จากเด็กหนุ่มชาวแอฟริกาที่วิ่งไล่ตามรถของนักอนุรักษ์ไปไกลเกือบ 10 กิโลเมตรด้วยความสงสัย สู่การเป็นนักธรรมชาติวิทยาผู้ได้รับการยกย่องว่าเป็น ‘ไกด์ซาฟารีที่ดีที่สุดในแอฟริกา’ นี่คือจุดเริ่มต้นของ Super Sande ไกด์ซาฟารีแห่งบอตสวานา ประเทศซึ่งเปรียบเสมือนสวรรค์ของนักส่องสัตว์และผู้ที่หลงใหลธรรมชาติ เพราะที่นี่ขึ้นชื่อว่ามีความหลากหลายของพันธุ์สัตว์ป่า และระบบนิเวศสมบูรณ์มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก และหนึ่งในบุคคลที่ขับเคี่ยวจนบอตสวานากลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวซาฟารีที่งดงามที่สุดได้อย่างทุกวันนี้ก็คือชายคนนี้ที่นั่งอยู่ตรงหน้าเรานี่เอง

“ถ้าให้เล่าว่าผมมาเป็นไกด์ได้อย่างไร เรื่องมันจะยาวนะ เพราะต้องย้อนกลับไปตั้งแต่วันที่ผมได้เจอ Jack Bousfield ผู้ริเริ่มแคมป์ที่ผมทำงานอยู่ตอนนี้ ซึ่งผมทำงานกับพวกเขามานานกว่า 30 ปีแล้ว” Super เริ่มเล่าถึงผู้ที่จุดประกายให้เขาสนใจธรรมชาติและสัตว์ป่าจนกลายมาเป็นนักธรรมชาติวิทยาและไกด์ซาฟารี

“ผมเรียนจบแล้วจะมาทำงานกับคุณ”

ตอนนั้นผมกำลังวิ่งเล่นอยู่ในป่า พวกเราก็เห็นชายคนหนึ่งขับรถลุยแม่น้ำ ผมจึงวิ่งไล่ตามไปมากกว่า 7-8 กิโลเมตร และเห็นชายคนนั้นเริ่มกางตาข่ายจับนก พวกเราทักทายเขาและถามว่าเขากำลังทำอะไร มาจับนกทำไม ชายคนนั้นจึงเริ่มเล่าให้ฟังว่านกพวกนี้กินพืชผลและแมลงที่มียาฆ่าแมลงเข้าไป ทำให้ไข่ของพวกมันเริ่มผิดปกติ พวกเขาจึงพยายามช่วยเหลือนกเหล่านั้นด้วยการจับมันไปวางไข่ที่อื่นที่ปลอดภัยกว่า

ตอนนั้นผมบอกเขาไปเล่นๆ ว่า พอเรียนจบแล้วผมหวังว่าจะได้กลับมาทำงานกับคุณ และถามว่าที่ทำงานของเขาอยู่ตรงไหน แล้ววันหนึ่งผมก็เดินเลียบแม่น้ำไปตามทางที่จำได้ก่อนกระโดดข้ามรั้วที่เห็นอยู่ตรงหน้า เพราะประตูรั้วถูกล็อกเอาไว้ แล้วผมก็เดินเข้าไปถามผู้คนในรั้วเหล่านั้นว่า “ผู้ชายที่ชื่อ Jack อยู่ที่ไหน” แม้พวกเขาจะตกใจว่าทำไมผมไม่เดินเข้ามาดีๆ แต่ผมก็ได้พบชายคนนั้นอีกครั้งและแนะนำตัวกับเขาว่าผมคือเด็กชายคนนั้นเมื่อ 25 ปีก่อนที่วิ่งไล่รถของคุณไปจนถึงแม่น้ำ เขาจำผมได้และให้ผมทำงานกับพวกเขาจนมาถึงทุกวันนี้

ชายคนนั้นที่ผมเล่าถึงก็คือ Jack Bousfield ผู้ริเริ่มให้เกิดแคมป์ซาฟารี Jack’s Camp ที่ลูกชายของเขา Ralph Bousfield ผู้ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการบริษัทซาฟารี Uncharted Africa Safaris ก่อตั้งขึ้นเพื่อรำลึกถึงการจากไปของบิดา

“ผมไม่สนการโดนเกลียดจากคนที่ทำผิด”

ผมทำงานเข้าขากับ Jack และ Ralph ก็เพราะพวกเรามีแพสชันเดียวกันคือ การอนุรักษ์สัตว์ป่า พวกเราจึงกลายเป็นทีมที่สุดยอด ผมไม่เคยคิดว่าวันหนึ่งจะได้ทำงานในฐานะไกด์ซาฟารี แต่เพราะความรักที่ผมมีต่อสัตว์และธรรมชาติ เนื่องจากเติบโตมากับพวกมัน การได้เห็นใครสักคนทำงานเพื่อสิ่งเหล่านั้นแบบ Jack Bousfield ทำให้ผมรู้ว่านี่คือสิ่งที่ผมต้องการ

ผมจึงกลายเป็นหนึ่งในคนที่ลุกขึ้นมาต่อสู้เพื่อสัตว์ป่า และบางครั้งเมื่อคุณลงมือทำอะไรสักอย่าง คุณอาจถูกเกลียดชังโดยคนในสังคมที่เห็นต่างจากคุณ แต่ผมเป็นพวกไม่สนการโดนเกลียดจากคนที่ทำผิด ผมหนักแน่นและใช้กฎหมายเข้าสู้ ผมให้ความรู้ผู้คนว่าสิ่งไหนผิดไม่ควรทำ จนเวลาผ่านไป ผู้คนก็เริ่มให้ความสนใจและเชื่อในสิ่งที่พวกเราทำ และตอนนี้ปัญหาเหล่านั้นหายไปแทบหมดสิ้น

ตอนที่ผมเริ่มอนุรักษ์สัตว์ป่า แค่คุณมองเห็นม้าลายในระยะ 1 กิโลเมตรมันก็วิ่งแล้ว แต่ตอนนี้ ณ พื้นที่ที่ผมทำงาน คุณสามารถเดินออกไปและเห็นม้าลายนับพันตัวเดินอยู่โดยที่พวกมันไม่วิ่งหนี พวกมันจะแค่มองและกินหญ้าไปเรื่อยๆ การเปลี่ยนแปลงสังคมและผู้คนต้องใช้เวลาเหมือนการปลูกต้นไม้ คุณต้องทำให้พวกเขาเกิดทั้งความเชื่อใจและเชื่อมั่นในสิ่งที่คุณทำจริงๆ

“ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ไม่มีสิ่งใดมาเปลี่ยน Super คนนี้ได้”

การที่ผมได้รางวัลไกด์ยอดเยี่ยม (จากการประกาศรางวัลโดย Tatler Travel’s Best Guide in Africa 2023) เป็นเพราะแขกทุกคนที่มาร่วมเดินทางที่ซาฟารี ผมกล้าพูดได้เลยว่าในฐานะไกด์นำเที่ยว คุณแค่ต้องเต็มที่กับงานของคุณมากเป็นพิเศษและใฝ่หาความรู้อยู่เสมอ ผมให้ความสำคัญกับความสุขของแขกเกินร้อย แต่คุณต้องจำไว้เสมอว่าเราต้องไม่รบกวนธรรมชาติเพียงเพื่อรูปสวยๆ การได้รับรางวัลเป็นสิ่งที่น่ายินดี มันช่วยเพิ่มพลังให้เรา เพราะบางครั้งคุณไม่รู้ว่าสิ่งที่คุณทำอยู่นั้นถูกหรือผิด 

แต่ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ไม่มีสิ่งใดมาเปลี่ยน Super คนนี้ได้ ผมยังเป็นผมคนเดียวกับเมื่อหลายสิบปีก่อนที่ตั้งใจทำหน้าที่ของตัวเองไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น และมันไม่ใช่แค่ผมเพียงคนเดียวเท่านั้น ยังมีทีมไกด์ซาฟารีทุกคนด้วย ซึ่งผมว่ามันน่าดีใจกว่าเดิมเสียอีกเมื่อเราได้รางวัลในฐานะทีม (Jack’s Camp ได้รับรางวัล Best Safari Guiding Team in Africa จาก The Safari Awards ประจำปี 2024)

“สิ่งที่ผมสอนไกด์รุ่นใหม่เสมอคือคุณต้องมีความสุข”

บริษัทของเราเริ่มฝึกนักนำเที่ยวมาตั้งช่วงปี 1990 ผมจึงสอนมาหลายรุ่นจนนับไม่ได้แล้ว สิ่งที่พวกเราเชื่อคือการปลูกฝังไกด์รุ่นใหม่ตั้งแต่เนิ่นๆ ให้พวกเขาเรียนรู้ตั้งแต่พื้นฐานเพื่อให้สามารถนำไปพัฒนาและต่อยอดได้ด้วยตัวเอง ซึ่งแบบนี้พวกเขาจะไปได้ไกล อีกอย่างที่นี่พวกเราดูแลกันและกัน ไม่ใช่แค่คุณจ่ายเงินเพื่อให้เราดูแลและสอนคุณ

สิ่งที่ผมสอนไกด์รุ่นใหม่เสมอคือคุณต้องมีความสุข เพราะแขกทุกคนที่เดินทางมาหาเราก็ต้องการความสุขด้วย คุณจึงต้องมีความสุขและคอยมอบความสุขให้แขกอยู่เสมอ นักเดินทางทุกคนที่มาถึงแคมป์คือคนที่ตั้งใจมาจริงๆ ผมจึงเชื่อเสมอว่าแขกทุกคนต้องได้รับช่วงเวลาที่มีคุณภาพกลับไป เพราะพวกเขาคู่ควรกับสิ่งนั้น ในฐานะไกด์ซาฟารี คุณจึงต้องเตรียมพร้อมและขยันอยู่เสมอ

“เมื่อคุณมาหาเรา คุณก็เปรียบเสมือนครอบครัวของเรา”

บอตสวานาเป็นหนึ่งในประเทศที่ปลอดภัยที่สุดในโลก สามารถมาเที่ยวได้ทุกวัย ผมเคยดูแลแขกตั้งกลุ่มเพื่อน สามีภรรยา หรือครอบครัวที่มาพร้อมเด็กๆ ถ้าถามว่าประสบการณ์ไหนผมประทับใจที่สุดคงตอบไม่ได้ เพราะทุกซาฟารีมีเรื่องราวของตัวเอง แต่ที่แน่นอนคือการท่องเที่ยวซาฟารีในแอฟริกาจะทำให้คุณได้เห็นธรรมชาติที่งดงามที่สุดเพราะไม่ถูกรบกวน

แคมป์ซาฟารีของเรายอดเยี่ยมจนคุณอาจคาดไม่ถึง ทีมของเราสามารถจัดการทริปให้ได้ตามที่คุณต้องการ แค่คุณบอกพวกเขาเท่านั้น ผมเชื่อเลยว่าถ้าคุณพร้อมทำความเข้าใจการเที่ยวซาฟารีและเชื่อในทีมของพวกเรา คุณจะได้รับประสบการณ์ที่ยอดเยี่ยม ไม่ว่าจะด้านประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ธรณีวิทยา หรือสัตว์ป่า ทริปนี้จะทำให้คุณมองสิ่งรอบตัวต่างออกไป

และชาวบอตสวานาอยู่กันแบบครอบครัว เมื่อคุณมาหาเรา คุณก็เปรียบเสมือนครอบครัวของเราด้วย บอตสวานาไม่ทำการท่องเที่ยวแบบ Mass Tourism นั่นคือเหตุผลที่ทำให้พวกเราผูกพันกับแขก ผมจำดีเทลได้เกือบทุกทริปที่ได้ดูแล เพราะพวกเราไปรับคุณตั้งแต่สนามบินจนมาถึงแคมป์ซาฟารี คุณจะได้รู้จักพวกเราทุกคน และพวกเราก็ดูแลพวกคุณไปจนจบทริป เพราะฉะนั้นถ้าหากมีโอกาสผมอยากให้ทุกคนมาเที่ยวซาฟารีที่บอตสวานา นี่คือประเทศที่สวยงามและต้องมาสักครั้งในชีวิต

ปัจจุบัน Super เป็นหัวหน้าไกด์ที่ Jack’s Camp ซึ่งตั้งอยู่ใน Makgadikgadi Salt Pans ที่ราบเกลือที่ใหญ่ที่สุดในโลกซึ่งอยู่กลางทุ่งหญ้าแห้งทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศบอตสวานา นอกจากนี้ Super ยังทำงานเป็นไกด์ส่วนตัวสำหรับซาฟารีเคลื่อนที่และฝึกอบรมมัคคุเทศก์ในสามเหลี่ยมปากแม่น้ำโอคาวังโกด้วย

หากใครสนใจเดินทางไปเที่ยวซาฟารีที่บอตสวานา Super บอกว่าแนะนำให้มาใช้เวลาที่นี่สัก 1-2 สัปดาห์ หรือนานกว่านั้นก็กำลังดี เพราะคุณจะมีเวลาปรับตัว มีโอกาสดูอะไรหลายๆ อย่าง โดยเฉพาะ ‘บิ๊กไฟว์’ ซึ่งหมายถึง สิงโต เสือดาว แรด ช้าง และควายป่าแอฟริกา ที่ถือว่าเป็นไฮไลต์ของซาฟารี

สำหรับคนไทยสามารถสอบถามข้อมูลเพื่อเที่ยวซาฟารีที่บอตสวานาได้ผ่าน A2A Safaris ซึ่งก่อตั้งโดยชาวเอเชีย โดยพวกเขาจะคอยดูแลและประสานงานกับแคมป์ต่างๆ ในแอฟริกาเพื่อจัดการทริปให้เรา สามารถทำความรู้จักพวกเขาได้ผ่านเว็บไซต์ www.a2asafaris.com/africa/