วันที่ 4 พฤษภาคมของทุกปี เป็นวันฉัตรมงคล หรือวันระลึกครบรอบปีที่พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศ์จักรีและราชอาณาจักรไทยโดยสมบูรณ์ตามโบราณราชประเพณี
วันฉัตรมงคลมีความหมายตามพจนานุกรมว่า พระราชพิธีฉลองพระเศวตฉัตร ทำในวันซึ่งตรงกับวันบรมราชาภิเษก
โดยพระราชพิธีฉัตรมงคลเริ่มมีขึ้นเป็นครั้งแรกในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ในขณะนั้นพระองค์ทรงมีพระราชดำริว่า วันที่พระองค์ได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติบรมราชาภิเษกนั้นนับว่าเป็นมหามงคลสมัยที่ประเทศทั้งปวงมีพระเจ้าแผ่นดิน ย่อมให้นับถือวันนั้นเป็นวันนักขัตฤกษ์มงคลกาล แต่ในกรุงสยามมิได้มีการนักขัตฤกษ์อันใด ครั้งนี้วันบรมราชาภิเษกของพระองค์ตรงกับสมัยที่เจ้าพนักงานได้สมโภชเครื่องราชูปโภคแต่เดิมมา ควรจะมีการสมโภชพระมหาเศวตฉัตรให้เป็นสวัสดิมงคลแก่ราชสมบัติ พระองค์จึงได้ทรงมีพระราชดำริจัดการพระราชกุศล พระราชทานนามว่า ‘ฉัตรมงคล’ ขึ้น
ครั้งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 รัฐบาลไทย ได้น้อมเกล้าฯ จัดพระราชพิธีบรมราชาภิเษกถวาย เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2493 จึงถือเอาวันที่ 5 พฤษภาคมของทุกปีเป็นวันฉัตรมงคล
หลังจากรัชกาลที่ 9 เสด็จสวรรคต รัฐบาล พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้ประกาศลงในราชกิจจานุเบกษา ยกเลิกวันที่ 5 พฤษภาคม ซึ่งเป็นวันฉัตรมงคลเดิม
กำหนดวันฉัตรมงคลขึ้นใหม่เป็นวันที่ 4 พฤษภาคม เนื่องจากวันฉัตรมงคลถูกกำหนดขึ้นตามวันบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งพระราชพิธีบรมราชาภิเษกอย่างเป็นทางการจัดขึ้นในวันที่ 4 พฤษภาคม 2562
ภาพ: Public Relations Department of Thailand via Getty Images
