องค์การกองทุนสัตว์ป่าโลกสากล (WWF) ออกแถลงการณ์แสดงความเสียใจต่อการตายของโลมาอิรวดีตัวสุดท้ายในแม่น้ำโขง บริเวณชายแดนกัมพูชากับ สปป.ลาว ระบุเป็นการสูญพันธุ์ระดับชาติสำหรับ สปป.ลาว หลังจากที่เคยมีการประกาศให้โลมาอิรวดีเป็นสัตว์ ‘สูญพันธุ์โดยปริยาย’ (Functionally Extinct) ในปี 2016 เมื่อขณะนั้นเหลือโลมาอิรวดีในแม่น้ำโขงเพียงสามตัว
WWF ระบุว่า โลมาอิรวดีที่ทราบกันว่าเป็นตัวสุดท้ายในแม่น้ำโขง เป็นโลมาเพศผู้ อายุ 25 ปี มีขนาดยาว 2.6 เมตร และหนัก 110 กิโลกรัม โดยซากของโลมาตัวนี้ถูกพบเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา และเชื่อกันว่าน่าจะตายมาแล้วประมาณสามวัน ขณะที่สื่อกัมพูชารายงานว่า มีคนเห็นโลมาเคราะห์ร้ายตัวนี้ติดอยู่ในอวนจับปลาเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
ด้านชาวบ้านในหมู่บ้าน Hang Sadam ทางตอนใต้ของ สปป.ลาว ซึ่งอยู่ใกล้กับแหล่งอาศัยของโลมาอิรวดีใน สปป.ลาว ยืนยันว่าได้รับทราบข่าวการตายของโลมาแล้ว และเชื่อว่าเป็นโลมาอิรวดีตัวสุดท้ายของ สปป.ลาว
“โลมาตัวที่เพิ่งตายเป็นโลมาน้ำจืดตัวสุดท้ายในบริเวณนี้” ชาวบ้านกล่าว “จะไม่มีโลมาใน สปป.ลาวอีกต่อไป เพราะไม่มีอาหาร และระบบนิเวศถูกทำลาย”
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา มีการค้นพบโลมาน้ำจืดสามตัวในแม่น้ำโขงทางตอนใต้ของ สปป.ลาว แต่สองตัวตายไปเมื่อปีที่แล้ว และโลมาที่ถูกพบเป็นซากเมื่อวันอังคารที่ผ่านมานับเป็นตัวสุดท้ายที่เหลืออยู่ตามรายงานของ WWF
แลน แมร์คาโด ผู้อำนวยการ WWF ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก กล่าวในแถลงการณ์ว่า “WWF รู้สึกเศร้าใจกับการตายของโลมาน้ำจืดตัวสุดท้ายในแม่น้ำโขง บริเวณชายแดนกัมพูชากับ สปป.ลาว จำนวนโลมาอิรวดีในแม่น้ำโขงลดลงอย่างมากในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา อันเนื่องมาจากภัยคุกคามหลายประการ เช่น การสร้างเขื่อนผลิตไฟฟ้า ที่กีดขวางการไหลของน้ำในแม่น้ำ ทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของปลาลดลง การใช้อวนติดตา ทำให้โลมาส่วนใหญ่ที่เข้ามาติดอวนจมน้ำเสียชีวิต ตลอดจนการใช้วิธีการจับปลาที่สร้างความเสียหาย เช่น การจับปลาโดยใช้ไฟฟ้า และการจับปลามากเกินไป
“ความร่วมมือที่ประสบความสำเร็จและการดำเนินการอนุรักษ์อย่างยั่งยืนร่วมกับรัฐบาล ชาวประมง และชุมชนในกัมพูชาได้ช่วยลดการจับปลาหรือสัตว์ทะเลชนิดอื่นที่จับได้โดยไม่ตั้งใจ หรือที่เรียกว่า สัตว์น้ำพลอยได้ (Bycatch) อีกทั้งเป็นการส่งเสริมแหล่งที่อยู่อาศัยของโลมาอิรวดี อย่างไรก็ดี แม้โลมาอิรวดีซึ่งถูกจัดอยู่ในกลุ่ม ‘ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง’ (Critically Endangered) ยังมีจำนวนประชากรคงที่ในแม่น้ำโขงเขตกัมพูชา แต่ถึงกระนั้นพวกมันก็ยังคงเผชิญกับความท้าทายต่างๆ ซึ่งการตายของโลมาอิรวดีตัวสุดท้ายของ สปป.ลาวนี้ ตอกย้ำว่าโลมาอิรวดี รวมไปถึงสายพันธุ์อื่นๆ ยังคงมีความเสี่ยงสูงที่จะสูญพันธุ์”
ผู้อำนวยการ WWF เอเชียแปซิฟิกกล่าวต่อไปด้วยว่า ทางองค์กรยังคงมุ่งมั่นที่จะทำงานร่วมกับรัฐบาล หน่วยงานท้องถิ่นของทั้งกัมพูชาและ สปป.ลาว ตลอดจนชุมชนริมฝั่งโขง เพื่อรักษาอนาคตที่ยั่งยืนสำหรับโลมาอิรวดี รวมไปถึงสายพันธุ์ที่สำคัญอื่นๆ โดยเชื่อว่าความเอาใจใส่ทรัพยากร และความพยายามอนุรักษ์อย่างต่อเนื่อง จะทำให้การฟื้นฟูสัตว์ใกล้สูญพันธุ์เหล่านี้ยังคงเป็นเรื่องที่เป็นไปได้
โลมาอิรวดี หรือที่รู้จักในอีกชื่อหนึ่งว่า โลมาแม่น้ำโขง หรือโลมาน้ำจืด สามารถพบได้ในแม่น้ำโขงที่ไหลผ่านกัมพูชาและ สปป.ลาว ทั้งนี้ จากการสำรวจเมื่อปี 2020 คาดว่า ปัจจุบันมีโลมาอิรวดีในแม่น้ำโขงเขตประเทศกัมพูชาเหลืออยู่ 89 ตัว
ภาพ: John W Banagan / Shutterstock (ภาพประกอบเป็นโลมาอิรวดี แต่ไม่ใช่โลมาตัวที่ระบุในข่าว)
อ้างอิง:
