นับว่าเป็นความโชคดีของประชาชนชาวไทยที่เคยได้อยู่ใต้ร่มพระบารมีของพระมหากษัตริย์ผู้ทรงมีสายพระเนตรอันยาวไกล ทั้งยังทรงธำรงตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่พสกนิกรอย่างยิ่งยวด ความเรียบง่ายภายใต้ ‘ความพอเพียง’ ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงแสดงให้เห็นผ่านพระจริยวัตรต่างๆ ซึ่งเราล้วนสามารถนำไปยึดถือเป็นหลักปฏิบัติใช้ได้ในชีวิตจริง นั่นยังไม่รวมถึงองค์ความรู้ตามโครงการในพระราชดำริต่างๆ ที่ทรงทุ่มเทแรงกายแรงใจ ทรงงานหนักเพื่อแก้ปัญหาปากท้องของพสกนิกรทั่วประเทศ
เป็นเวลาเกือบ 2 ปีเต็มที่เราได้สูญเสียพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ ผู้เป็นที่รักของคนทั้งโลก นิทรรศการต่างๆ ทั้งจากภาครัฐและเอกชนถูกจัดขึ้นมากมายนับร้อยรายการเพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณในช่วงเวลาที่ผ่านมา มีทั้งที่เกี่ยวกับพระราชกรณียกิจ พระราชจริยวัตร พระอัจฉริยภาพด้านต่างๆ รวมถึงศาสตร์แห่งการเรียนรู้ทั้งปวงที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีพระราชดำริไว้เพื่อพัฒนาประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนแล้วแต่เป็นนิทรรศการชั่วคราวที่จัดแสดงไม่กี่เดือนก็จบสิ้น
แต่องค์ความรู้ของพระองค์นั้นอยู่ยืนยาว THE STANDARD จึงรวบรวม 6 พิพิธภัณฑ์น่าสนใจที่เราเห็นว่าเป็นประโยชน์แก่ปวงชนชาวไทยทุกคนไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง สามารถเข้าไปศึกษาพระราชประวัติหรือองค์ความรู้ต่างๆ เมื่อใดก็ได้ตามอัธยาศัยโดยไม่ต้องคำนึงถึงระยะเวลา ซึ่งแต่ละที่ล้วนไปง่าย เดินทางสะดวก และราคาไม่แพง
1. ซาบซึ้งในความรักของพ่อกับ ‘พิพิธภัณฑ์ในหลวงรักเรา’
พิพิธภัณฑ์ย่อยส่วนหนึ่งของ ‘พิพิธภัณฑ์เกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว’ ซึ่งจัดตั้งโดยกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เนื่องในมหามงคลสมัยที่พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี
ตัวพิพิธภัณฑ์แบ่งพื้นที่จัดแสดงออกเป็น 10 ส่วน ตามแนวคิด ‘10 โซนมหัศจรรย์การเรียนรู้วิถีเกษตรตามรอยพ่อ’ เน้นนำเสนอความรักอันยิ่งใหญ่ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชที่มีต่อปวงชนชาวไทย มีทั้งพระราชประวัติ พระราชกรณียกิจ ผลงานอันเนื่องมาจากพระอัจฉริยภาพ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง รวมทั้งวิวัฒนาการ ภูมิปัญญา นวัตกรรม และพัฒนาการของเกษตรกรไทย ผ่านสื่อผสมหลากแขนง ทั้ง 3 มิติ วีดิทัศน์ ภาพโฮโลแกรม ฯลฯ
นอกจากพิพิธภัณฑ์ดังกล่าว ในตัวอาคารบริเวณเดียวกันยังมี ‘พิพิธภัณฑ์เกษตรเศรษฐกิจพอเพียง’ พิพิธภัณฑ์กลางแจ้งที่ให้ความรู้ด้านเกษตรเศรษฐกิจพอเพียง การทำเกษตรเมือง นวัตกรรมบ้านดิน บ้านฟาง นวัตกรรมพลังงาน การทำนาโยนกล้า การเพาะเห็ดฟางในตะกร้า และ ‘พิพิธภัณฑ์เกษตรตามรอยพ่อ’ กับองค์ความรู้เรื่องเกษตรทฤษฎีใหม่ พร้อมวิชากสิกรรม ปศุสัตว์ ประมง การบริหารจัดการบนพื้นที่ 1 ไร่ เพื่อทำนา 1 ไร่ ได้เงิน 1 แสนบาทด้วย
พิกัด: พิพิธภัณฑ์การเกษตรเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (องค์การมหาชน) อาคารเฉลิมพระเกียรติฯ 5 อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
เวลาทำการ: วันอังคาร-อาทิตย์ เวลา 9.30-15.30 น.
โทรศัพท์: 0 2529 2212-13
เว็บไซต์: www.wisdomking.or.th
อัตราค่าเข้าชม: ผู้ใหญ่ 50 บาท, เด็ก 30 บาท
2. เรียนรู้พระเกียรติคุณและพระราชประวัติ ณ ‘หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช’
ไม่มีสถานที่ใดในประเทศที่จะรวบรวมเรื่องราวของ ‘รัชกาลที่ 9’ ได้ดีเท่าหอจดหมายเหตุฯ รัชกาลที่ 9 ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยกรมศิลปากร เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายเป็นอนุสรณ์เฉลิมพระเกียรติ เนื่องในมหามงคลสมัยที่พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี
บนเนื้อที่ 75 ไร่ ประกอบด้วยกลุ่มอาคารสีขาวสะอาดเชื่อมโยงต่อกัน 4 หลัง งานออกแบบสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์สมัยรัชกาลที่ 9 ที่เน้นเค้าโครงอาคารแบบไทย ทว่าตัดทอนรายละเอียดให้น้อยลงตามหลักแนวคิดแบบ ‘พอเพียง’
พื้นที่อาคาร 1 และ 2 ถูกใช้เป็นส่วนจัดเก็บเอกสารทางวิชาการและเอกสารจดหมายเหตุที่เกี่ยวกับพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ หมายเป็นศูนย์กลางการสืบค้นเพื่อการศึกษา ค้นคว้า วิจัยให้แก่หน่วยงานราชการ เอกชน นิสิต นักศึกษาและประชาชนทั่วไป มีทั้งพระราชหัตถเลขา พระบรมราโชวาท พระราชดำรัส พระราชนิพนธ์ ภาพเขียนฝีพระหัตถ์ พระบรมฉายาลักษณ์ แถบบันทึกพระสุรเสียง ฯลฯ ตลอดจนเอกสารการดำเนินงานตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริและโครงการเฉลิมพระเกียรติต่างๆ
ส่วนอาคาร 3 และ 4 เป็นนิทรรศการถาวรที่จัดแสดงเรื่องราวเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจและโครงการในพระราชดำริ ตั้งแต่ที่ทรงครองราชย์มาตลอด 50 ปีเต็มบนพื้นที่ 3,000 ตารางเมตร
ที่นี่จึงเสมือนเป็นห้องสมุด เป็นทั้งแหล่งความรู้ แหล่งท่องเที่ยวที่เกี่ยวกับพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชให้แก่ผู้สนใจและเยาวชนรุ่นหลังได้เข้าชม ค้นคว้า วิจัย และรับรู้ถึงพระปรีชาสามารถของพระองค์ท่านแบบรอบทิศ
พิกัด: หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
เวลาทำการ: วันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.00-16.30 น.
โทรศัพท์: 0 2902 7940
เว็บไซต์: www.finearts.go.th/narama9
อัตราค่าเข้าชม: เข้าชมฟรี
3. ‘หออัครศิลปิน’ กับพระอัจริยภาพด้านงานศิลป์หลากแขนง
หากใครที่ศึกษาพระราชประวัติคงเห็นว่าพระอัจริยภาพด้านงานศิลป์ของรัชกาลที่ 9 ปรากฏให้เห็นตั้งแต่ครั้งยังทรงพระเยาว์ ด้วยทรงมีพระราชหฤทัยทางด้านการถ่ายภาพ การทรงดนตรี และการวาดภาพ รวมทั้งพระปรีชาสามารถทางภาษาศาสตร์ที่ทรงศึกษามาอย่างต่อเนื่อง ทรงเป็นเอตทัคคะในศิลปะหลายสาขา ไม่ว่าจะเป็นด้านจิตรกรรม ประติมากรรม หรือถ่ายภาพ
ด้วยเหตุนี้ ทางสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติจึงจัดสร้าง ‘หออัครศิลปิน’ น้อมเกล้าฯ ถวายเนื่องในมหามงคลสมัยที่พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี เพื่อใช้เป็นสถานที่เทิดพระเกียรติพระองค์ในด้านนี้
Photo: หออัครศิลปิน
หออัครศิลปินก่อสร้างในรูปแบบอาคารทรงไทยประยุกต์ขนาด 3 ชั้น ภายในแบ่งเป็นห้องนิทรรศการทั้งหมด 6 ห้อง ส่วนใหญ่จัดแสดงเรื่องราวและผลงานของพระองค์ เช่น ‘ห้องนิทรรศการอัครศิลปิน’ จัดแสดงพระราชประวัติ พระราชกรณียกิจ และพระปรีชาสามารถทางด้านศิลปะ รวมถึงจัดแสดงผลงานจิตรกรรมฝีพระหัตถ์และภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ส่วนพระองค์เป็นจำนวนมาก บางห้องนิทรรศการยังจัดแสดงพระอัจฉริยภาพด้านดนตรี รวมทั้งได้นำเสนอบทเพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชในรูปแบบดนตรี 3 มิติ
นอกจากนิทรรศการผลงานฝีพระหัตถ์ ที่นี่ยังรวบรวมประวัติและผลงานของศิลปินแห่งชาติอันทรงคุณค่าที่พระองค์ทรงให้การอุปถัมภ์ผ่านมัลติมีเดียหลากชนิด ทั้งโรงภาพยนตร์ 3 มิติ ห้องคาราโอเกะ ฯลฯ
พิกัด: หออัครศิลปิน อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
เวลาทำการ: วันอังคาร-อาทิตย์ เวลา 9.00-16.30 น.
โทรศัพท์: 0 2986 5020-4
เว็บไซต์: thai.culture.go.th/subculture8/index.php
อัตราค่าเข้าชม: เข้าชมฟรี
Photo: Manop
4. ยลของใช้ส่วนพระองค์ ณ ‘หอรัชมงคล สวนหลวง ร.9’
ตั้งอยู่ในขอบรั้วเดียวกับสวนหลวง ร.9 สวนสาธารณะที่ใหญ่ที่สุดในกรุงเทพมหานคร สร้างขึ้นเนื่องในศุภมงคลสมัยทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2530
อาคารทรงเก้าเหลี่ยมที่ออกแบบโดยหม่อมหลวงตรีทศยุทธ เทวกุล หลังคาใช้กระเบื้องเคลือบสีเหลือง อันเป็นสีประจำวันพระราชสมภพ เส้นสันหลังคาสีขาวโค้งรวมกันที่จุดยอด อิงถึงการร่วมแรงร่วมใจของปวงชนชาวไทย เสาเก้าเหลี่ยมรอบอาคารสูง 5 เมตร หมายถึงพระชนมพรรษา 5 รอบ ด้านหน้าคืออุทยานมหาราช มีสระน้ำพุขนาดใหญ่ 3 สระต่อกัน ด้านหลังคือตระพังแก้ว อ่างเก็บน้ำที่ขุดขึ้นตามพระราชดำริเพื่อให้เป็นที่รับน้ำ บรรเทาปัญหาน้ำท่วม ในย่านนั้น
ตัวนิทรรศการแบ่งออกเป็นห้องย่อยทั้งหมด 9 ห้อง จัดแสดงตั้งแต่พระราชประวัติ พระบรมฉายาลักษณ์ในช่วงพระชนมายุต่างๆ ไปจนถึงข้าวของเครื่องใช้ส่วนพระองค์ ฉลองพระองค์ที่ทรงใช้ เครื่องดนตรีที่ทรงเป่า รวมถึงห้องทรงงานที่มีแผนที่ อุปกรณ์ไฟฟ้า คอมพิวเตอร์รุ่นเก่า และชั้นหนังสืออยู่ด้านหลัง ทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียง ทฤษฎีใหม่ในการบริหารจัดการที่ดินและน้ำเพื่อการเกษตร มีแบบจำลองแสดงการแบ่งที่ดินออกเป็น 3 ส่วน ส่วนหนึ่งปลูกข้าว ส่วนหนึ่งปลูกพืชไร่พืชสวน
พิกัด: หอรัชมงคล สวนหลวง ร.9 แขวงหนองบอน เขตประเวศ กรุงเทพฯ
เวลาทำการ: เปิดบริการทุกวัน เวลา 6.00-18.00 น.
โทรศัพท์: 0 2328 1392
เว็บไซต์: www.suanluangrama9.or.th
อัตราค่าเข้าชม: 10 บาท ทั้งเด็กและผู้ใหญ่
Photo: พิพิธภัณฑ์อู่เรือหลวงเฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา
5. เรือใบมด และพระปรีชาสามารถด้านการต่อเรือที่ ‘พิพิธภัณฑ์อู่เรือหลวงเฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา’
อาคารเดี่ยว 2 ชั้น รูปแบบสถาปัตยกรรมแบบขนมปังขิง สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งพระราชทานพื้นที่ให้กรมทหารเรือ (กองทัพเรือ) ปัจจุบันถูกแปรเปลี่ยนเป็นพิพิธภัณฑ์อู่เรือหลวงเฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ
Photo: พิพิธภัณฑ์อู่เรือหลวงเฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา
ภายในจัดแสดงพระมหากรุณาธิคุณและพระปรีชาสามารถของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทางด้านการต่อเรือ ตั้งแต่การทรงงานต่อเรือใบด้วยพระองค์เอง ทรงออกแบบเรือใบมด ซูเปอร์มด ไมโครมด รวมถึงแนวพระราชดำริที่พระราชทานให้กองทัพเรือต่อเรือรบ ซึ่งนำไปสู่โครงการสร้างเรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่ง ชุดเรือ ต.91 เรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่งเฉลิมพระเกียรติ ชุดเรือ ต.991 และชุดเรือ ต.994
นอกจากนี้ยังจัดแสดงกระบวนการซ่อมทำเรือรบ ผลงานการซ่อมทำเรือที่มีความสำคัญ และอุตสาหกรรมต่อเรือทางด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง และอธิปไตยของชาติทางทะเลด้วย
พิพิธภัณฑ์อู่เรือหลวงได้รับคัดเลือกให้ได้รับรางวัลอนุรักษ์ศิลปสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี พ.ศ. 2557 ประเภทอาคารสถาบันและอาคารสาธารณะ จากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์
พิกัด: เลขที่ 2 ถนนอรุณอมรินทร์ แขวงศิริราช เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ
เวลาทำการ: วันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.00-16.00 น.
โทรศัพท์: 0 2475 5368
เว็บไซต์: www.dockyard.navy.mi.th/doced/Museum_Ship
อัตราค่าเข้าชม: เข้าชมฟรี (ติดต่อล่วงหน้า)
6. ‘พิพิธภัณฑ์ออนไลน์ 89 ปี รัชกาลที่ 9’ เพราะรักของพ่ออยู่รอบตัว
อีกหนึ่งพิพิธภัณฑ์ที่เราภูมิใจเสนอและอยากให้คุณเจียดเวลาเพียงไม่กี่นาทีลองเข้าไปชม เพราะชมง่ายที่สุดในบรรดา 5 แห่งข้างต้น พิพิธภัณฑ์ออนไลน์ 89 ปี รัชกาลที่ 9 เกิดขึ้นจากการสนับสนุนจากองค์กรหลายภาคส่วนที่ต้องการร่วมกันสร้างอนุสรณ์แห่งความทรงจำอันทรงคุณค่าในรัชสมัยรัชกาลที่ 9 ทรงครองราชย์ ประกอบไปด้วยพระราชประวัติ พระอัจฉริยภาพ ความทรงจำ และความรู้สึกดีๆ ของประชาชนชาวไทยที่มีต่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยใช้ความเชี่ยวชาญของกลุ่ม ‘Infographic Thailand’ ในการถ่ายทอดเรื่องราว ผ่านเทคโนโลยีและเทคนิคพิเศษในการนำเสนอที่จะนำประชาชนชาวไทย รวมถึงเยาวชนคนรุ่นหลังที่ไม่ได้อยู่ในช่วงเวลานั้นให้สามารถสัมผัสความทรงจำได้เสมือนจริง
ตัวนิทรรศการแบ่งออก 5 โซนหลัก ได้แก่
โซนที่ 1 ‘89 ปีของพ่อ’ ที่นำพระราชประวัติของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมาร้อยเรียงเป็นเรื่องราว และลำดับเหตุการณ์สำคัญต่างๆ ตลอดพระชนมายุ 89 พรรษา
โซนที่ 2 ‘รักของพ่ออยู่รอบตัวเรา’ นำเสนอเรื่องราวว่าด้วยพระอัจฉริยภาพด้านต่างๆ ที่พระองค์ทรงสร้างขึ้นเพื่อความเป็นอยู่ที่ดีของพสกนิกรชาวไทย ผ่านเทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือน (Virtual Reality) หรือที่รู้จักกันในชื่อว่า ‘วีอาร์’ (VR)
โซนที่ 3 ‘89 ช่วงเวลาที่เรียกว่ารัก’ แกลเลอรีภาพออนไลน์ ผลงานจากศิลปินรุ่นใหม่กว่า 89 ชีวิตที่มาร่วมถ่ายทอดภาพความทรงจำที่มีต่อรัชกาลที่ 9 เช่น จ๊อด 8 ริ้ว, หมึกซึม, Lovecumentary, ซิบบิล ฯลฯ
โซนที่ 4 ‘ความประทับใจที่มีต่อพ่อหลวง’ เปิดให้ผู้เข้าเยี่ยมชมสามารถเป็นส่วนหนึ่งในผู้สร้างและส่งต่อความทรงจำของตนเองที่มีต่อรัชกาลที่ 9 ไปยังผู้อื่นได้
และโซนที่ 5 (ยังไม่เปิดให้เข้าชม) นำเสนอภาพบรรยากาศจำลอง ริ้วขบวน และพระราชพิธี ถวายบังคมพระบรมศพ โดยผู้ชมสามารถคลิกเข้าไปดูรายละเอียดได้ทีละจุดตั้งแต่จุดตั้งต้นจนถึงหน้าพระเมรุ ซึ่งทาง Infographic Thailand เผยกับ THE STANDARD คาดว่าจะสามารถเปิดให้บริการได้ราวต้นเดือนพฤศจิกายน 2560 ส่วนจะอลังการขนาดไหน ต้องรอชม
เวลาทำการ: เปิดบริการทุกวัน ตลอด 24 ชั่วโมง
เว็บไซต์: king9moment.com
อัตราค่าเข้าชม: เข้าชมฟรี
