เกมรอบ 8 ทีมสุดท้ายของศึกฟุตบอล ยูโร 2024 ระหว่างทีมชาติสวิตเซอร์แลนด์กับทีมชาติอังกฤษ จำเป็นต้องตัดสินกันด้วยการดวลจุดโทษหลังจากที่เสมอกันในเวลา 1-1 แต่งานนี้ทีม ‘สิงโตคำราม’ ไม่มีกลัว เพราะเตรียมตัวมาเป็นอย่างดีด้วยการใช้ ‘Data-Driven’
การนำข้อมูลสถิติมาใช้เพื่อเป็น ‘เข็มทิศ’ บอกทางที่ถูกต้องนั้นไม่ได้มีอยู่เพียงแค่ในโลกของธุรกิจเท่านั้น แม้แต่ในเกมกีฬาก็กลายเป็นเรื่องที่นำมาใช้กันอย่างหลากหลายเช่นกัน โดยล่าสุดในการแข่งขันฟุตบอลยูโร ภาพกระบอกน้ำของ จอร์แดน พิกฟอร์ด ผู้รักษาประตูทีมชาติอังกฤษ ได้สร้างความฮือฮาไปทั่วโลก
‘อาคานจี พุ่งซ้าย’ คือหนึ่งในข้อความที่ถูกเขียนไว้บนกระบอกน้ำที่มีการพิมพ์และแปะลงบนขวดอย่างเรียบร้อยสวยงาม โดยที่ในนั้นจะมีรายชื่อนักฟุตบอลทีมชาติสวิตเซอร์แลนด์ทุกคน พร้อมกับคู่มือการใช้งานสำหรับพิกฟอร์ดว่าเขาควรจะพุ่งไปในทิศทางไหนจึงจะมีโอกาสป้องกันประตูได้มากที่สุด
ซึ่งในการดวลจุดโทษวันนั้นผู้เล่นจากทีมเอฟเวอร์ตัน สโมสรจากพรีเมียร์ลีก พุ่งถูกทางป้องกันลูกยิงของ มานูเอล อาคานจี ที่ยิงมาทางมุมซ้ายมือจริงๆ ตามที่เขียนไว้
ข้อมูลเหล่านี้ที่อยู่บนกระบอกน้ำไม่ได้เกิดจากการคาดเดาเล่นๆ แต่มาจากการเก็บรวบรวมข้อมูลมาเป็นอย่างดีของทีมงานทีมชาติอังกฤษ ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากการค้นคว้าวิจัยของ ศาสตราจารย์อิกนาซิโอ ปาลาซิออส-อูเอร์ตา (Ignacio Palacios-Huerta) ซึ่งสอนวิชาเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการอยู่ที่ London School of Economics โดยในการปรับปรุงข้อมูลครั้งล่าสุดเมื่อปี 2014 ได้ศึกษาการยิงจุดโทษมากกว่า 9,000 ครั้งในการแข่งขันระดับรายการใหญ่และในเกมทีมชาติ
ผลงานของศาสตราจารย์ชาวแคว้นบาสก์แห่งประเทศสเปน ถูกเผยแพร่ในหนังสือเรื่อง ‘Dear England: The Real Story of the Three Lions Rebirth’ ซึ่งเป็นผลงานการเขียนร่วมกันของ โจนาธาน นอร์ทครอฟต์ (Jonathan Northcroft) และ ร็อบ เดรเปอร์ (Rob Draper) สองนักข่าวมากฝีมือของวงการฟุตบอลอังกฤษ ที่ระบุว่าผลงานวิจัยดังกล่าวนับได้ว่าเป็น ‘ผู้บุกเบิกการค้นคว้าเรื่องการยิงจุดโทษ’ ด้วยวิธีหลากหลาย เช่น การใช้โมเดลทางคณิตศาสตร์ในการคำนวณ หรือทฤษฎีเกมและดุลยภาพของแนช (Nash Equilibrium)
ทีมชาติอังกฤษได้เริ่มศึกษาเรื่องดังกล่าวและจัดทำฐานข้อมูลเองตั้งแต่ปี 2018 ซึ่งมีส่วนช่วยให้เอาชนะโคลอมเบียได้ในการดวลจุดโทษในฟุตบอลโลกปีดังกล่าวที่ประเทศรัสเซีย และล่าสุดคือข้อมูลที่อยู่บนกระบอกน้ำของพิกฟอร์ด ซึ่งช่วยให้ทีมชาติอังกฤษเอาชนะการดวลจุดโทษและได้ผ่านเข้ารอบรองชนะเลิศยูโร 2024 ด้วย Data-Driven ที่เปลี่ยนความคิดเรื่องของการดวลจุดโทษใหม่ว่าไม่ใช่เรื่องของการวัดดวง แต่เป็นเรื่องวิทยาศาสตร์ที่สามารถคำนวณหาเพื่อเอาชนะเกมนี้ให้ได้
ภาพ: Carl Recine/Getty Images
อ้างอิง:
