Human-ศาสตร์

เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมวิวัฒนาการของมนุษย์จึงมีกลไกที่ทำให้เรา ‘ป่วย’ ทั้งที่มันอาจไม่เป็นผลดีในการส่งต่อพันธุกรรม   Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนมองโรคและความเจ็บป่วยด้วยทฤษฎีวิวัฒนาการ ด้านหนึ่งคือวิวัฒนาการของ ‘มนุษย์’ ในการต่อสู้กับโรคภัย อีกด้านหนึ่งคือวิวัฒนาการของ ‘เชื้อโรค’ ที่เป็นคู่ต่อกรของมาช้านาน   เหตุใดการต่อสู้ระหว...

เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมเรามักลืมเรื่องที่ไม่ควรลืม และมักจำในเรื่องที่ไม่ควรจำ?   Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนปูพื้นฐานเรื่อง ‘ความทรงจำ’ ตั้งแต่กลไกที่ทำให้เราจดจำเรื่องราวต่างๆ ในชีวิตได้ สาเหตุที่เรามักหลงลืมเรื่องง่ายๆ เช่น ที่จอดรถ หรือของที่วางทิ้งไว้ ไปจนถึงเรื่องราวของคนที่มีความจำดีเลิศจนกลายเป็นผลร้ายกับตัวเอง   ดำเนิน...

รู้หรือไม่ว่า เวลาเรานอนหลับ ไม่มีใครไม่ฝัน เพียงแต่เมื่อตื่นแล้ว ไม่ใช่ทุกคนที่จะจำความฝันได้    ที่สำคัญคือไม่ว่าเราจะฝันร้ายหรือฝันดี มันมักจะมีคำใบ้เกี่ยวกับชีวิตจริงซ่อนอยู่เสมอ   Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนสำรวจกลไกและฟังก์ชันของ ‘ความฝัน’ ว่ามันเกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวันของเราอย่างไร ทั้งในแง่ของความจำ การจัด...

Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ตั้งต้นจากคำถามง่ายๆ ว่า ทำไมมนุษย์ถึงมี ศาสนา ที่มาที่ไปของความเชื่อแปลกๆ รวมถึงสิ่งเหนือธรรมชาติคืออะไร ก่อนจะพาไปหาคำตอบโดยใช้กรอบความรู้ด้านชีววิทยา ตั้งแต่แนวคิดที่เรียกว่า Agent Detection, ทฤษฎีการอ่านใจ ไปจนถึงความกลัวตายและการค้นหาความหมายของชีวิต   ดำเนินรายการโดย หมอเอ้ว-ชัชพล เกียรติขจรธาดา และ ปลายฝน-ภ...

รู้หรือไม่ว่า ต้นกำเนิดของวิชากายวิภาคศาสตร์และองค์ความรู้ด้านการผ่าศพในปัจจุบันมีความลับดำมืดซ่อนอยู่เบื้องหลัง?   Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้พาย้อนเวลาไปสู่ศตวรรษที่ 18-19 ในประเทศอังกฤษ ช่วงเวลาที่การผ่าศพยังมีข้อจำกัดทางกฎหมาย และการหาศพ ‘อาจารย์ใหญ่’ เพื่อมาศึกษายังไม่ใช่เรื่องง่าย นักศึกษาแพทย์ยุคนั้นหาทางออกกันอย่างไร อะไรคือจุดเปลี่ย...

Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนหาคำตอบว่าความฉลาดของมนุษย์มีที่มาที่ไปอย่างไร ทำไมสมองของมนุษย์จึงมีวิวัฒนาการที่ซับซ้อนกว่าสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆ แล้วถ้าเป้าหมายสูงสุดของวิวัฒนาการคือการส่งต่อพันธุกรรม ความฉลาดยังจำเป็นอยู่ไหม? หาคำตอบได้ในเอพิโสดนี้   ดำเนินรายการโดย หมอเอ้ว-ชัชพล เกียรติขจรธาดา และ ปลายฝน-ภัทรสุดา บุญญศรี   &...

รู้หรือไม่ว่า ‘ความเหงา’ คือหนึ่งในสัญชาตญาณที่ส่งผลต่อความอยู่รอดของโฮโมเซเปียนส์ จุดที่น่าสนใจคือเมื่อกาลเวลาผ่านไป สิ่งที่ครั้งหนึ่งเคยช่วยให้เผ่าพันธุ์ของเรารอดตาย อาจย้อนกลับมาฆ่าเราได้โดยไม่รู้ตัว    Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนสำรวจ ‘ความเหงา’ ในแง่วิวัฒนาการตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน อะไรคือปัจจัยที่ทำให้เราเหงา ประโยชน์และโทษของ...

Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนหาคำตอบว่า แท้จริงแล้วมนุษย์เป็นเผ่าพันธุ์ที่รักเดียวใจเดียว (Monogamy) หรือมีหลายใจ-หลายคู่ (Polygamy) กันแน่?   ในแง่วิวัฒนาการ ค่อนข้างชัดเจนว่ามนุษย์หรือ Homo sapiens ไม่ได้เป็น Monogamy แต่สิ่งที่ทำให้เรื่องนี้ซับซ้อนยิ่งขึ้นคือบริบทของสังคม วัฒนธรรม รวมถึงศาสนา ที่มนุษย์ล้วนเป็นผู้สร้างและกำหนดขึ้นมา ซึ่ง...

Human-ศาสตร์ เอพิโสดแรกของปี 2025 ว่าด้วยหัวข้อที่แฟนรายการเรียกร้องกันมากที่สุด คือ เรื่องความหลากหลายทางเพศในมุมวิวัฒนาการ   ความหลากหลายทางเพศเกี่ยวข้องกับยีนและพันธุกรรมอย่างไร ลักษณะเหล่านี้เป็นสิ่งที่ธรรมชาติคัดสรรมาหรือไม่ พร้อมชวนคิด-ตั้งคำถามกับนิยามความ ‘ปกติ’ ทั้งในเชิงประวัติศาสตร์ สังคม และวัฒนธรรม   ดำเนินรายการโ...

Human-ศาสตร์ เอพิโสดนี้ ชวนหาคำตอบว่าความเจ้าชู้และการนอกใจมีเหตุผลในเชิงวิวัฒนาการซ่อนอยู่หรือไม่ และเมื่อเราถูกนอกใจ ทำไมการตอบสนองหรือพฤติกรรม ‘หึงหวง’ ของแต่ละเพศจึงไม่เหมือนกัน? ดำเนินรายการโดย หมอเอ้ว-ชัชพล เกียรติขจรธาดา และ ปลายฝน-ภัทรสุดา บุญญศรี     Credits   Host ชัชพล เกียรติขจรธาดา Co-Host ภัทรสุดา บ...