ในยุคที่เราต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงอย่างไม่หยุดหย่อน บางครั้งจิตใจของเราอาจรู้สึกหนักอึ้งกับความไม่แน่นอนของโลกใบนี้ บางคนรู้สึกเหน็ดเหนื่อยกับหน้าที่ความรับผิดชอบ บางคนรู้สึกอ่อนไหวกับข่าวสารบ้านเมือง แต่รู้ไหมว่าท่ามกลางอารมณ์ที่อ่อนไหวแบบนี้ชาวญี่ปุ่นเขามีแนวคิดที่เรียกว่า ‘โมโน โนะ อาวาเระ’ (Mono No Aware) ที่อาจช่วยให้เราเข้าใจและรับมือกับความเปราะบางของชีวิตได้ดีขึ้น โดยเฉพาะการสอนให้เรารู้จักยอมรับในความไม่จีรังของทุกสรรพสิ่ง
ความหมายในด้านที่ลึกซึ้งของโมโน โนะ อาวาเระ หมายถึง ‘ความเศร้าโศกของสรรพสิ่ง’ หรือ ‘ความอ่อนไหวต่อความไม่จีรัง’ เป็นการตระหนักรู้อย่างอ่อนโยนว่าทุกสิ่งในโลกนี้มีวันที่ต้องผ่านพ้นไป และความรู้สึกเศร้าที่เกิดขึ้นจากการรับรู้นี้กลับกลายเป็นความงามอย่างหนึ่ง มันไม่ใช่ความเศร้าที่ทำลายจิตใจ แต่เป็นความเศร้าที่ทำให้เราซาบซึ้งในคุณค่าของช่วงเวลาปัจจุบัน เหมือนการชื่นชมดอกซากุระที่บานสะพรั่งเพียงไม่กี่วัน ความงามของมันอยู่ที่การไม่จีรัง ไม่ใช่ที่ความยั่งยืน
นี่จึงหมายถึงปรัชญาแห่งการยอมรับอย่างแท้จริง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโลกที่ข้อมูลข่าวสารทำร้ายจิตใจเราทุกวัน โมโน โนะ อาวาเระ สอนให้เราเข้าใจว่าความทุกข์และความเปลี่ยนแปลงเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติชีวิต แทนที่จะต่อสู้หรือปฏิเสธความเป็นจริงนี้ เราสามารถเรียนรู้ที่จะอยู่กับมันอย่างสงบ เมื่อเราเข้าใจว่าทั้งความสุขและความทุกข์ล้วนไม่เที่ยง เราจะไม่ยึดติดกับอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งมากเกินไป ความโกรธจากข่าวร้าย ความวิตกกังวลจากอนาคต หรือแม้กระทั่งความสุขจากสิ่งดีๆ ล้วนผ่านพ้นไปได้
เราสามารถนำโมโน โนะ อาวาเระ มาใช้ในชีวิตได้หลายวิธี เช่น ออกไปสัมผัสธรรมชาติ สังเกตการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล ใบไม้ที่เหลือง ฝนที่ตก ซาบซึ้งในความงามของความไม่คงอยู่, ฝึกสติในปัจจุบัน เมื่อรู้สึกหนักใจกับข่าวสาร หยุดชั่วครู่และนึกถึงว่าความรู้สึกนี้ก็จะผ่านไป เหมือนเมฆที่ลอยผ่านท้องฟ้า และสุดท้ายคือการรู้จักชื่นชมความไม่สมบูรณ์ แทนที่จะมองหาความสมบูรณ์แบบ ลองมองหาความงามในสิ่งที่ไม่สมบูรณ์แบบบ้างก็ได้
ภาพ: Shutterstock
