หัวหน้าทหารรับจ้าง 'วากเนอร์' เครื่องบินตกเสียชีวิต ‘อุบัติเหตุ’ หรือ ‘ปูตินสั่งเก็บ’

ข่าวใหญ่ภายในรัสเซียปะทุุขึ้นอีกครั้ง หลังปรากฏรายงานว่า เยฟเกนี ปริโกชิน หัวหน้าและผู้ก่อตั้งองค์กรทหารรับจ้างวากเนอร์ (Wagner) อยู่ในรายชื่อผู้โดยสารเครื่องบินส่วนตัวของเขาเอง ที่ประสบเหตุตกหลังเดินทางออกจากกรุงมอสโก

โดยทางการรัสเซียและสื่อกระบอกเสียงอย่าง TASS รายงานว่าบนเครื่องบินมีผู้โดยสารและลูกเรือรวม 10 คน ซึ่งทั้งหมดเสียชีวิต

อย่างไรก็ตาม สำหรับปริโกชิน ซึ่งเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกจากการลุกขึ้นต่อต้านเครมลินจนโดนข้อหาก่อกบฏ ยังไม่มีรายงานชัดเจนถึงชะตากรรม โดยสื่อหลายสำนักสันนิษฐานว่าเขาอาจเสียชีวิต แต่ต้องรอการยืนยันที่แน่ชัดอีกครั้ง

และนี่คือรายละเอียดล่าสุดของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

เกิดอะไรขึ้น ที่ไหน เมื่อไร?

กระทรวงสถานการณ์ฉุกเฉินของรัสเซียรายงานเมื่อเวลาประมาณ 20.00 น. วานนี้ (23 สิงหาคม) ตามเวลาท้องถิ่น หรือราวเที่ยงคืนที่ผ่านมาตามเวลาไทย ว่าเครื่องบินเจ็ตส่วนตัวรุ่น Embraer Legacy 600 ของปริโกชิน ที่เดินทางจากกรุงมอสโกไปยังนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ประสบเหตุตก ซึ่งบนเครื่องบินมีผู้โดยสารรวม 7 คน ลูกเรือ 3 คน

ภายหลังเกิดเหตุ สำนักงานการคมนาคมทางอากาศ (Rosaviatsiya) ของรัสเซีย ได้ตั้งคณะกรรมการชุดพิเศษเพื่อสืบสวน และยืนยันว่าปริโกชินอยู่ในกลุ่มผู้โดยสารเครื่องบินที่ประสบเหตุตก

จุดที่เครื่องบินตกคือบริเวณหมู่บ้านคูเชนคิโน (Kuzhenkino) ในภูมิภาคตเวียร์ (Tver) ทางตอนเหนือของมอสโก

โดยสื่อทางการรัสเซียเปิดเผยว่า เครื่องบินของปริโกชินนั้นบินอยู่ไม่ถึงครึ่งชั่วโมง ก่อนตกกระแทกพื้นและเกิดไฟไหม้

ขณะที่คลิปวิดีโอเหตุการณ์และภาพของเครื่องบินตกที่มีไฟลุกท่วมถูกเผยแพร่ไปทั่วโซเชียลมีเดีย

รายงานจากทางการรัสเซียระบุว่า ทั้ง 10 ศพถูกเก็บกู้แล้ว ซึ่งนอกจากปริโกชิน บนเครื่องบินยังมี ดมิทรี อุตคิน (Dmitry Utkin) มือขวาของเขา และผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่มวากเนอร์ รวมถึงช่างภาพ ผู้จัดการด้านโลจิสติกส์ และผู้ดูแลความปลอดภัยส่วนบุคคลของปริโกชินโดยสารไปด้วย

ด้านเว็บไซต์ติดตามเที่ยวบินตามเวลาจริง Flightradar24 เปิดเผยว่า เครื่องบินของปริโกชินหายไปจากเรดาร์ช่วงเวลา 18.11 น. วานนี้ หรือราว 22.11 น. ตามเวลาไทย

แต่หลังจากที่เครื่องบินตกได้ไม่นาน เครื่องบินส่วนตัวลำที่ 2 ของปริโกชินที่ดูเหมือนว่าจะมุ่งหน้าไปยังเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กเช่นกัน ก็หันหัวกลับไปยังมอสโกและลงจอดในเวลาต่อมา ซึ่งทำให้เกิดการตั้งข้อสังเกตถึงความเป็นไปได้ว่าปริโกชินอาจยังไม่เสียชีวิต และโดยสารไปกับเครื่องบินลำที่ 2 หรือไม่

สาเหตุเครื่องบินตก

จนถึงตอนนี้ยังคงไม่มีรายงานจากฝั่งรัสเซียถึงสาเหตุที่เครื่องบินตก ซึ่งทางการอยู่ระหว่างการสืบสวน

อย่างไรก็ตาม ช่อง Grey Zone ในแอปพลิเคชัน Telegram ซึ่งมีความเชื่อมโยงกับกลุ่มวากเนอร์ อ้างว่าเครื่องบินของปริโกชินถูกระบบป้องกันภัยทางอากาศของกองทัพรัสเซียยิงตก

แหล่งข่าวที่ไม่ระบุชื่อบางรายบอกกับสื่อรัสเซียว่า พวกเขาเชื่อว่าเครื่องบินลำนี้ถูกยิงตกด้วยขีปนาวุธจากพื้นสู่อากาศจำนวน 1 ลูก หรือมากกว่านั้น

เยฟเกนี ปริโกชิน คือใคร?

ปริโกชิน วัย 62 ปี เคยมีบทบาทสำคัญในฐานะคนใกล้ชิดประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน จนได้รับฉายาว่า ‘พ่อครัวของปูติน’

เขามีบทบาทเด่นชัดขึ้นหลังจากที่รัสเซียเปิดฉากรุกรานยูเครนเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปี 2022 โดยกลุ่มทหารรับจ้างวากเนอร์ของเขา รวมถึงนักโทษหลายพันคนที่เขาคัดเลือกมาจากเรือนจำ ได้เป็นแนวหน้านำทัพรัสเซียโจมตีเมืองบัคมุต ซึ่งเป็นหนึ่งในจุดที่มีการสู้รบยาวนานและนองเลือดที่สุดในสงครามรอบนี้

อย่างไรก็ตาม การประชาสัมพันธ์ความสำเร็จในการรบของวากเนอร์ผ่านโซเชียลมีเดียและการกล่าวหากองทัพรัสเซีย รวมถึงเซอร์เก ชอยกู รัฐมนตรีกลาโหมรัสเซีย ว่าไร้ความสามารถ ทำให้ปริโกชินและชอยกูมีความบาดหมาง

กระทั่งในเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา เขาได้ตัดสินใจนำกองกำลังทหารรับจ้างลุกฮือต่อต้านเครมลินและชอยกู และเดินทัพสู่มอสโกจนถูกตั้งข้อหา ‘ก่อกบฏ’ ซึ่งปูตินชี้ว่าการกระทำของปริโกชินเป็นการทรยศ และเตือนว่าจะเจอกับการตอบโต้ที่รุนแรง

แต่ท้ายที่สุดเหตุการณ์ก็คลี่คลาย โดยปริโกชินยอมยุติการนองเลือด หลังการเจรจาข้อตกลงที่มีผู้นำเบลารุสเป็นตัวกลาง ซึ่งปริโกชินและทหารวากเนอร์บางส่วนได้เดินทางไปยังเบลารุส แต่ต่อมาปรากฏรายงานว่าเขาได้กลับมายังรัสเซีย ท่ามกลางข้อสงสัยของหลายฝ่ายที่จับตามองอนาคตของเขากับเครมลิน

วากเนอร์ประกาศแก้แค้น

การเสียชีวิตอย่างกะทันหันของปริโกชินถูกจับตามองว่าเป็นฝีมือของกองทัพรัสเซียหรือปูตินที่สั่งการแก้แค้นต่อการลุกฮือก่อกบฏ

ขณะที่สมาชิกวากเนอร์หลายคนที่โกรธแค้นและเชื่อว่าปริโกชินถูก ‘สั่งเก็บ’ ได้ประกาศเตือนผ่าน Telegram ถึงผลที่จะตามมาจากการสังหารปริโกชิน และบางคนถึงกับกล่าวว่าเครมลินจะถูกโค่น

อนาคตของกลุ่มวากเนอร์

สิ่งที่ผู้เชี่ยวชาญหลายคนเชื่อคือ หลังจากนี้ทางการรัสเซียจะไม่มีที่ยืนเหลือให้กับทหารรับจ้างวากเนอร์อีกต่อไป ซึ่งอาจหมายถึงการสิ้นสุดของกองกำลังที่ปริโกชินสร้างมากับมือ

ตามรายงานล่าสุด ทหารวากเนอร์หลายร้อยคนที่ถูกเนรเทศไปยังฐานทัพในเบลารุสได้เริ่มเดินทางออกไปจากประเทศ ซึ่งบางคนไม่พอใจกับค่าจ้างที่ได้ต่ำกว่าเดิม และหลายคนย้ายไปทำงานในแอฟริกาตะวันตก ซึ่งกองกำลังทหารวากเนอร์ที่นั่นลดจำนวนลงกว่า 1 ใน 4 จากเดิมที่มีมากกว่า 5,000 คน

ประเทศในทวีปแอฟริกานั้นถือเป็นอาณาจักรส่วนใหญ่ของวากเนอร์ ซึ่งมีการปฏิบัติการของทหารรับจ้างในหลายประเทศ โดยอาศัยความสัมพันธ์ที่ปริโกชินและคนใกล้ชิดสร้างขึ้นตลอดหลายปีที่ผ่านมา เช่น การช่วยเหลือรัฐบาลเผด็จการทหารในประเทศมาลี ซึ่งเป็นความเคลื่อนไหวที่มีส่วนทำให้ฝรั่งเศสตัดสินใจยุติปฏิบัติการทางทหารในมาลีที่ยาวนานเกือบทศวรรษ

แต่ผู้เชี่ยวชาญมองว่า หากกลุ่มวากเนอร์ดำเนินการได้เพราะปริโกชิน ก็คงเป็นเรื่องยากที่กลุ่มทหารรับจ้างจะอยู่รอด แม้จะย้ายปฏิบัติการไปยังประเทศอื่นนอกรัสเซียก็ตาม

ปฏิกิริยาจากยูเครน-ชาติตะวันตก

มิคาอิโล โปโดลยัค ที่ปรึกษาประธานาธิบดียูเครน โพสต์ข้อความผ่านโซเชียลมีเดียหลังปรากฏข่าวของปริโกซินว่า “การรอให้หมอกแห่งสงครามหายไปก็คุ้มค่า” และชี้ว่าปูตินนั้นไม่ได้ให้อภัยปริโกชินหลังความพยายามก่อกบฏ

“เห็นได้ชัดว่าปูตินไม่ให้อภัยใครเลยสำหรับความหวาดกลัวเยี่ยงสัตว์ป่าของเขาเอง การสาธิตการกำจัดปริโกชินและกองบัญชาการวากเนอร์ใน 2 เดือนหลังจากการพยายามทำรัฐประหาร ถือเป็นสัญญาณจากปูตินถึงชนชั้นสูงของรัสเซีย ก่อนการเลือกตั้งปี 2024 จงระวัง! ความไม่ซื่อสัตย์เท่ากับความตาย” โปโดลยัคระบุ

ด้านประธานาธิบดีโจ ไบเดน กล่าวต่อผู้สื่อข่าวในตอนแรกว่า เขาไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้น แต่ก็ไม่ประหลาดใจต่อรายงานการเสียชีวิตของปริโกชินจากเครื่องบินตก และชี้ว่า “ไม่มีอะไรมากนักที่เกิดขึ้นในรัสเซียโดยที่ปูตินไม่ได้อยู่เบื้องหลัง”

ขณะที่เมื่อเดือนที่แล้ว เขาและ วิลเลียมส์ เบิร์นส์ ผู้อำนวยการ CIA ได้พูดคุยกันถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้นกับปริโกชิน หลังจากการกระทำของเขาในการต่อต้านปูติน

ไบเดนยังกล่าวในการแถลงข่าวกับประธานาธิบดีซาอูลี นีนีสเตอะ ของฟินแลนด์เมื่อเดือนกรกฎาคมว่า “ถ้าผมเป็นเขา ผมจะระวังสิ่งที่กิน ผมจะคอยจับตาดูเมนูอาหารของผม แต่ล้อเล่นนะ ผมไม่คิดว่าพวกเราคนใดรู้แน่ชัดว่าอนาคตของปริโกชินในรัสเซียจะเป็นอย่างไร”

อ้างอิง: