วันนี้ (20 มีนาคม) ภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม กล่าวสรุปภาพรวมวันแรกของการเยี่ยม ชาวอุยกูร์ ที่ถูกส่งกลับสาธารณรัฐประชาชนจีนว่า แต่ละจุดที่ไปก็เดินทางลำบาก เพราะบ้านของแต่ละคนอยู่ห่างไกลกัน แต่ถือว่าได้งานมากพอสมควร โดยเฉพาะคนที่อยู่โรงพยาบาลเป็นคนสุดท้ายที่ได้ขึ้นเครื่องบินกลับด้วยการหามเปลขึ้นเครื่อง ได้รับคำยืนยันว่าสภาพร่างกายตอนนี้ดีขึ้นแล้ว
ภูมิธรรมยังได้กล่าวขอโทษประชาชนคนไทยที่ดูข่าวแล้วเห็นการเบลอหน้าของชาวอุยกูร์ เพราะชาวอุยกูร์และทางการจีนขอความร่วมมือในการนำเสนอข่าว เพราะบางคนไม่สบายใจ เนื่องจากกลับมาแล้วก็ได้ชีวิตใหม่แล้ว อยากอยู่อย่างสงบ ไม่อยากเป็นบุคคลที่ถูกจับตามองจากสาธารณะ
“ผมว่าเรื่องนี้ไม่ควรมีใครหยิบเป็นประเด็นขึ้นมาเพื่อมาด้อยค่าความเป็นจริง เราต้องอยู่กับความเป็นจริง และการที่เราเชิญสื่อมวลชนมาก็เป็นสื่อจากช่องต่างๆ ที่มียอดคนดูและคนติดตามจำนวนมาก เราต้องการให้เรื่องนี้เป็นที่รับรู้ของคนในประเทศจะเห็นว่าเครือใหญ่ๆ ที่มียอดขายหรือคนติดตามเป็นที่นิยม เราก็เชิญมาทั้งหมด ทั้งเนชั่น, ช่อง 3, NBT เผื่อมติชน เครือไทยรัฐ เราไม่ได้เลือกที่รักมักที่ชัง ทุกคนที่มาได้เห็นความจริงตั้งแต่เริ่มต้นลงจากรถ”
ส่วนเกณฑ์การเลือกครอบครัวที่ขอพบนั้น ภูมิธรรมย้ำว่าต้องเป็น 40 คนที่เราส่งกลับและอยากพบกับคนที่กลับมาในช่วงปี 2558 ที่สำคัญคือเขาต้องสมัครใจ เพราะไม่ได้มาเยี่ยมผู้ต้องหา แต่มาถามสารทุกข์สุกดิบ เนื่องจากภารกิจของไทยจบตั้งแต่เขาขึ้นเครื่องบินของประเทศจีนกลับแล้ว
ทั้งนี้ เราเปิดกว้างหากใครคิดว่ามีการจัดฉากก็ไปหาล่ามมานั่งดูได้ เรื่องนี้พิสูจน์ได้ทั้งหมด เพราะเราทำโปร่งใส แต่การแสดงความรู้สึกมันห้ามไม่ได้ เขาไม่ใช่ดาราฮอลลีวูด บอกให้ร้องไห้ก็ร้องได้ ขอให้ดูภาพ ฟังเสียง ดูสายตา ดูอารมณ์ความรู้สึก ภาพมันตอบทั้งหมด และเป็นภาพที่เกิดขึ้นจากความจริง ขอให้สื่อบางส่วนใจกว้างขึ้นหน่อย
ภูมิธรรมกล่าวอีกว่า เราพยายามทำดีที่สุดแล้ว และมั่นใจในจีนว่าสิ่งที่เขาให้คำมั่นกับเราตั้งแต่ระดับนายกรัฐมนตรีหรือผู้นำระดับสูงของเขาจะดูแลอย่างดี นี่คือผู้นำระดับโลกก็ควรรับฟังได้ ยืนยันไม่ได้ปล่อยผ่านในรายละเอียด เพราะเมื่อขอให้ออกแถลงข่าวจีนก็ออกหนังสือสำคัญทางการทูตที่ทั่วโลกรับรองมาว่า เขาจะมารับและดูแลสุขภาพคนเหล่านี้ และก็หางานให้ทำ แต่ก็ยังมีคนตั้งคำถามอีก
“อย่ารู้สึกว่าทุกคนต้องได้มา เพราะความเป็นจริงที่เราทำงานกันมา ก็รู้อยู่แล้วว่าไปต่างประเทศเราไม่ได้ไปทุกคน อย่างสมัยที่นายกรัฐมนตรีไปก็ให้คณะเดียว แล้วทำพูลส่งให้ทุกคน อย่าใช้ตรงนี้เป็นเหตุที่ทำให้รู้สึกว่า ไม่ได้ทำหน้าที่ เพราะเพื่อนๆ ก็มาทำหน้าที่ให้แล้ว อย่าให้เรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่ มาติดใจ มาทำให้เกิดความไขว้เขว เพราะเป็นเรื่องของประเทศชาติ เป็นเรื่องความเชื่อมั่นของประเทศของไทย ปลดล็อกภาระทั้งหมดที่เราแบกมากกว่า 10 ปี”
ทั้งนี้ ฝากประชาชนเป็นคนตัดสินจากความเป็นจริงที่เรานำเสนอโดยสื่อของไทยทุกสื่อ ส่วนความเป็นไปได้ในการใช้ระบบซูมพูดคุยกับชาวอุยกูร์จากประเทศไทยในครั้งถัดไปนั้น ถ้าเขาอนุมัติก็โอเค เพราะการที่เราเอาเขามาออกสู่สาธารณะ แล้วซักถามเหมือนเขาเป็นนักโทษก็คงต้องคิดในแง่ของมนุษยธรรมด้วย
ผู้นำศาสนาขอคนไทยอย่ากังวล รัฐบาลจีนดูแลอย่างดี
จากนั้นภูมิธรรมพร้อมด้วย พ.ต.อ. ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม คณะเดินทางเยี่ยมชมหมู่บ้านท้องถิ่นและมัสยิดอิดกะห์ พร้อมกับหารือผู้นำศาสนาในพื้นที่ ซึ่งได้อธิบายความเป็นมามัสยิดอิดกะห์ว่ามีการก่อตั้งมาตั้งแต่ยุคราชวงศ์หมิง พร้อมย้ำว่าประเทศจีนเป็นประเทศที่ปกครองตามกฎหมาย ฉะนั้นการที่คนเหล่านี้กลับมาประเทศจีน คนไทยไม่ต้องกังวลทุกคนอยู่กับครอบครัวมีความสุข และรัฐบาลจีนจะดูแลอย่างดีให้มีชีวิตอย่างปกติ
