บริษัทญี่ปุ่นกำลังเร่งขายบอนด์ระยะสั้นจำนวนมากเป็นประวัติการณ์ เป็นสัญญาณเตรียมพร้อมสำหรับความเป็นไปได้ที่ธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) จะเลิกใช้นโยบายอัตราดอกเบี้ยต่ำ (Ultra-Low Interest Rate Policy) หลัง คาซุโอะ อุเอดะ เข้ากุมบังเหียนธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) อย่างเป็นทางการ แทนผู้ว่าการธนาคารคนก่อนอย่าง ฮารุฮิโกะ คุโรดะ นับเป็นการเปลี่ยนผู้นำ BOJ ครั้งแรกในรอบทศวรรษ ทำให้หลายฝ่ายพากันจับตาดูใกล้ชิด เนื่องจากการเปลี่ยนนโยบายเพียงนิดเดียวก็อาจสั่นสะเทือนตลาดการเงินทั่วโลกได้
ตามข้อมูลที่รวบรวมโดย Bloomberg แสดงให้เห็นว่าการออกบอนด์ระยะสั้นที่มีอายุ 5 ปีหรือต่ำกว่า ในสกุลเงินเยนของบริษัทต่างๆ แตะระดับสูงสุดเป็นประวัติการณ์ถึง 7.4 ล้านล้านเยน ในปีงบการเงินซึ่งสิ้นสุดวันที่ 31 มีนาคม
โดยความเร่งรีบในการออกบอนด์ระยะสั้นสะท้อนให้เห็นถึงการเดิมพันของตลาดที่ว่า ธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) ภายใต้การกำกับดูแลของ คาซุโอะ อุเอดะ ผู้ว่าการธนาคารคนใหม่จะยุติการใช้นโยบายการเงินแบบผ่อนคลายพิเศษ (Super-Easy Policy) ซึ่งเป็นความเคลื่อนไหวที่น่าจะส่งผลกระทบต่อบอนด์ระยะยาว
ในปีนี้ (ตั้งแต่ต้นปีจนถึงวันที่ 31 มีนาคม) ยอดขายหุ้นกู้ของบริษัทที่จะครบกำหนดชำระในระยะเวลา 5 ปีหรือน้อยกว่า ลดลง 16% ในญี่ปุ่น แต่ยังลดลงน้อยกว่ายอดขายบอนด์ระยะสั้นทั่วโลกที่ลดลง 28% เนื่องจากอัตราเงินเฟ้อที่เร่งตัวขึ้น และอัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น
โดยในไตรมาสเดือนมกราคม-มีนาคม การออกบอนด์ระยะสั้นของบริษัทต่างๆ พุ่งขึ้น 179% หลังจากรัฐบาลญี่ปุ่นเสนอชื่ออุเอดะ โดยหนึ่งในบริษัทที่ประกาศออกบอนด์คือ บริษัทอินเทอร์เน็ตอย่าง Rakuten Group Inc. และผู้ผลิตรถยนต์อย่าง Nissan Motor Co.
โดยอุเอดะซึ่งเริ่มวาระวันแรกในวันอาทิตย์ที่ 9 เมษายน คือผู้รับช่วงต่อโครงการกระตุ้นเศรษฐกิจผ่านนโยบายการเงินของคุโรดะ ที่ทุ่มเงินไปราว 11.7 ล้านล้านดอลลาร์ เพื่อบรรลุเป้าหมายเงินเฟ้อ 2% อย่างยั่งยืนของธนาคารกลาง
อย่างไรก็ตาม ตอนนี้หลายฝ่ายมองว่า งานหลักของอุเอดะคือการบรรลุการลงจอดที่นุ่มนวล (Soft Landing) หลังจากการใช้โครงการกระตุ้นขนาดใหญ่แทนที่จะขยายขนาดโครงการเพิ่มเติม เนื่องจากสัญญาณของผลข้างเคียงเริ่มมีเยอะขึ้น
โดยอุเอดะเตรียมจัดงานแถลงในเวลาประมาณ 19.15 น. ในวันนี้ (10 เมษายน) ตามเวลาท้องถิ่น ร่วมกับรองผู้ว่าการ 2 คน คือ ชินอิจิ อูชิดะ และ เรียวโซะ ฮิมิโนะ
ขณะที่อุเอดะยังคงนโยบายต่างๆ ไว้ไม่เปลี่ยนแปลง นักลงทุนต่างพยายามปกป้องตัวเองจากความเป็นไปได้ที่ BOJ จะปรับเปลี่ยนโยบายควบคุมเส้นอัตราผลตอบแทน (YCC) ของพันธบัตรรัฐบาลอายุ 10 ปีที่ได้พุ่งขึ้น สวนทางพันธบัตรประเทศเศรษฐกิจขนาดใหญ่อื่นๆ ที่ได้รับแรงกดดันน้อยลง หลังเกิดวิกฤตในภาคธนาคารในสหรัฐอเมริกาและยุโรป
ทั้งนี้ อุเอดะเป็นนักธนาคารกลางที่มีท่าทีเป็นกลางแตกต่างจากคุโรดะ ซึ่งเริ่มวาระในปี 2013 ด้วยคำมั่นสัญญาที่ชัดเจนว่า จะสนับสนุนมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ
โดยในกระบวนการเฮียริ่งในรัฐสภาครั้งแรกเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ อุเอดะกล่าวว่า ความรับผิดชอบที่ใหญ่ที่สุดของเขาคือการตัดสินใจให้ถูกต้องในเวลาที่เหมาะสมตามความจำเป็น ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนนโยบายให้กลับสู่ภาวะปกติ (Normalization) หรือการใช้นโยบายกระตุ้นต่อ
BOJ มีกำหนดจัดการประชุมนโยบายครั้งแรกระหว่างวันที่ 27-28 เมษายนนี้ โดยจากผลสำรวจของ Bloomberg ที่เผยแพร่เมื่อต้นเดือนที่แล้ว นักวิเคราะห์ส่วนใหญ่คาดการณ์ว่านโยบายบางอย่างจะเข้มงวดขึ้นภายในเดือนมิถุนายน
อ้างอิง:
- https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-04-09/japan-inc-sells-record-short-bonds-amid-boj-tightening-bets?srnd=premium-europe&sref=CVqPBMVg
- https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-04-09/ueda-kicks-off-boj-governorship-in-first-transition-in-a-decade?srnd=premium-asia&leadSource=uverify%20wall&sref=CVqPBMVg