- สถานการณ์โควิดในประเทศไทยอยู่ในภาวะวิกฤตในทุกมิติ ในขณะที่ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม ถึงสถานการณ์ในเวลานี้ว่า แม้จะเห็นตัวเลขของประเทศไทยที่ดูน่าตกใจ แต่อยากให้ดูสถิติของประเทศเพื่อนบ้านและต่างประเทศเช่นกัน
- หลังจากนั้นการแถลงข่าวสถานการณ์ประจำวันของ ศบค. มีการทำสไลด์นำเสนอสถานการณ์ของไทยเทียบกับสถานการณ์ประเทศต่างๆ จากข้อมูลของศบค. ที่พยายามเทียบให้เห็นว่าแม้ไทยจะอยู่ในวิกฤตแต่ก็ยังดีกว่าหลายประเทศในโลก
- ถ้าลองไปดูในสไลด์ของ ศบค. ที่รายงานสถานการณ์โควิดในประเทศอื่นๆ จะเห็นว่าอันดับผู้ป่วยและผู้เสียชีวิตของประเทศไทยถือว่าน้อยกว่าประเทศอื่นจริงๆ โดยเฉพาะยอด ‘สะสม’ ที่นับมาตั้งแต่เริ่มมีการระบาดใหม่ๆ เมื่อปลายปี 2019
- เช่นเดียวกับอัตราป่วยและอัตราตายต่อประชากร 1 ล้านคน ที่ในภาพรวมประเทศไทยมีตัวเลขน้อยกว่าประเทศที่ถูกหยิบยกมาเทียบเคียงอย่างสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร มาเลเซีย อินเดีย และอินโดนีเซีย อย่างเห็นได้ชัด
- ถามว่าตัวเลขนี้มาจากไหน คำตอบคือ เป็นอัตราป่วยและอัตราตายต่อประชากร 1 ล้านคนแบบ ‘สะสม’ ที่รวบยอดมาตั้งแต่การระบาดระลอกแรกที่ยังไม่มีวัคซีน จนมาถึงระลอกปัจจุบันที่สายพันธุ์เดลตากำลังระบาด
- แต่ปัญหาคือ ถ้าเราติดตามตัวเลขเหล่านี้ทุกวันจะพบว่าความรุนแรงและวิกฤตการระบาดของไทยในปัจจุบันที่มีผู้ป่วยล้น เตียงไม่พอ หลายคนเสียชีวิตที่บ้าน ภาพเหล่านี้จะไม่ถูกสะท้อนออกมาผ่านตัวเลขที่ ศบค. นำมาเปรียบเทียบเลย เพราะอันดับของไทยก็ยังคงจะรั้งท้ายเมื่อเทียบกับทั่วโลก ทั้งๆ ที่ในความเป็นจริงแล้วอาจจะไม่ใช่อย่างนั้น
- THE STANDARD ขอพามาดูตัวเลข ‘ปัจจุบัน’ ที่จะทำให้เราเห็นภาพวิกฤตของไทยได้ชัดเจนกว่าโดยข้อมูลจาก https://ourworldindata.org/
- ถามว่าทำไมเราถึงควรใช้ตัวเลข ‘ปัจจุบัน’ มาเปรียบเทียบ? คำตอบคือ สถานการณ์ในหลายๆ ประเทศได้เปลี่ยนไปแล้ว โดยเฉพาะอัตราการฉีดวัคซีนที่หลายประเทศระดมฉีดจนครอบคลุมประชากรส่วนใหญ่ของประเทศ
- ตัวอย่างที่เห็นภาพได้ชัดเจน คือ สหราชอาณาจักร ที่มีจำนวนประชากรพอๆ กับประเทศไทยอยู่ที่ประมาณ 68 ล้านคน แม้ว่าอัตราผู้ป่วยรายใหม่ต่อจำนวนประชากร 1 ล้านคนของเขาจะมากกว่าเราค่อนข้างเยอะ จากการที่เขาคลายล็อกดาวน์ให้ประชาชนกลับมาใช้ชีวิตตามปกติตั้งแต่วันที่ 19 กรกฎาคมที่ผ่านมา ถึงจะมีผู้ติดเชื้อเยอะแค่ไหน แต่อัตราการตายต่อจำนวนประชากร 1 ล้านคนของเขากลับน้อยกว่าเราเกือบครึ่ง
- ส่วนหนึ่งเป็นเพราะว่าเขาระดมฉีดวัคซีนโดสแรกแล้วถึง 70.3% ของจำนวนประชากร ส่วนที่ฉีดครบ 2 โดสก็มีมากถึง 58% ซึ่งจากสถิติที่จัดทำโดย Bloomberg พบว่า หากสหราชอาณาจักรจะเร่งฉีดวัคซีนให้ครอบคลุมประชากร 75% เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ อาจต้องใช้เวลาอีกประมาณ 2 เดือนเท่านั้น
- ส่วนประเทศไทยปัจจุบันไทยฉีดวัคซีนโดสแรกไปแล้ว 20.5% ของจำนวนประชากร ส่วนที่ฉีดครบ 2 โดสมีเพียง 5.8% เท่านั้น (ข้อมูล ณ วันที่ 4 สิงหาคม)
- นอกจากการฉีดวัคซีนแล้ว ยังมีอีกหลายปัจจัยที่เราควรนำมาใช้เปรียบเทียบ เพื่อประเมินว่าตอนนี้สถานการณ์ของไทยวิกฤตระดับไหนเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ
- อีกตัวเลขที่อยากจะชวนมาดูกัน คือ ยอดการตรวจหาเชื้อ ซึ่งจากข้อมูลย้อนหลัง 14 วัน ไทยมีสถิติการตรวจหาเชื้อแบบ RT-PCR เฉลี่ยวันละ 60,000-70,000 ราย แต่มีผู้ติดเชื้อใหม่แตะหลัก 20,000 ราย คิดเป็นกว่า 20% หรือเทียบง่ายๆ ว่าตรวจ 5 คน อาจจะเจอผู้ติดเชื้อ 1 คน
- ขณะที่วันที่ 31 กรกฎาคมที่ผ่านมา ไทยตรวจโควิดแบบ RT-PCR ไป 59,041 คน พบผู้ติดเชื้อ 18,912 คน หรือคิดเป็น 32% ของการตรวจ ซึ่งถือว่าอยู่ในขั้นที่วิกฤตมาก เพราะองค์การอนามัยโลกเคยแนะนำว่าอัตราการตรวจพบเชื้อไม่ควรเกิน 5% ถึงจะถือว่าควบคุมการระบาดได้ (https://thestandard.co/compare-the-proportion-of-covid-test-with-infected-people-july2021/)
- ส่วนที่สหราชอาณาจักรเองมีอัตราการตรวจหาเชื้อเฉลี่ยวันละ 720,252 คนต่อวัน ในจำนวนนี้รวมการตรวจแบบ Antigen Test Kit ที่ไทยเพิ่งนำมาใช้สำหรับประชาชนทั่วไปด้วย ทำให้เขาเจอผู้ติดเชื้อต่อวันค่อนข้างสูง ถ้าเทียบกันแบบนี้ก็จะเห็นว่าวิกฤตของประเทศไทยตอนนี้ถือว่าหนักกว่ามาก
- แน่นอนว่าเชื้อโควิดสายพันธุ์เดลตาทำให้หลายๆ ประเทศต้องรับมือกับการระบาดระลอกใหม่ที่รุนแรงกว่าครั้งไหนๆ ที่เคยเจอมา เช่นเดียวกับประเทศไทยที่ขณะนี้ยังมองไม่ออกว่าจุดสูงสุดของการระบาดครั้งนี้จะไปจบลงตรงไหน
ดังนั้น การประเมินสถานการณ์จริงในปัจจุบันให้เห็นภาพแบบชัดๆ ว่าในวิกฤตเราอยู่ตรงไหนของแผนที่โลก จะช่วยให้เรารับมือกับปัญหาในปัจจุบันได้ดีกว่าการนำข้อมูลเก่าๆ ในวันที่ยังไม่มีสายพันธุ์เดลตา หรือวัคซีนโควิดมารวมอยู่ในสมการ
