วันนี้ (24 พฤศจิกายน) นิกร จำนง เลขานุการคณะกรรมาธิการร่วมกันเพื่อพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ว่าด้วยการออกเสียงประชามติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. เปิดเผยว่า ในวันพุธที่ 4 ธันวาคม 2567 จะมีการประชุมเพื่อพิจารณาร่างรายงานของคณะกรรมาธิการร่วมกัน และคาดว่าจะเสนอรายงานต่อสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภาในวันเดียวกัน เพื่อให้สามารถบรรจุระเบียบวาระการประชุมของแต่ละสภาเมื่อเปิดสมัยประชุม
ทั้งนี้ คาดว่าวุฒิสภาจะพิจารณารายงานของคณะกรรมาธิการร่วมกันในวันจันทร์ที่ 16 ธันวาคม ส่วนสภาผู้แทนราษฎรคาดว่าจะพิจารณาในวันพุธที่ 18 ธันวาคม 2567 ซึ่งในทางการเมือง เชื่อว่ารายงานจะได้รับความเห็นชอบจากฝั่งวุฒิสภาอย่างแน่นอน เพราะเป็นหลักการเสียงข้างมาก 2 ชั้นตามร่างที่วุฒิสภาแก้ไขไว้เดิม แต่ก็เชื่ออีกว่าในชั้นการพิจารณาของฝั่งสภาผู้แทนราษฎรจะไม่ให้ความเห็นชอบด้วยอย่างแน่นอน เพราะจะถูกยับยั้งไว้ก่อน 180 วัน ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 137
เพื่อที่จากนั้นสภาผู้แทนราษฎรจะยกร่างฉบับของตนขึ้นพิจารณาใหม่แล้วยืนยันเพื่อให้ถือว่าได้รับความเห็นชอบจากรัฐสภาแล้วโดยไม่ต้องอาศัยวุฒิสภาแต่อย่างใด จากนั้นก็นำไปดำเนินการตามมาตรา 81 เพื่อประกาศเป็นกฎหมายบังคับใช้ต่อไป
นิกรกล่าวว่า ตามที่มีความคิดเห็นที่จะนำเสนอให้ร่างกฎหมายฉบับนี้เป็นร่าง พ.ร.บ. เกี่ยวกับการเงิน เพื่อลดเวลาการยับยั้งไว้จาก 180 วันให้เหลือเพียง 10 วัน เห็นว่าถ้าทำได้จริงก็จะเป็นเรื่องดี เพราะขณะนี้จากสภาพบังคับของกฎหมายประชามติตามที่เป็นอยู่ จะทำให้การทำประชามติเพื่อขอความเห็นชอบจากประชาชนในการจัดทำรัฐธรรมนูญใหม่ครั้งแรกมิได้ล่าช้าไปเพียง 180 วันเท่านั้น หากแต่จะต้องรวมเอาเวลาของขั้นตอนอื่นๆ ตามกฎหมายอื่นด้วย และจะทำให้เวลาต้องยืดไปอีกเป็นปี โดยประมาณการว่าจะสามารถทำประชามติครั้งแรกได้ช่วงเดือนมกราคม 2569
“ไม่สามารถลดเวลาโดยอาศัยช่องทางว่าเป็นกฎหมายเกี่ยวกับการเงินได้ ถ้าฝืนกระทำไปก็อาจสุ่มเสี่ยงถูกร้องว่าออกกฎหมายโดยมิชอบได้ เพราะจนถึงขณะนี้เป็นที่เด็ดขาดแล้วว่าร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยการออกเสียงประชามติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ไม่ใช่ร่าง พ.ร.บ. เกี่ยวกับการเงินตามที่สภาผู้แทนราษฎรแจ้งไปยังวุฒิสภาตามมาตรา 136 วรรคสี่ ของรัฐธรรมนูญ สภาผู้แทนราษฎรจะหยิบยกร่าง พ.ร.บ.ว่าด้วยการออกเสียงประชามติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ที่ต้องยับยั้ง ซึ่งเป็นร่าง พ.ร.บ. ที่ไม่เกี่ยวด้วยการเงินขึ้นพิจารณาใหม่ เมื่อพ้นกำหนด 180 วัน นับแต่วันที่สภาใดสภาหนึ่งไม่เห็นชอบ กรณีจึงล่วงพ้นช่วงเวลาในการสงสัยว่าเป็นร่าง พ.ร.บ. เกี่ยวด้วยการเงินหรือไม่นั้นไปแล้ว” นิกรกล่าว
นิกรกล่าวต่อไปว่า ด้วยเหตุนี้ ที่ประชุมร่วมกันของประธานสภาผู้แทนราษฎรและประธานคณะกรรมาธิการสามัญของสภาผู้แทนราษฎรทุกคณะ จึงไม่มีอำนาจวินิจฉัยอีก หากมีการดำเนินการดังกล่าวอาจส่งผลถึงกระบวนการตรากฎหมายที่ไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญได้
