ตลาด ‘ศิลปะฮ่องกง’ ฟื้นตัว พร้อมปรากฏการณ์ความนิยมศิลปินเอเชีย

ฮ่องกงเพิ่งจัดงาน Art Basel Hong Kong 2023 ไปเมื่อปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา หลังจากที่ถูกระงับไปตั้งแต่ปี 2019 งานนี้มีผู้เข้าชมมากถึง 86,000 คน และทำยอดขายราวๆ 98 ล้านดอลลาร์สหรัฐ มากขึ้นเป็น 2 เท่าจากปี 2019 แสดงให้เห็นว่าตลาดศิลปะในฮ่องกงกลับมาคึกคักอีกครั้ง ต่อเนื่องมาถึงต้นเดือนนี้ที่เป็นฤดูกาลประมูล Spring Sale มีการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด นั่นคืองานศิลปะที่ครองใจนักสะสมชาวเอเชียเปลี่ยนจากฝั่งตะวันตกมาสู่ผลงานของศิลปินชาวเอเชียมากขึ้น โดยมีดาวเด่นคือศิลปินจากญี่ปุ่นทั้ง Yoshitomo Nara และ Yayoi Kusama

ไฮไลต์ของฤดูใบไม้ผลิของทั้ง Sotheby’s, Phillips และ Poly Auction ล้วนมาจากเอเชีย โดยที่งานประมูล Sotheby’s Hong Kong Spring Sale ผลงานของศิลปินชาวจีน Pink Lotuses on Gold Screen ของ Zhang Daqian ในปี 1973 มีราคาสูงถึงเกือบ 252 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 1.09 พันล้านบาท นอกจากนี้ยังมีชามพอร์ซเลนสมัยจักรพรรดิเฉียนหลงก็คาดการณ์กันว่าจะทำราคามากกว่า 200 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง เพราะเคยทำลายสถิติโลกศิลปะของจีนที่มีราคาสูงที่สุดมาแล้วด้วยราคา 151,320,000 ดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 657 ล้านบาทในปี 2006

ส่วน Yoshitomo Nara ผลงาน In the Milky Lake ในปี 2012 ได้รับการประมูลไปในราคาราวๆ 100 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 437 ล้านบาท และในงาน 20th Century and Contemporary Art Evening Sale ของ Phillips ผลงาน Lookin’ for a Treasure จากปี 1995 ก็ได้รับการประมูลไปในราคาเกือบ 84 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 364 ล้านบาท ส่วนภาพ Acid M. J. (2009) ที่ประมูลผ่านทาง Poly Auction ก็ทำราคาไปได้ถึงเกือบ 41 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือประมาณ 178 ล้านบาท

นอกจากนี้ Sotheby’s ยังนำเสนอผลงานหลายชิ้นของ Yayoi Kusama เพื่อให้เข้ากับกระแสงาน ‘Yayoi Kusama: 1945 to Now’ ที่พิพิธภัณฑ์ M+ ในย่านเกาลูนตะวันตก (West Kowloon) ที่ถือได้ว่าเป็นนิทรรศการศิลปะที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของศิลปินคนนี้นอกญี่ปุ่น

งานประติมากรรม Pumpkin (L) ในปี 2014 ทำราคาไปได้ถึง 62,638,000 ดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 272 ล้านบาท ขณะที่ภาพวาด A-Pumpkin (BAGN8) จากปี 2011 ทำราคาไปได้ 55 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือ 239 ล้านบาท ส่วน My Heart is Flying to the Universe (2018) ได้รับการประมูลไปด้วยราคาเกือบ 26 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 112 ล้านบาท

ที่ Phillips งานของ Kusama ขายได้สูงกว่าราคาการคาดการณ์ อย่างเช่น Pumpkin (1995) ที่คาดว่าจะขายได้ประมาณ 40-50 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง ก็ทำราคาไปได้ที่ 46 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ เกือบ 200 ล้านบาท

นอกจากนี้ยังมีผลงานของศิลปินเอเชียคนอื่นๆ ที่โดดเด่นอีกหลายคน ทั้งผลงานของ The Road โดย Matthew Wong ศิลปินชาวฮ่องกงทำราคาไปได้ถึง 29.5 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 128 ล้านบาท และ Flower Parent and Child ของ Takashi Murakami ประติมากรรมสำริดที่ปิดทองคำเปลว ทำราคาไปได้ที่ 11.2 ล้านดอลลาร์ฮ่องกง หรือราวๆ 48 ล้านบาท เรียกได้ว่านอกจากตลาดศิลปะของฮ่องกงจะกลับมาคึกคักยังมาพร้อมกับปรากฏการณ์ใหม่ของศิลปินฝั่งเอเชียที่กลายเป็นที่นิยมของนักสะสมชาวเอเชียด้วยกันอีกต่างหาก

Zhang Daqian มีความเชี่ยวชาญในการวาดภาพจีนแทบทุกประเภท ตั้งแต่ดอกไม้ นก และทิวทัศน์ โดยดอกบัวเป็นหนึ่งในดอกไม้ที่เขาชื่นชอบ และมีผลงานภาพดอกบัวอยู่มากมาย ซึ่งงานชิ้นนี้วาดในปี 1973 ในแคลิฟอร์เนีย แสดงถึงความเชี่ยวชาญด้านทักษะของตัวศิลปิน โดยเป็นภาพดอกบัวสีชมพูบนพื้นสีทอง

ผลงานศิลปะที่โดดเด่นของ Yoshitomo Nara เป็นภาพตัวคาแรกเตอร์ที่เป็นเอกลักษณ์ของศิลปินในชุดสีเขียวโผล่ออกมาจากพื้นหลังสีมุก เท้าจมอยู่ในแอ่งน้ำที่มีระลอกคลื่น โดยแนวคิดหลักมากจากนิทรรศการเดี่ยวครั้งแรกในปี 1995 ของเขาที่ชื่อว่า In the Deepest Puddle, In the Milky Lake

Pumpkin (L) โดดเด่นด้วยลายจุดสีบรอนซ์ที่ห่อหุ้มฟักทองเอาไว้อย่างพิถีพิถันตั้งแต่ก้านถึงฐาน ผลิตขึ้นเพื่อการติดตั้งที่ Victoria Miro Gallery ในปี 2014 ซึ่งเป็นปีที่สำคัญสำหรับ Yayoi Kusama โดยผลงานของเธอถูกนำไปจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ระดับนานาชาติถึง 3 ครั้ง

A-Pumpkin (BAGN8) สร้างสรรค์ขึ้นในปี 2011 ด้วยสีดำเหลืองอันเป็นเอกลักษณ์ของ Yayoi Kusama ซึ่งความสดใสของสีเหลืองตัดกับสีดำ และผนวกกับลวดลายตาข่ายที่ถูกเรนเดอร์อย่างช่ำชอง ทำให้ภาพนี้ยิ่งดูมีมิติสะดุดตา

ผลงานของศิลปินผู้ล่วงลับชาวฮ่องกง-แคนาดา โดดเด่นด้วยการเล่นจังหวะของเม็ดสีที่ทำออกมาได้อย่างสวยงาม ผลงานของ Matthew Wong มักเป็นภาพทิวทัศน์ที่สดใสแต่กลับให้ความรู้สึกอ้างว้างโดดเดี่ยว

ผลงานที่เพิ่งทำขึ้นในช่วงปี 2018-2020 Flower Parent and Child ชิ้นงานที่ได้รับการประมูลไปเป็นงานสำริดปิดทองพื้นผิวที่เรียบสะท้อนแสง เป็นรูปดอกไม้พ่อแม่และลูกจับมือกันและยืนประสานกัน

บทความที่เกี่ยวข้อง

อ้างอิง: