การปฏิสนธิภายนอกร่างกาย หรือการทำเด็กหลอดแก้ว เรียกเป็นภาษาอังกฤษสั้นๆ ว่า IVF (In-vitro Fertilization) เป็นการนำไข่และอสุจิมาผสมกันให้เกิดการปฏิสนธิภายนอกร่างกายในห้องปฏิบัติการ จากนั้นจึงจะนำไข่ที่ได้รับการผสมแล้ว (ตัวอ่อน) ย้ายกลับเข้าไปในมดลูกของฝ่ายหญิงเพื่อให้เกิดการตั้งครรภ์ต่อไป ปัจจุบันเป็นวิธีทางการแพทย์ที่ใช้สำหรับผู้ที่ต้องการจะมีบุตร แต่ไม่สามารถให้กำเนิดหนูน้อยได้ด้วยวิธีการทางธรรมชาติ
ย้อนไปเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 1978 ที่เมืองแมนเชสเตอร์ ประเทศอังกฤษ หลุยส์ บราวน์ ทารกเพศหญิงจากหลอดแก้วได้ถือกำเนิดขึ้นเป็นคนแรกของโลก โดยนักวิทยาศาสตร์การแพทย์ 2 คนผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จนี้คือ โรเบิร์ต เอ็ดเวิร์ดส์ และ แพทริก สเตปโท จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ
หลังจากนั้น 9 ปีที่ประเทศไทย เด็กหลอดแก้วรายแรกเกิดที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ด้วยฝีมือของ ศาสตราจารย์นายแพทย์ประมวล วีรุตมเสน
