งานศึกษาล่าสุดชี้ว่า การทำปศุสัตว์เป็นสาเหตุสำคัญที่มีส่วนเร่งให้เกิดการตัดไม้ทำลายป่าแอมะซอนในโคลอมเบีย สูงกว่าการทำไร่เพาะปลูกใบยาสูบในช่วงตลอด 4 ทศวรรษที่ผ่านมา
โดยรัฐบาลโคลอมเบียหลายชุดหลายสมัยต่างใช้ข้อกังวลด้านสิ่งแวดล้อมนี้เป็นข้ออ้างในการสร้างความชอบธรรม เพื่อเดินหน้าต่อต้านการเพาะปลูกใบยาสูบ ซึ่งถือเป็นส่วนผสมขั้นพื้นฐานของการผลิตสารเสพติดอย่างโคเคน
งานศึกษาล่าสุดเผยว่า ในปี 2018 พื้นที่ป่าไม้ที่ถูกปรับเปลี่ยนเป็นพื้นที่เพาะปลูกใบยาสูบคิดเป็นเพียง 1 ต่อ 60 ของพื้นที่ที่ถูกปรับเปลี่ยนไปเป็นพื้นที่ทำการปศุสัตว์ในโคลอมเบีย อีกทั้งยังสะท้อนให้เห็นว่า แนวทางในการอนุรักษ์ผืนป่าแอมะซอนในประเทศแห่งนี้ที่มุ่งเน้นไปที่การควบคุมพื้นที่เพาะปลูกใบยาสูบ แทนที่จะบริหารจัดการกับการทำปศุสัตว์นั้น อาจไม่ใช่แนวทางที่ถูกต้องเท่าใดนัก
ทางด้าน ปาโบล มูริโญ-ซานโดบัล นักวิจัยประจำมหาวิทยาลัยโตลิมา ระบุว่า งานศึกษาล่าสุดนี้เป็นไปเพื่อที่จะลบภาพมายาคติที่ผู้คนจำนวนไม่น้อย โดยเฉพาะรัฐบาลโคลอมเบียต่างมองว่า การเพาะปลูกใบยาสูบเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้อัตราการตัดไม้ทำลายป่าในผืนป่าแอมะซอนเพิ่มสูงขึ้นในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา
โดยอัตราการตัดไม้ทำลายป่าในแอมะซอนของโคลอมเบียนั้นเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก ช่วงหลังจากที่กลุ่มกองกำลังปฏิวัติของโคลอมเบีย (FARC) ตัดสินใจลงนามในข้อตกลงสันติภาพกับรัฐบาลและวางอาวุธ เมื่อปี 2016 โดยหลังจากที่ FARC เดินทางออกมาจากป่า ก็เปิดโอกาสให้บรรดาผู้ฉวยโอกาสจากการใช้ประโยชน์จากที่ดินทำการตัดไม้และเผาทำลายป่า ส่งผลให้อัตราการตัดไม้ทำลายป่าในปี 2017 สูงขึ้นถึง 23% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
มูริโญและเพื่อนร่วมทีมที่ศึกษาในประเด็นนี้ใช้อัลกอริทึมการเรียนรู้เชิงลึก เพื่อจำแนกความแตกต่างของการใช้ประโยชน์จากที่ดินเพื่อการทำปศุสัตว์และการเพาะปลูกใบยาสูบในช่วงปี 1985-2019 โดยข้อมูลที่ค้นพบนั้นสะท้อนให้เห็นว่า รัฐบาลโคลอมเบียหลายรัฐบาลไม่ได้ต้องการแก้ไขปัญหาการตัดไม้ทำลายป่าอย่างจริงจัง พวกเขาเพียงต้องการสร้างความชอบธรรมในการใช้งบประมาณและทรัพยากรที่มีอยู่เพื่อเป้าหมายทางการเมืองเท่านั้น โดยใช้การตั้งธงที่จะกำจัดใบยาสูบให้หมดไปจากโคลอมเบียเป็นข้ออ้าง เพราะทุกคนต่างรู้ดีว่าปัญหาการต่อสู้กับยาเสพติดในโคลอมเบียยังคงล้มเหลวอยู่จนถึงปัจจุบัน
ทางด้าน กุสตาโบ เปโตร ประธานาธิบดีโคลอมเบียคนปัจจุบัน ซึ่งเคยเป็นอดีตสมาชิกกองกำลังติดอาวุธ M-19 กำลังจะเสนอแนวทางในการจัดการกับปัญหายาเสพติดในโคลอมเบียเสียใหม่ พร้อมหันเหความสนใจจากการบังคับให้ทำลายต้นใบยาสูบ มาเป็นการจัดเตรียมที่ดินเพื่อพี่น้องเกษตรกรแทน เพื่อเลี่ยงการตัดไม้และบุกรุกพื้นที่ป่าภายในประเทศ ทั้งยังช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนในสังคม ซึ่งอาจจะมีส่วนช่วยให้ปัญหายาเสพติดเบาบางลงได้ไม่มากก็น้อย
ภาพ: Vannesa Jimenez / Anadolu Agency via Getty Images
อ้างอิง: