‘เซ็กซ์เสื่อม’ คืออะไร
เซ็กซ์เสื่อม คืออะไร และเสื่อม ไม่เสื่อม จะรู้ได้อย่างไร? เซ็กซ์เสื่อมทางการแพทย์นั้นหมายถึง มีความผิดปกติทางเพศ ได้แก่ ไม่มีหรือมีความต้องการทางเพศน้อย ไม่สามารถปลุกเร้าทางเพศได้ ไม่ถึงจุดสุดยอด และเจ็บปวดเมื่อมีเซ็กซ์ ข้อใดข้อหนึ่ง หรือรวมกันหลายข้อ
เกี่ยวอะไรกับการออกกำลังกาย?
มีงานวิจัยยืนยันว่าคนที่ชอบออกกำลังกายหนัก ประเภทไตรกีฬา ว่ายน้ำ ขี่จักรยาน วิ่งทางไกล แบกหามของ หรือเป็นนักกีฬาที่ฝึกหนัก ต้องทำเวลาในการแข่งขัน ฯลฯ มีอาการเซ็กซ์เสื่อมกว่าคนธรรมดา
งานวิจัยที่ทำในกลุ่มคนเหล่านี้ พบว่า คนที่ออกกำลังกายธรรมดา 4 ครั้งต่อสัปดาห์ ครั้งหนึ่งประมาณ 30 นาที มีชีวิตเซ็กซ์ที่ปกติ มีความต้องการทางเพศปกติหรือสูงมากกว่าคนที่ออกกำลังกายหนัก 4-7 เท่าทีเดียว ซึ่งแพทย์เองก็ยืนยันว่า การออกกำลังกายหนัก ส่งผลให้ฮอร์โมนเพศผิดปกติ อธิบายจากกลไกของการผลิตฮอร์โมนเพศดังนี้ค่ะ
เมื่อเข้าสู่วัยหนุ่มสาว สมองส่วนที่ชื่อไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) ผลิตฮอร์โมนจีเอ็นอาร์เอช (Gonadotropin-releasing Hormone, GnRH) ส่งไปยังต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland) สั่งการให้ต่อมใต้สมองปล่อยฮอร์โมน เอฟเอสเอชและแอลเอช (Follicle-stimulating Hormone, FSH and Luteinizing hormone, LH) เข้าสู่กระแสเลือด ซึ่งในเพศหญิง ฮอร์โมนเอฟเอสเอชและแอลเอชจะไปกระตุ้นเซลล์ในรังไข่ให้สร้างฮอร์โมนเพศหญิง ส่วนในเพศชายจะกระตุ้นเซลล์ในลูกอัณฑะให้สร้างฮอร์โมนเพศชาย
ซึ่งสมองส่วนไฮโปทาลามัสนี้ หากถูกกระทบกระเทือนจาก ความเครียด วิตกกังวล ซึมเศร้า ความเจ็บป่วย อ่อนเพลีย ผอมมาก ขาดอาหาร การออกกำลังกายอย่างหนัก ฯลฯ จะทำให้การผลิตฮอร์โมนเพศลดลง ส่งผลให้ฝ่ายหญิงประจำเดือนอาจจะไม่มา ฝ่ายชายเกิดอวัยวะเพศไม่แข็งตัวหรืออีดี (Erectile Dysfunction) ทำให้เกิดเซ็กซ์เสื่อมได้
สาเหตุอื่นๆ ที่นำไปสู่เซ็กซ์เสื่อม
สาเหตุเซ็กซ์เสื่อมนั้น นอกจากการออกกำลังกายอย่างหนักแล้ว สาเหตุอื่นๆ มีดังนี้ค่ะ
- ความเครียดและความอ่อนเพลีย ทำให้ไม่มีพลังที่จะทำกิจกรรมต่างๆ รวมทั้งเรื่องอย่างว่า
- ช่วงหลังคลอด พบเซ็กซ์เสื่อมถึงร้อยละ 80 สัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ
- อายุมาก ชายอายุ 20-30 ปี พบปัญหานกเขาไม่ขัน ร้อยละ 8 ขณะที่อายุ 70-75 พบร้อยละ 37
- โรคจิต โรคประสาท โรคลมชัก และยาที่รักษา มีผลทำให้เซ็กซ์เสื่อม ร้อยละ 20-60
- ภาวะซึมเศร้า พบว่าคนที่เซ็กซ์เสื่อมมีภาวะซึมเศร้าร้อยละ 17-26
- โรคภัยไข้เจ็บและยารักษาโรค เช่น โรคอ้วน โรคนอนกรน โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไขข้อ
- โรคทางนรีเวช เช่น เนื้องอกมดลูก เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ กะบังลมหย่อน กลั้นปัสสาวะไม่ได้ ฯลฯ
- แอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ ติดยาเสพติด ซึ่งเป็นผลโดยตรงจากพิษภัยของสารเหล่านี้ และเป็นผลทางอ้อมจากอาการป่วย และสุขภาพที่เสื่อม
- ขาดฮอร์โมนเพศ เช่น ถูกตัดรังไข่ในผู้หญิง ถูกตอนในผู้ชาย ฮอร์โมนเพศลด เป็นวัยทอง
- ปัญหาสัมพันธภาพกับคู่ครอง ข้อนี้เป็นข้อที่สำคัญที่สุด เนื่องจากปัญหาบนเตียงมักเริ่มจากปัญหานอกเตียง และใช้ทำนายเรื่องเซ็กซ์เสื่อม สามีและภรรยาที่รักกันดี มักจะไม่มีปัญหาเรื่องนี้ หรือมีก็มีน้อย
- ขาดความมั่นใจในรูปร่างหน้าตา บุคลิกภาพตนเอง ทั้งหญิงและชาย สามารถเป็นเหตุให้เซ็กซ์เสื่อมได้
ทำอย่างไรไม่ให้เซ็กซ์เสื่อม
สุขภาพทางเพศที่ดี เป็นผลรวมของ สุขภาพกาย สุขภาพใจ ระบบฮอร์โมน และสิ่งแวดล้อมที่ดีค่ะ งานวิจัยที่ทำในคนอายุ 57-85 ปี ในประเทศสหรัฐอเมริกาพบว่า เซ็กซ์ดีทำนายสุขภาพโดยรวมได้ดีกว่าอายุเสียอีก
- ดูแลสุขภาพกาย-ใจให้แข็งแรง ออกกำลังกายเป็นประจำ รับประทานอาหารให้ครบหมู่ เน้นผัก ผลไม้ และธัญพืช พักผ่อนให้เพียงพอ มีเวลาดูแลตนเอง ได้ทำงานอดิเรกที่ชอบ ทำชีวิตให้มีคุณค่า
- ดูแลรูปร่าง บุคลิก ภาพลักษณ์ คนหน้าตาดี รูปร่างดี เซ็กซ์มักจะดีตามไปด้วย
- ลดความเครียด มีวิธีกำจัดความเครียดที่ได้ผลกับตนเอง เช่น ร้องเพลง เต้นรำ อ่านหนังสือ ท่องเที่ยว สปา นวด โยคะ นั่งสมาธิ ออกกำลังกาย ฯลฯ
- ใช้อุปกรณ์ช่วย เช่น เจลหล่อลื่น เซ็กซ์ทอย ภาพยนตร์ คลิปอีโรติก หนังสือเพศศึกษา ฯลฯ
- เปลี่ยน เช่น เปลี่ยนบรรยากาศ เปลี่ยนสิ่งแวดล้อม เปลี่ยนท่าที่จำเจ ฯลฯ ได้เวลาโลดโผนกันบ้างแล้ว
- มีสัมพันธภาพที่ดีกับคู่ครองหรือคนรัก ช่วยเหลือการเงิน มีปิยะวาจา ไม่เท้าความถึงความผิดพลาดในอดีต เอาใจเขามาใส่ใจเรา รู้จักรับฟัง พูดคุยปรึกษาหารือกันเป็นประจำ ทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกัน ฯลฯ
- พบแพทย์ หากแก้เซ็กซ์เสื่อมไม่ได้ด้วยตนเอง ควรพบแพทย์ เพื่อตรวจหาสาเหตุและข้อแก้ไขต่อไป
ภาพประกอบ: Narisara K.
