การประชุมสมัชชาใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์จีน ครั้งที่ 20 ซึ่งเริ่มตั้งแต่วันอาทิตย์ที่ 16 ตุลาคมที่ผ่านมา เตรียมปิดฉากลงแล้วในสุดสัปดาห์นี้ โดยไฮไลต์สำคัญคือ การเผยโฉมสมาชิกคณะกรรมการประจำกรมการเมือง (Politburo Standing Committee: PSC) ชุดใหม่ ซึ่งจะมีบทบาทกำหนดทิศทางการเมืองจีนตลอด 5 ปีนับจากนี้
สมาชิกของคณะกรรมการประจำกรมการเมืองถือเป็นกลุ่มบุคคลที่มีอำนาจการตัดสินใจสูงสุดของจีน และจะได้รับการเปิดตัวในช่วงสิ้นสุดการประชุมใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์แต่ละคราว ซึ่งจัดขึ้นทุกๆ 5 ปี สำหรับคณะกรรมการประจำกรมการเมืองชุดปัจจุบันประกอบด้วยสมาชิก 7 คน โดยสมาชิก 2 คนกำลังจะเกษียณอายุตามกำหนด
วันอาทิตย์นี้ (23 ตุลาคม) สมาชิกคณะกรรมการประจำกรมการเมืองชุดใหม่จะได้รับการแนะนำตัวต่อหน้าสื่อมวลชน ณ มหาศาลาประชาชน กรุงปักกิ่ง นำขบวนโดย สีจิ้นผิง วัย 69 ปี ซึ่งได้รับการคาดหมายในวงกว้างว่าจะนั่งเลขาธิการพรรคต่อไปอีกสมัย ตามด้วยสมาชิก PSC คนอื่นๆ โดยเรียงตามลำดับตำแหน่งจากใหญ่ไปเล็ก
ทั้งนี้ หลังจากที่มีการแก้ไขธรรมนูญของพรรคเมื่อปี 2018 จากเดิมที่จำกัดวาระการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีไว้สูงสุดเพียง 2 สมัย เป็นการดำรงตำแหน่งอย่างไม่มีกำหนด ซึ่งหมายถึงการเปิดทางให้ประธานาธิบดีสีจิ้นผิงสามารถครองเก้าอี้ผู้นำได้ตลอดชีพนั้น ทำให้คาดเดาได้ยากขึ้นไปอีกว่า ใครจะได้เข้าร่วมในคณะกรรมการประจำกรมการเมืองชุดใหม่นี้
โฉมหน้าของคณะกรรมการประจำกรมการเมืองเป็นสิ่งที่เหล่านักสังเกตการณ์การเมืองจีนจับตามอง เพราะจะสะท้อนทิศทางการเมืองของจีนในอีก 5 ปีข้างหน้า และหากรายชื่อสมาชิก PSC เป็นคนใกล้ชิดสนิทสนมคุ้นเคยกับสีจิ้นผิง ก็ยังอาจบ่งชี้ด้วยว่า สีจะกุมอำนาจอยู่ในมือต่อไปมากน้อยเพียงใด
เบน ฮิลล์แมน ผู้อำนวยการ Australian Center on China in the World มหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย กล่าวว่า “รายชื่อ PSC ชุดใหม่จะบอกเราว่าสีสนใจแต่ความจงรักภักดีส่วนตัว หรือว่าให้คุณค่ากับความคิดเห็นที่แตกต่างหลากหลาย
“เป็นไปได้ว่าสมาชิก PSC ชุดใหม่จะประกอบด้วยผู้ที่จงรักภักดีต่อสีทั้งหมด ซึ่งจะบ่งบอกถึงการกระชับอำนาจของสี แต่ก็จะเป็นความเสี่ยงอย่างมากสำหรับจีนเช่นกัน โดยหากมีแต่พวกประจบ ‘ใช่ครับนาย’ ก็จะทำให้ข้อมูลที่ใช้ในการตัดสินใจนั้นถูกจำกัด”
สำหรับสมาชิก PSC ชุดปัจจุบันที่คาดว่าจะพ้นจากตำแหน่งตามเกณฑ์อายุนั้นรวมถึง นายกรัฐมนตรีหลี่เค่อเฉียง วัย 67 ปี
ในสายตาของนักวิเคราะห์ วังหยาง วัย 67 ปี ซึ่งเป็นอดีตรองนายกรัฐมนตรี และ หูชุนหัว วัย 59 ปี รองนายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน เป็นสองตัวเก็งที่อาจขึ้นรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไป เมื่อพิจารณาจากคุณสมบัติด้านเศรษฐกิจ เนื่องจากทั้งสองเคยเป็นเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์ประจำมณฑลกวางตุ้ง ซึ่งเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจ การค้า การลงทุนของจีนตอนใต้ อย่างไรก็ตาม สิ่งที่ทั้งสองไม่มีคือ สายสัมพันธ์ที่ยาวนานกับสีจิ้นผิง
The Wall Street Journal รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวใกล้ชิดกับแกนนำพรรคว่า หลี่เฉียง เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์ประจำเซี่ยงไฮ้ ซึ่งมีสายสัมพันธ์อันยาวนานกับสีมีแนวโน้มว่าจะได้เข้าร่วมเป็นสมาชิก PSC และถือเป็นคู่แข่งรายสำคัญที่อาจได้ขึ้นเป็นถึงนายกรัฐมนตรี
หากหลี่เฉียงได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีก็จะเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่า สีจิ้นผิงให้ความสำคัญกับความจงรักภักดี โดยหลี่นั้นยึดมั่นในนโยบายโควิดเป็นศูนย์ของสี จนทำให้เขาถูกโจมตีอย่างหนักจากประชาชนในเซี่ยงไฮ้ จากกรณีสั่งล็อกดาวน์เมืองศูนย์กลางการเงินของจีนนานถึง 2 เดือน
อีกหนึ่งผู้จงรักภักดีของสีจิ้นผิงที่นักวิเคราะห์มองว่ามีสิทธิ์ติดโผเข้าเป็นสมาชิก PSC คือ ติงเสวี่ยเซียง วัย 60 ปี โดยปัจจุบัน ติงเป็นหัวหน้าเลขาธิการของสี ทั้งยังดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานทั่วไป ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ทรงอำนาจในสังกัดคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีน
ภาพ: Kevin Frayer / Getty Images
อ้างอิง:
