เกิดอะไรขึ้นที่เอกวาดอร์ หลังกลุ่มติดอาวุธบุกยึดสถานีโทรทัศน์-เจ้าหน้าที่เรือนจำถูกจับเป็นตัวประกัน

สถานการณ์ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในเอกวาดอร์ขณะนี้สร้างความตกตะลึงและสั่นคลอนความมั่นคงของลาตินอเมริกาไม่น้อย หลังจากที่เมื่อวานนี้ (10 มกราคม) เกิดเหตุกลุ่มติดอาวุธบุกยึดสถานีโทรทัศน์แห่งหนึ่งขณะกำลังถ่ายทอดสด รวมถึงมีเจ้าหน้าที่เรือนจำถูกกลุ่มอาชญากรจับเป็นตัวประกันมากกว่า 100 คน ทำให้รัฐบาลเอกวาดอร์ภายใต้การนำของ ดานิเอล โนโบอา ประธานาธิบดีคนใหม่ของเอกวาดอร์ ประกาศเปิดฉากทำสงครามปราบปรามอาชญากรภายในประเทศอย่างจริงจัง

วิกฤตการณ์ที่เกิดขึ้นนี้สะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายและภาระงานอันหนักอึ้งของโนโบอา ซึ่งเคยให้คำมั่นสัญญาในช่วงหาเสียงเลือกตั้งว่า เขาจะควบคุมปัญหาอาชญากรรมภายในประเทศ โดยเฉพาะแก๊งค้ายาเสพติดที่กำลังขยายตัวอย่างมากในเอกวาดอร์

ทำไมระบบความมั่นคงของเอกวาดอร์จึงอ่อนแอลง

หลายฝ่ายมองว่า ระบบรักษาความปลอดภัยของเอกวาดอร์อ่อนแอลงตั้งแต่ช่วงที่เผชิญกับการแพร่ระบาดของโรคโควิด ปัจจัยดังกล่าวนี้ได้สร้างช่องโหว่ให้กับระบบความมั่นคงของประเทศ และเปิดโอกาสให้แก๊งค้ายาเสพติดทั้งหลายขยายอิทธิพลได้มากยิ่งขึ้น

กลุ่มอาชญากรใช้ประโยชน์จากมาตรการควบคุมของรัฐที่อ่อนแอลงขยายอำนาจภายในเรือนจำ ความรุนแรงที่เกิดขึ้นภายในเรือนจำกลายเป็นเรื่องปกติมากขึ้นในสังคมเอกวาดอร์ เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตภายในเรือนจำเป็นจำนวนมาก เจ้าหน้าที่ทางการเอกวาดอร์ระบุว่า เหตุความรุนแรงที่เกิดขึ้นมักเป็นการต่อสู้กันเพื่อควบคุมเรือนจำและเมืองกวายากิล ซึ่งเป็นเมืองชายฝั่งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในเอกวาดอร์ และถือเป็นเมืองที่อันตรายที่สุดของประเทศนี้เช่นกัน เนื่องจากเป็นสถานที่ตั้งของเรือนจำที่ใหญ่ที่สุดของเอกวาดอร์ และมีท่าเรือที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการลักลอบค้ายาเสพติดของภูมิภาคนี้

ทางการเอกวาดอร์ระบุว่า จำนวนยอดผู้เสียชีวิตจากความรุนแรงในเอกวาดอร์เพิ่มขึ้นเป็น 8,008 คนในปี 2023 ซึ่งคิดเป็นเกือบ 2 เท่าของจำนวนตัวเลขในปี 2022 โดยวิกฤตความรุนแรงได้ลุกลามเข้าสู่พื้นที่ทางการเมือง หลังจาก เฟร์นันโด บิญาบิเซนซิโอ แคนดิเดตชิงตำแหน่งประธานาธิบดีเอกวาดอร์จากพรรค Movimiento Construye ถูกมือปืนลอบสังหารขณะที่เขาเพิ่งเสร็จสิ้นกิจกรรมหาเสียงในกรุงกีโต เมื่อช่วงต้นเดือนสิงหาคมปีที่ผ่านมา

เกิดอะไรขึ้นอีกบ้างในช่วงสัปดาห์นี้

เจ้าหน้าที่ตำรวจเผยว่า อดอฟโฟ มาเซียส หัวหน้าแก๊งอาชญากร Los Choneros หายตัวไปจากเรือนจำที่เขาต้องโทษจำคุกนาน 34 ปี เบื้องต้นทางการเอกวาดอร์กำลังพยายามติดตามและจับกุมตัวเขากลับมา

ขณะที่มีรายงานว่า เกิดเหตุความรุนแรงขึ้นภายในเรือนจำอีก 6 แห่งในเอกวาดอร์ บางแห่งจับเจ้าหน้าที่เรือนจำเป็นตัวประกัน บางแห่งมีนักโทษจำนวนไม่น้อยหลบหนีออกจากเรือนจำ รวมถึงมีการรับแจ้งว่า เกิดเหตุระเบิดขึ้นในหลายจุดของเอกวาดอร์ และมีเจ้าหน้าที่ตำรวจบางนายถูกลักพาตัว

รัฐบาลเอกวาดอร์แก้ปัญหานี้อย่างไร

ประธานาธิบดีโนโบอาประกาศแผนงานด้านความมั่นคงอย่าง ‘แผนฟีนิกซ์’ (Phoenix Plan) ซึ่งจะมีการจัดตั้งหน่วยข่าวกรองชุดใหม่ เสริมความแข็งแกร่งทางด้านอาวุธให้กับกองกำลังรักษาความสงบของทางการเอกวาดอร์ พร้อมทั้งผลักดันการสร้างเรือนจำที่มีระบบความปลอดภัยสูงแห่งใหม่ และเสริมมาตรการรักษาความปลอดภัยบริเวณท่าเรือและสนามบินให้เข้มงวดมากยิ่งขึ้น ซึ่งคาดว่าจะมีค่าใช้จ่ายอยู่ที่ราว 800 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 2.8 หมื่นล้านบาท)

โนโบอายังประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเป็นระยะเวลา 60 วัน เพื่อเปิดโอกาสให้กองทัพสามารถลาดตระเวนในพื้นที่สาธารณะรวมทั้งภายในเรือนจำได้ และกำหนดช่วงเวลาเคอร์ฟิวทั่วประเทศในช่วงเวลากลางคืน

ผู้นำเอกวาดอร์ยอมรับว่า ขณะนี้เกิดความขัดแย้งภายในเอกวาดอร์เป็นอย่างมาก ทั้งในแง่ที่กลุ่มอาชญากรต่อสู้กับเจ้าหน้าที่รัฐและกลุ่มอาชญากรขัดแย้งกันเอง แต่อย่างไรก็ตาม โนโบอาประกาศย้ำชัดว่า รัฐบาลเอกวาดอร์ภายใต้การนำของเขาจะไม่เจรจากับผู้ก่อการร้ายแต่อย่างใด พร้อมทั้งประกาศให้แก๊งอาชญากรจำนวนไม่น้อยในเอกวาดอร์ รวมถึงแก๊ง Los Choneros เป็นกลุ่มก่อการร้าย

โดยโนโบอาระบุว่า ความรุนแรงที่เกิดขึ้นนี้ส่วนหนึ่งเป็นแรงกระเพื่อมต่อแผนการของรัฐบาล ที่ผลักดันการสร้างเรือนจำแห่งใหม่ที่มีระบบความปลอดภัยสูงขึ้นสำหรับบรรดาหัวหน้าแก๊งหรือกลุ่มอาชญากรที่ถูกสั่งจำคุกในประเทศแห่งนี้

ภาพ: Courtesy TC / Handout via Reuters

อ้างอิง: