วันนี้ (14 ตุลาคม) ในการประชุมร่วมกันของรัฐสภานัดพิเศษ เพื่อพิจารณาร่างแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญที่เสนอโดย 3 พรรคการเมือง ชูศักดิ์ ศิรินิล สส. แบบบัญชีรายชื่อ รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย อภิปรายหลักการและเหตุผลของร่างแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของพรรคเพื่อไทย โดยระบุว่า รัฐธรรมนูญ ปี 2560 จัดทำขึ้นในช่วงที่ประเทศปกครองด้วยรัฐบาลที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งของประชาชน รัฐสภามาจากการแต่งตั้ง และประชาชนไม่ได้มีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญอย่างแท้จริง ทำให้บทบัญญัติหลายประการขาดความเป็นประชาธิปไตย ขาดความสมดุลในการใช้อำนาจ และการตรวจสอบขององค์กรต่างๆ มีที่มาไม่เหมาะสมและมีอำนาจที่ล้นเกิน ฝ่ายบริหารอยู่ในสภาพอ่อนแอ ประเทศชะงักงัน ล้าหลัง การใช้สิทธิเสรีภาพของประชาชนในการตรวจสอบการใช้อำนาจเป็นไปได้ยาก
ชูศักดิ์กล่าวว่า การประชุมรัฐสภาวันนี้ ส่วนหนึ่งเกิดจากการทำ MOA กันระหว่าง 2 พรรคการเมือง ที่ให้พรรคหนึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี โดยมีเงื่อนไขคือการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ความจริงแล้วรัฐสภามีอายุ 4 ปี จะครบวาระในปี 2570 ขณะนี้ก็อยู่มา 2 ปีเศษ แต่ท้ายสุดก็ตกลงกันว่าจะยุบสภา ครั้งนี้เราก็ลงทุนสูง
“ลงทุนสูงประการแรกคือ เราลดอายุของสภาผู้แทนราษฎรของเราเอง จาก 4 ปีให้เหลือ 2 ปี ข้อสอง เราผูกพันว่าต้องมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยเราก็ยังไม่รู้เลยว่า รัฐธรรมนูญฉบับใหม่นั้นหน้าตาเป็นอย่างไร และจะทำสำเร็จหรือไม่ ที่สำคัญที่สุด เราต้องทำให้เสร็จภายใน 4 เดือน เพราะถ้าทำไม่เสร็จทันภายใน 4 เดือนนี้ ร่างรัฐธรรมนูญจะตกไป ไม่ทันกับการยุบสภาฯ” ชูศักดิ์กล่าว
ชูศักดิ์ระบุว่า จึงตั้งความหวังทั้ง 3 พรรคการเมืองว่า ต้องการมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ แต่เป็นการลงทุนมหาศาล และความสำเร็จก็ยังไม่แน่ใจ 100% ความพยายามของพรรคเพื่อไทยก็ดำเนินมาโดยตลอด อย่างในการเสนอแก้ไขรัฐธรรมนูญเมื่อปี 2550 ที่มีการยื่นให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า เป็นการล้มล้างการปกครอง ถือเป็นครั้งแรกที่เรานำอำนาจของรัฐสภาในการแก้ไขรัฐธรรมนูญไปให้องค์กรอื่นวินิจฉัย ในคดีนั้นตนเองเป็นทนายไปซักค้านเอง จนกระทั่งตุลาการคนหนึ่งต้องออกจากการทำหน้าที่ในองค์คณะ จนในที่สุดศาลก็วินิจฉัยว่าไม่ใช่การล้มล้างการปกครอง
ชูศักดิ์ยังระบุว่า รัฐธรรมนูญปี 2560 เรียกกันว่าเป็น ‘ฉบับปราบโกง’ และพยายามใส่ไคร้ว่า ใครไม่เห็นด้วยกับรัฐธรรมนูญฉบับนี้เท่ากับคิดจะปกป้องคนโกง ซึ่งก็เป็นการกล่าวหาที่เกินกว่าเหตุ เราไม่ปฏิเสธที่จะนำคนไม่ดีออกจากการเมือง แต่การมีบทบัญญัติลงโทษต้องมีความชัดเจนแน่นอน ไม่ใช่เกิดจากการตีความ ใช้คำว่า “วิญญูชนเข้าใจได้ว่า..” หรือให้ศาลรัฐธรรมนูญลงมติ 6 ต่อ 3 เอานายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้งออกจากตำแหน่ง
สำหรับร่างของพรรคเพื่อไทย มีข้อสำคัญคือการตั้งกรรมาธิการจำนวน 27 คน จากวิชาชีพและผู้เชี่ยวชาญทั้งหลาย โดยสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) ทั้ง 150 คนเป็นผู้ตั้ง และมี สสร. ด้วยส่วนหนึ่ง และเมื่อศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า อำนาจในการแก้ไขรัฐธรรมนูญเป็นของรัฐสภา หลังจาก สสร. ยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่แล้ว ต้องนำกลับมาให้รัฐสภาให้ความเห็นชอบ หรือแก้ไขเพิ่มเติมได้ หากรัฐสภาไม่เห็นชอบ ร่างรัฐธรรมนูญก็จะตกไป เป็นการยืนยันอำนาจของรัฐสภา
ทั้งนี้ พรรคเพื่อไทยยืนยันว่า ไม่มีเจตนาจะแก้หมวด 1 และหมวด 2 เหตุผลสำคัญคือ มาตรา 256 กำหนดว่า การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการปกครองจะกระทำไม่ได้ ถือว่าครอบคลุมแล้ว แต่เมื่อค้นเหตุผลในการร่างกฎหมาย เพราะมีมาตรา 256 (8) ที่อนุญาตให้แก้หมวด 1 หมวด 2 ได้ แต่ต้องทำประชามติก่อน หากไปแก้ไขไม่ให้แก้หมวด 1 และ หมวด 2 จะทำให้กฎหมายขัดแย้งกันเอง อีกทั้งหมวด 1 เองก็เคยมีการแก้ไขมาแล้วหลายครั้งในอดีต เช่น รัฐธรรมนูญปี 2560 เอง ที่เคยแก้เรื่องการตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระมหากษัตริย์ ทั้งที่ร่างรัฐธรรมนูญนำขึ้นทูลเกล้าฯ ให้ลงพระปรมาภิไธยแล้ว
