‘ไบเดน’ ระบุ ‘ปวดใจ’ กับภาพผู้คนหลายพันคนที่รอความหวังอพยพออกนอกอัฟกานิสถาน แต่ยืนยันตัดสินใจถูกต้องที่ถอนทหาร ขณะกลุ่มต้านตาลีบันประกาศทั้ง ‘พร้อมคุย-พร้อมสู้’

สำนักข่าว Reuters รายงานโดยอ้างพยานหลายรายที่ระบุว่า กลุ่มตาลีบันยิงปืนขึ้นฟ้าและใช้กระบอง เพื่อบังคับให้ผู้คนที่ต้องการหลบหนีออกจากอัฟกานิสถานเข้าแถวอย่างเป็นระเบียบนอกสนามบินคาบูลในวันอาทิตย์ หนึ่งวันหลังจากมีผู้เสียชีวิต 7 คน จากเหตุวุ่นวายที่สนามบินดังกล่าว อย่างไรก็ตาม การใช้กำลังบังคับฝูงชนดังกล่าวไม่พบว่ามีผู้ใดได้รับบาดเจ็บสาหัส ขณะที่รัฐบาลสหรัฐฯ ระบุว่าสามารถทำให้ชาวอเมริกันจำนวนมากเข้าสู่สนามบินได้แล้ว

ทั้งนี้ ชาวอัฟกานิสถานที่ตื่นตระหนกพยายามจะเดินทางออกนอกประเทศจากความหวาดกลัวการตอบโต้ด้วยกำลังและการกลับมาใช้กฎหมายอิสลามที่เข้มงวด ซึ่งกลุ่มมุสลิมสุหนี่ใช้ขณะอยู่ในอำนาจเมื่อสองทศวรรษที่แล้ว

และเมื่อคืนวันเสาร์ สำนักข่าว Sky News ของอังกฤษ ก็เผยภาพที่ทหารจากหลายชาติพยายามควบคุมสถานการณ์วุ่นวายที่สนามบิน ซึ่งประชาชนชาย หญิง และเด็กหลายพันคนรอที่จะเข้าไปภายในเพื่ออพยพ แพทย์สนามวิ่งเข้าไปให้การช่วยเหลือผู้บาดเจ็บทีละคน ขณะทหารหลายนายยืนอยู่บนกำแพง และพยายามฉีดน้ำผ่านสายยางเพื่อป้องกันการไม่สบายจากการขาดน้ำ มีรายงานว่าทหารเหล่านี้ก็ยิงปืนขึ้นฟ้าในบางครั้ง จากความกังวลว่าจะไม่สามารถควบคุมฝูงชนได้

ขณะที่กลุ่มตาลีบันตำหนิสหรัฐฯ ว่าล้มเหลวในการนำความเป็นระเบียบมาสู่สนามบิน แม้จะมีอำนาจและสิ่งอำนวยความสะดวก “ทั่วประเทศมีแต่ความสงบสุข มีแต่ความวุ่นวายที่สนามบินคาบูลเท่านั้น” อาเมียร์ ข่าน มูตากี เจ้าหน้าที่ตาลีบันรายหนึ่งระบุ

กระทรวงกลาโหมของอังกฤษระบุว่า มีชาวอัฟกัน 7 คนเสียชีวิตท่ามกลางฝูงชนใกล้สนามบินดังกล่าวเมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา ซึ่งผู้คนรวมตัวกันเพื่อพยายามหนีออกจากอัฟกานิสถาน แถลงการณ์ของกระทรวงกลาโหมอังกฤษยังระบุด้วยว่า “สถานการณ์ในภาคสนามยังคงท้าทายอย่างยิ่ง แต่เรากำลังทำทุกอย่างที่ทำได้ เพื่อจัดการสถานการณ์อย่างปลอดภัยและมั่นคงที่สุด” ขณะที่เจ้าหน้าที่ขององค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (NATO) ระบุว่ามีผู้เสียชีวิตไปแล้วอย่างน้อย 20 คนใน 7 วันหลังสุด ที่ในและรอบๆ สนามบิน ซึ่งพยานบอกกับ Reuters ว่าบางส่วนถูกยิง และบางส่วนเสียชีวิตจากเหตุชุลมุน

ขณะที่นายกรัฐมนตรีอังกฤษ บอริส จอห์นสัน เรียกประชุมผู้นำกลุ่มประเทศ G7 ผ่านระบบออนไลน์ในวันอังคารนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ‘ประกันการอพยพอย่างปลอดภัย ป้องกันวิกฤตด้านมนุษยธรรม และสนับสนุนชาวอัฟกานิสถาน’

สหรัฐฯ และอีกหลายประเทศได้ส่งกำลังทหารเข้าไปช่วยอพยพชาวต่างชาติและชาวอัฟกันกลุ่มเสี่ยง แต่ทหารเหล่านี้ก็เลี่ยงที่จะปะทะกับกลุ่มตาลีบัน นอกจากนี้ สหรัฐฯ และเยอรมนีขอให้พลเมืองเลี่ยงการเดินทางไปยังสนามบินคาบูลจากความเสี่ยงด้านความปลอดภัยจากการรวมตัวกันของประชาชน อย่างไรก็ตาม สหรัฐฯ ระบุเมื่อวันอาทิตย์ว่าสถานการณ์ดีขึ้นแล้ว โดยโฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ บอกว่าจะส่งเครื่องบินพาณิชย์ 18 ลำ เพื่อนำส่งผู้คนที่บินจากอัฟกานิสถานไปยังสถานที่อื่นชั่วคราว ขณะที่ พล.ต. วิลเลียม เทย์เลอร์ ระบุเมื่อวันเสาร์ว่า ในสัปดาห์ที่ผ่านมาสหรัฐฯ อพยพผู้คนไปแล้วกว่า 17,000 คน ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงชาวอเมริกันจำนวน 2,500 คนจากกรุงคาบูล และยังมีทหารสหรัฐฯ กว่า 5,800 รายเหลือที่สนามบิน ซึ่งยังคงปลอดภัย

ขณะเดียวกัน ออสเตรเลียก็ส่งเที่ยวบิน 4 เที่ยวไปยังกรุงคาบูลเพื่ออพยพผู้คนกว่า 300 คน ส่วนเนเธอร์แลนด์จะเพิ่มกำลังทหารในอัฟกานิสถานเพื่อช่วยในการอพยพ ส่วนวลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ปฏิเสธแนวคิดส่งผู้อพยพจากอัฟกานิสถานไปยังประเทศที่ใกล้รัสเซีย โดยบอกว่าเขาไม่ต้องการให้ ‘กลุ่มติดอาวุธปรากฏตัวที่นี่ภายใต้การแสร้งแสดงตนว่าเป็นผู้ลี้ภัย’

อีกด้านหนึ่ง แม้ผู้นำกลุ่มตาลีบันเริ่มการพูดคุยเพื่อจัดตั้งรัฐบาลแล้ว โดยมีรายงานว่า มุลเลาะห์ บาราดาร์ ผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่มตาลีบัน ได้เดินทางมาถึงกรุงคาบูลเพื่อร่วมเจรจา แต่ก็มีกองกำลังทางตอนเหนือของประเทศที่ต่อต้านกลุ่มตาลีบันในขณะนี้ โดยกลุ่มดังกล่าวระบุว่าสามารถยึดพื้นที่ 3 เขตใกล้กับหุบเขาปัญชีร์ โดยอาหมัด มัสซูด ผู้นำกลุ่มต้านตาลีบัน ระบุเมื่อวันอาทิตย์ว่า เขาหวังที่จะมีการพูดคุยอย่างสันติกับกลุ่มเคลื่อนไหวอิสลาม แต่กองกำลังของเขาในปัญชีร์ซึ่งเป็นกองทหาร กองกำลังพิเศษ และกองกำลังติดอาวุธส่วนที่เหลือนั้นพร้อมที่จะต่อสู้ เขายืนยันว่าต้องการให้ตาลีบันตระหนักว่าหนทางเดียวที่จะเดินหน้าคือการเจรจา

แต่รายงานจากสำนักข่าว AFP เมื่อราวก่อนเที่ยงคืนเล็กน้อยของเมื่อคืนที่ผ่านมาระบุโดยอ้างการเปิดเผยของกลุ่มตาลีบันว่า ได้ส่งนักรบหลายร้อยคนได้มุ่งหน้าไปยังหุบเขาปัญชีร์เรียบร้อยแล้ว

และเมื่อเวลา 03.00 น. ที่ผ่านมาตามเวลาในประเทศไทย โจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐฯ แถลงข่าว โดยยืนยันว่าเขาตัดสินใจถูกต้องในการถอนกำลังทหารของสหรัฐฯ และบอกว่าเขารู้สึก ‘ปวดใจ’ กับภาพของผู้คนหลายพันคนที่ติดอยู่นอกสนามบินคาบูลในสถานการณ์ที่สิ้นหวัง แต่ก็เสริมว่า ‘เป็นข้อเท็จจริง’ ที่ว่าการอพยพจะเป็นเรื่องยาก ไม่ว่าจะมีการวางแผนอย่างไรหรือเมื่อใดก็ตาม

ภาพ: Samuel Corum / Getty Images

อ้างอิง: