การลงทุนในเพชร เป็นการลงทุนที่ดีจริงหรือ? THE STANDARD

ในระยะหลังมานี้มีข้อถกเถียงกันว่าการลงทุนในเพชรดีจริงหรือไม่ เพราะในรอบ 2 ทศวรรษที่ผ่านมาราคาเพชรแทบจะหยุดนิ่ง ในขณะที่เพชรสังเคราะห์ที่ดูเป็นตัวร้ายทำลายตลาดเพชรก็กำลังเสื่อมความนิยมลง ว่าแต่โมเมนตัมของราคาเพชรจะดีขึ้นหรือไม่ก็ยังต้องรอการพิสูจน์ อย่างไรก็ตาม เมื่อมองจากปัจจัยพื้นฐานด้านการลงทุน ‘เพชร’ ก็มีหลายข้อโต้แย้งถึงมูลค่าที่แท้จริงของมัน

ผู้เชี่ยวชาญในวงการเพชรคาดการณ์ว่า ผู้ผลิตอัญมณีจะลดปริมาณการผลิตเพชรสังเคราะห์ลง และหันมาผลิตเพชรธรรมชาติมากขึ้นในปีนี้ จากปริมาณเพชรสังเคราะห์ล้นตลาดด้วยความนิยมของคนรุ่นใหม่ในการใช้เป็นแหวนแต่งงาน แม้กระทั่งดาราระดับเอลิสต์อย่าง Emma Watson และ Meghan Markle ก็ใช้เพชรสังเคราะห์ รวมทั้งแบรนด์ใหญ่ๆ อย่าง Pandora ที่ผลักดันอย่างออกหน้าออกตา ขณะที่นาฬิกา Breitling ก็เพิ่งเปลี่ยนเครื่องหมายบอกเวลาบางส่วนจากเพชรธรรมชาติมาเป็นเพชรสังเคราะห์ แต่ในความเป็นจริงผู้ผลิตอัญมณีส่วนใหญ่ไม่ได้สนใจที่จะเก็บเพชรสังเคราะห์ไว้ในสต็อกด้วยซ้ำ โดยจะซื้อเฉพาะแบบฝากขายเท่านั้น

ปัจจุบันมีส่วนแบ่งตลาดเพชรทั้งหมดประมาณ 20% ซึ่งเพิ่มขึ้นจากเกือบ 0% ในปี 2015 โดยในช่วงปีนั้นราคาเพชรสังเคราะห์ถูกกว่าราคาเพชรธรรมชาติประมาณ 10% เท่านั้น แต่ตอนนี้ราคาเพชรสังเคราะห์ลดลงอย่างมากจนเหลือเพียง 1 ใน 4 ของเพชรจริง ทำให้เข้าถึงง่ายจนยอดขายเครื่องประดับเพชรที่ผลิตในห้องแล็บพุ่งสูงขึ้น 51% เมื่อปีที่แล้ว อย่างไรก็ตาม มีสถิติว่าคู่รักที่แต่งงาน 1- 3 ปีขึ้นไปมักนำแหวนมาเปลี่ยนเป็นเพชรจริงแม้จะมีน้ำหนักน้อยกว่าเพชรสังเคราะห์ เป็นสัญญาณที่สะท้อนคุณค่าที่แตกต่างของเพชรสังเคราะห์กับเพชรจริง และความนิยมในเพชรสังเคราะห์ที่ลดลง

โดยในปีนี้ผู้เชี่ยวชาญหลายคนเห็นตรงกันว่าความต้องการเพชรจะลดลงราวๆ 20% และราคาเพชรสังเคราะห์ในตลาดจะลดลงถึง 80% ของเพชรจริงในอนาคต จนในที่สุดตลาดเพชรสังเคราะห์และเพชรจริงจะแยกออกจากกันโดยสิ้นเชิง ว่าแต่ราคาเพชรจริงจะกลับมาราคาพุ่งหรือเปล่า?

จากการวิจัยของ Bank of America ราคาเพชรธรรมชาติร่วงลงสู่ระดับต่ำสุดในศตวรรษเมื่อเร็วๆ นี้ ส่งผลให้มีการลดการผลิตและปิดเหมืองเป็นจำนวนมาก โดยราคาเพชรบางประเภทลดลงเกือบครึ่งหนึ่งจากราคาสูงสุดเมื่อ 3 ปีก่อน จนแม้แต่ผู้ผลิตเพชรรายใหญ่ที่สุดของโลกอย่าง De Beers ก็ยังลดราคา 10-15% ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ยากมาก ส่วนสาเหตุหลักๆ ก็มาจากวิกฤตค่าครองชีพและความต้องการจากตลาดจีนลดลง

ถ้าดูจากดัชนี Diamond Standard Index ราคาเพชรไม่หวือหวามาตลอดช่วง 22 ปีที่ผ่านมา สำหรับนักลงทุนจะเข้าใจดีว่าตลาดเพชรแตกต่างจากตลาดการลงทุนอื่นๆ คือราคาขายกับราคาที่แท้จริงอาจจะไม่ตรงกัน ด้วยเบื้องหลังทางการตลาดที่ให้คุณค่ากับเพชรมากกว่าคุณค่าที่แท้จริงของมัน

เรื่องราวย้อนกลับไปในปี 1870 เมื่อมีการค้นพบเพชรจำนวนมากในแอฟริกาใต้จนทำลายมูลค่าของอัญมณี วิธีแก้ปัญหาคือการผูกขาด ซึ่งต่อ De Beers เข้าควบคุมอุปทานและราคาในตลาดเพชร และประสบความสำเร็จเป็นอย่างมากในปี 1938 เมื่อ Harry Oppenheimer ลูกชายของผู้ก่อตั้ง เปิดตัวแคมเปญที่เปลี่ยนเพชรจากอัญมณีธรรมดาให้กลายเป็นสัญลักษณ์แห่งความรักและคุณค่าชั่วนิรันดร์

แคมเปญนี้ไม่ได้ขายแค่เพชร แต่ยังขายแนวคิดที่ว่าไม่ควรขายเพชรอีกด้วย จากสโลแกนที่ว่า ‘A Diamond is Forever’ หรือในเวอร์ชันไทย ‘เพชรเลอค่า อมตะ’ กลายเป็นกลยุทธ์อันชาญฉลาดที่ช่วยป้องกันการซื้อ-ขายในตลาดรอง ท้ายที่สุดแล้วหากไม่มีใครขายเพชร ก็ไม่มีใครรู้มูลค่าเพชรว่ามีมากน้อยเพียงใดเมื่อนำไปขายต่อ

การเข้ามาของเพชรสังเคราะห์สร้างความท้าทายให้กับตลาดเพชรธรรมชาติในฐานะคู่แข่ง ขณะเดียวกันก็ตั้งประเด็นความสงสัยถึงมูลค่าที่แท้จริงของเพชรว่าเป็นของหายากจริงๆ หรือเป็นเพราะกลยุทธ์ทางการตลาด ส่วนราคาเพชรที่หยุดนิ่ง หลายเสียงให้ความเห็นว่าเป็นปรากฏการณ์ปกติแบบเดียวกับราคาหุ้นตกหรือตลาดทองคำปรับตัวลดลง อย่างไรก็ตาม ตลาดขายต่อเพชรไม่ค่อยมีความชัดเจนและสภาพคล่อง เพราะเมื่อซื้อหุ้นหรือทองคำจะรู้แน่ชัดว่าจะได้รับอะไรเมื่อขายออกไป แต่สำหรับเพชรอาจไม่มี รวมทั้งโครงสร้างทั้งหมดของตลาดเพชร ตั้งแต่อุปทานที่ควบคุมได้ จนถึงราคาที่เหมือนได้รับการออกแบบมาให้มูลค่าไหลไปในทิศทางเดียวคือมุ่งไปยังผู้ขายไม่ใช่ไปยังผู้ซื้อ ดังนั้นเพชรอาจไม่ใช่การลงทุนที่ได้กำไรหวือหวา แต่เป็นความสุขใจของผู้ที่ได้เป็นเจ้าของมันมากกว่า

ภาพ: EgolenaHK / Shutterstock

อ้างอิง: