วานนี้ (8 ตุลาคม) สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย (TJA) และ สมาคมผู้สื่อข่าวต่างประเทศแห่งประเทศไทย (FCCT) ออกหนังสือติง CNN วอนชี้แจงกรณีละเมิดจริยธรรมการรายงานข่าวเหตุกราดยิงศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตำบลอุทัยสวรรค์ อำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู หลังได้รับข้อร้องเรียนเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ของทีมสื่อมวลชน CNN ที่ได้รุกล้ำพื้นที่เกิดเหตุ (Crime Scene) เพื่อทำการบันทึกภาพและเผยแพร่ออกอากาศโดยไม่ได้รับอนุญาต
แม้ทีมสื่อมวลชน CNN จะชี้แจงเบื้องต้นว่า การเข้าไปในที่เกิดเหตุครั้งนี้ได้รับการอนุญาตเรียบร้อยแล้ว แต่อย่างไรก็ตาม มีรายงานข่าวจำนวนหนึ่งระบุว่า เจ้าหน้าที่ในพื้นที่มิได้อนุญาตให้บุคคลภายนอก ซึ่งอาจรวมถึง CNN เข้าไปในพื้นที่เหตุกราดยิงแต่อย่างใด ส่งผลให้สมาคมนักข่าวในประเทศไทยตัดสินใจออกหนังสือถึงกรณีดังกล่าวนี้ในที่สุด
หนังสือ TJA มีใจความว่า
- การปฏิบัติงานและรายงานข่าวของ CNN ละเมิดหลักจริยธรรม ขาดการคำนึงถึงความเหมาะสม และอาจเพิ่มความเสี่ยงให้สื่ออื่นๆ ลอกเลียนแบบพฤติกรรมดังกล่าวนี้
จากการตรวจสอบเบื้องต้นมีการกั้นโซนสถานที่เกิดเหตุชัดเจน การเข้าไปทำข่าวในพื้นที่ดังกล่าวของ CNN จึงถือเป็นการรุกล้ำจุดเกิดเหตุอาชญากรรม ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่สมควรทำอย่างยิ่ง อีกทั้งภาพการนำเสนอข่าวของ CNN ก็ยังเป็นไปในลักษณะที่อาจสร้างความกระทบกระเทือนต่อจิตใจของผู้พบเห็น โดยเฉพาะครอบครัวหรือผู้ใกล้ชิดของผู้เสียชีวิต ซึ่งไม่ก่อให้เกิดประโยชน์อันใดต่อสาธารณชน รวมถึงวิธีการทำงานของ CNN ที่อาจจะได้รับคำสั่งมาอีกที อาจสร้างแรงกดดันให้กับทีมสื่อที่ลงพื้นที่ เพื่อแข่งขันการสร้างผลงาน จุดนี้อาจยิ่งทำให้ทีมสื่อมวลชนอาจละเมิดสิทธิหรือรุกล้ำพื้นที่ที่ไม่ได้รับอนุญาตได้
- TJA เรียกร้องให้สำนักงานใหญ่ CNN และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เข้ามาตรวจสอบกรณีที่เกิดขึ้นและชี้แจงต่อสาธารณชนอย่างเร่งด่วน หากได้รับอนุญาต ใครเป็นผู้อนุญาต และอนุญาตด้วยเหตุผลใด และหากไม่ได้รับอนุญาตจริง ทาง CNN จะรับผิดชอบต่อการละเมิดสิทธินั้นอย่างไร จะมีการดำเนินการทางกฎหมายหรือไม่ อย่างไร
- TJA เรียกร้องให้สื่อมวลชนทุกสำนักนำเอาสิ่งที่เกิดขึ้นนี้เป็นกรณีตัวอย่าง เป็นบทเรียนสำคัญที่ต้องเรียนรู้ร่วมกัน ไม่เลียนแบบหรือแข่งขันกันเพื่อให้ได้มาซึ่งภาพข่าวในลักษณะดังกล่าว พร้อมทั้งขอชื่นชมสื่อมวลชนทั้งไทยและต่างประเทศส่วนใหญ่ที่ปฏิบัติหน้าที่และรายงานข่าวได้อย่างเหมาะสมและเป็นไปตามหลักจริยธรรมวิชาชีพสื่อ
ขณะที่สมาคมผู้สื่อข่าวต่างประเทศแห่งประเทศไทย (FCCT) ก็ออกหนังสือถึงกรณีนี้เช่นเดียวกัน โดยใจความระบุว่า เพื่อนร่วมอาชีพใน FCCT รู้สึกผิดหวังกับการรายงานข่าวเหตุกราดยิงที่จังหวัดหนองบัวลำภูของทีมข่าว CNN เป็นอย่างมาก หลังจากที่ CNN เข้าไปยังพื้นที่เกิดเหตุโดยไม่ได้รับอนุญาต (ไม่ว่าทางทีมข่าวจะกล่าวอ้างอย่างไรก็ตาม) สิ่งนี้ไม่มีความเป็นมืออาชีพและละเมิดจริยธรรมวิชาชีพสื่อในการนำเสนอข่าวอาชญากรรม
สิ่งที่เกิดขึ้นไม่ใช่ตัวอย่างของสกู๊ปข่าวหรือรายงานเจาะลึก เพราะไม่มีองค์กรข่าวต่างประเทศหรือท้องถิ่นองค์กรใด พร้อมที่จะปฏิบัติหน้าที่ในลักษณะที่ละเมิดจรรยาบรรณสื่อเช่นนี้ อีกทั้งประเทศไทยกำลังอยู่ในภาวะบอบช้ำจากโศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้น ภาพข่าวที่ไม่เหมาะสมไม่ควรได้รับการนำเสนอในช่องทางใดก็ตาม ผู้สื่อข่าวควรเคารพผู้เสียชีวิตและครอบครัวของพวกเขา ซึ่งประเทศไทยตระหนักถึงประเด็นปัญหานี้และพยายามแก้ไขไม่ให้เกิดขึ้นมาโดยตลอดในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้
ขณะที่สื่อต่างชาติและสื่อท้องถิ่นในประเทศไทยที่รายงานข่าวโดยไม่ละเมิดจริยธรรมสื่อ ภายใต้แรงกดดันจากผลประโยชน์ระหว่างประเทศและแรงกดดันจากกองบรรณาธิการสมควรได้รับการยกย่องชื่นชม ในขณะเดียวกัน CNN เองก็ควรตอบคำถามง่ายๆ ว่า หนึ่งในทีมงานของพวกเขาจะมีพฤติกรรมในลักษณะเดียวกันนี้ในที่เกิดเหตุอาชญากรรมร้ายแรงในสหรัฐอเมริกาหรือไม่?
ภาพ: TJA / FCCT
อ้างอิง:
