และซับซ้อนได้ ให้คำปรึกษา และรับรองความปลอดภัยได้
มีจำนวนประมาณ 2,000 คน
ค่าเซ็นตรวจ 500,000 บาท ต่อ 1 งาน

ซึ่งถ้าเป็นตึกขนาดใหญ่ระดับ 2 พันล้านแบบตึก สตง. จะต้องใช้ภาคีวิศวกรประมาณ 30-40 คน แบ่งตามแต่ละแผนกไป สามัญวิศวกรก็จะเป็นหัวหน้าในแต่ละแผนก และจะต้องมีวุฒิวิศวกรอย่างต่ำ 3 คน

เจษฎาชี้ว่า ด้วยงบเท่านี้อาจไม่เพียงพอในการจ้างวุฒิวิศวกร และที่สำคัญคือ ‘ไม่มีใครเซ็นงานที่ไม่ได้ตรวจเอง’ ไม่มีใครยอมแลกความเสี่ยงบัตรวิชาชีพกับเงินสิบล้าน เพราะใบอนุญาตสามารถหาเงินปีหนึ่งได้มากกว่านั้นมาก ดังนั้นจึงไม่แปลกใจที่ลงเอยด้วยการปลอมลายเซ็นและคุมงานทิพย์ เนื่องจากไม่สามารถหาคนมาเซ็นได้

ไม่ใช่เรื่องแปลกในวงการรับเหมาก่อสร้าง

เจษฎาอธิบายเพิ่มเติมอีกว่า ในวงการก่อสร้างหรือรับเหมาก่อสร้าง การปลอมลายเซ็นจะพบได้บ่อยมากในภาคเอกชนเมื่อ 3-4 ปีก่อน เนื่องจากหลักการขออนุญาตก่อสร้าง ถ้าหากว่าเกินกว่า 150 ตารางเมตร จะต้องมีสถาปนิกหรือวิศวกร และจะต้องมีการแนบใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ ซึ่งจุดนี้ผู้รับเหมาบางรายก็จะใช้วิธีลักไก่ นำบัตรไปปลอมไปใช้ในงานอื่นๆ เลยกลายเป็นปัญหาที่วิศวกรและสถาปนิกต้องพบเจอกันจำนวนมาก

ทางสภาวิศวกรกับสภาสถาปนิกเลยออกกฎว่าการขออนุญาตก่อสร้าง นอกจากใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ แล้วจะต้องมีใบรับรองจากสภาฯ ด้วย ซึ่งจะออกให้เป็นงานต่องาน ขบวนการนี้ในเอกชนจึงลดลงไป แต่กลับกลายมาเฟื่องฟูในหน่วยงานราชการแทน

ช่องโหว่กฎหมาย

เจษฎาเปิดเผยว่า ปัจจัยหลักๆ มาจาก พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร ที่กำหนดให้หน่วยงานราชการไม่ต้องขอใบอนุญาตก่อสร้าง เท่ากับว่าไม่ต้องมีใบรับรองเพื่อป้องกันการปลอมแปลง ดังนั้นการปลอมลายเซ็นจึงสามารถเกิดขึ้นได้ไม่ยาก และความเป็นไปได้ที่จะถูกปลอมลายเซ็นถึง 50 คนนั้นก็ไม่ใช่เรื่องยากอะไร