รัสเซียประกาศระงับพันธกรณีในสนธิสัญญานิวเคลียร์พิสัยกลางที่ทำกับสหรัฐฯ ในยุคสงครามเย็น เพื่อตอบโต้สหรัฐฯ ที่ประกาศยกเลิกก่อน โดย ประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ระบุว่า รัสเซียจะกลับมาเริ่มพัฒนาขีปนาวุธพิสัยกลางรุ่นใหม่ๆ ที่ล้ำสมัย ซึ่งสร้างความวิตกว่าจะเกิดการแข่งขันสะสมอาวุธนิวเคลียร์ระหว่างสองมหาอำนาจทางทหารอีกครั้ง
ปูตินกล่าวว่า การตัดสินใจตอบโต้ของรัสเซียมีขึ้นหลังจากที่รัฐบาลสหรัฐฯ ได้ประกาศไม่ปฏิบัติตามพันธกรณีของตนในสนธิสัญญานิวเคลียร์ตั้งแต่เมื่อวานนี้ (2 ก.พ.) โดยเงื่อนไขของสนธิสัญญาซึ่งลงนามโดยสหรัฐฯ และสหภาพโซเวียตเมื่อปี 1987 นั้น กำหนดข้อห้ามไม่ให้สองประเทศใช้ขีปนาวุธพิสัยใกล้และพิสัยกลาง
ประมุขแห่งทำเนียบเครมลินระบุว่า หลังจากนี้รัสเซียจะกลับมาผลิตอาวุธที่เคยถูกแบนจากสนธิสัญญาดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม ปูตินแย้มว่า ประตูการเจรจายังคงเปิดแง้มอยู่ พร้อมข้อเสนอต่างๆ ที่วางอยู่บนโต๊ะ ทว่า กระทรวงกลาโหมและกระทรวงการต่างประเทศของรัสเซียจะไม่เป็นฝ่ายริเริ่มขอเจรจากับสหรัฐฯ ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมอาวุธนิวเคลียร์อีกต่อไป
ที่ผ่านมา สหรัฐฯ และพันธมิตรองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO) ในยุโรปต่างกล่าวหาว่า รัสเซียได้ละเมิดข้อตกลงในสนธิสัญญาจำกัดอาวุธนิวเคลียร์มาตั้งแต่ปี 2014 ซึ่งสร้างภัยคุกคามต่อความมั่นคงของภูมิภาคยูโร-แอตแลนติก
สหรัฐฯ ระบุว่า พวกเขามีหลักฐานบ่งชี้ว่าขีปนาวุธรุ่นใหม่ของรัสเซียที่ชื่อว่า Novator 9M729 มีพิสัยทำการอยู่ในช่วง 500-5,500 กิโลเมตร ซึ่งจัดอยู่ในระยะที่ถูกห้ามในสนธิสัญญาดังกล่าว ขณะที่เจ้าหน้าที่เปิดเผยว่า ขีปนาวุธรุ่นนี้ถูกติดตั้งประจำการแล้วจำนวนหนึ่ง
เยนส์ สโตลเตนเบิร์ก เลขาธิการองค์การ NATO แสดงจุดยืนว่า ชาติพันธมิตรในยุโรปต่างสนับสนุนการตัดสินใจของสหรัฐฯ เพราะรัสเซียทำผิดสัญญาก่อน ด้วยการนำขีปนาวุธที่ติดหัวรบนิวเคลียร์ได้มาประจำการในยุโรปมากขึ้นในช่วงหลายปีหลัง
นอกจากนี้ NATO ยังเรียกร้องให้รัสเซียกลับมาปฏิบัติตามสนธิสัญญาภายใน 6 เดือน ซึ่งเป็นกรอบเวลาที่สหรัฐฯ กำหนด ก่อนที่สหรัฐฯ จะถอนตัวจากสนธิสัญญาฉบับดังกล่าวอย่างเต็มตัว
การระงับพันธกรณีในสนธิสัญญาของสหรัฐฯ ได้สร้างความวิตกว่าจะเกิดการแข่งขันสะสมอาวุธอย่างดุเดือดอีกครั้ง ไม่เพียงแต่สหรัฐฯ กับรัสเซียเท่านั้น แต่ยังรวมถึงจีน ซึ่งไม่ได้เป็นคู่สัญญาในสนธิสัญญานิวเคลียร์มาก่อนด้วย
กระทรวงการต่างประเทศของจีนออกแถลงการณ์เตือนว่า การฉีกสนธิสัญญาของสหรัฐฯ จะบ่อนทำลายความมั่นคงทั่วโลก พร้อมเรียกร้องให้สหรัฐฯ และรัสเซียจัดการเจรจาเพื่อแก้ไขความขัดแย้ง
อย่างไรก็ตาม จีนได้แสดงจุดยืนคัดค้านการขยายสนธิสัญญานิวเคลียร์พิสัยกลางจากระดับทวิภาคีเป็นพหุภาคี ซึ่งถือเป็นการตอบปฏิเสธการเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของสนธิสัญญาควบคุมอาวุธนิวเคลียร์ โดยจีนให้เหตุผลว่า สิ่งสำคัญในเวลานี้คือ การให้คู่สัญญารักษาและปฏิบัติตามสนธิสัญญาที่มีอยู่ ไม่ใช่การจัดทำสนธิสัญญาฉบับใหม่
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล
อ้างอิง:
