วิกฤตโควิด-19 สะเทือนอุตสาหกรรมการบินทั่วโลกอย่างหนัก จนทำให้หลายสายการบินเสี่ยงเข้าสู่ภาวะล้มละลาย และยังไม่มีวี่แววจะกอบกู้สถานการณ์ได้ เพราะการระบาดของโควิด-19 ที่ยังไม่สิ้นสุด ทำให้การเดินทางในหลายประเทศยังคงหยุดชะงัก
แม้ว่าบางประเทศ สถานการณ์ดีขึ้นและเริ่มกลับมาให้บริการแล้ว แต่ก็ยังมีผู้โดยสารบางตา เนื่องจากส่วนใหญ่ยังให้บริการเฉพาะพลเรือนในประเทศ ทั้งยังจำเป็นต้องคุมเข้มมาตรการรักษาระยะห่างระหว่างบุคคลเพื่อป้องกันการระบาดของเชื้อ ทำให้ไม่สามารถรองรับผู้โดยสารได้มากเท่าช่วงปกติ
หนึ่งในสายการบินยักษ์ใหญ่ของยุโรปที่ได้รับผลกระทบหนักจากการระบาดของโควิด-19 คือสายการบิน Lufthansa ที่มีเครื่องบินจอดนิ่งอยู่กว่า 700 ลำ จากทั้งหมด 763 ลำ
คาร์สเทน สปอห์ร ซีอีโอของ Lufthansa ชี้ว่าโควิด-19 เป็นวิกฤตร้ายแรงที่สุดเท่าที่บริษัทเคยเจอมา และร้ายแรงกว่าเมื่อ 5 ปีก่อน ที่เกิดเหตุเครื่องบิน Lufthansa ตกในเทือกเขาแอลป์ของฝรั่งเศส เนื่องจากครั้งนี้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อรายได้ของสายการบินและพนักงาน โดยนักบินถูกหั่นเงินเดือนลงกว่า 45% ส่วนพนักงานทั่วโลกกว่า 89,000 คน ต้องลดชั่วโมงทำงานลง
“คุณคงไม่เคยได้ยินผมพูดในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา ว่าวิกฤตโควิด-19 เป็นวิกฤตเลวร้ายที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้สำหรับ Lufthansa ใช่ มันเป็นวิกฤตการณ์ที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แต่ส่วนใหญ่เกี่ยวกับเงินและงาน” สปอห์ร กล่าว
ขณะที่ Lufthansa Group ที่เป็นเจ้าของสายการบิน ทั้งในเยอรมนี สวิตเซอร์แลนด์ ออสเตรีย และเบลเยียม เปิดเผยเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมาว่า บริษัทขาดทุนในไตรมาสแรกกว่า 1,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 41,600 ล้านบาท คิดเป็นเงินทุนสำรองของบริษัทที่ถูกเผาหายไปชั่วโมงละกว่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
Lufthansa ประเมินวิกฤตการณ์ที่เกิดขึ้นเหมือนกับสายการบินอื่นๆ ที่เห็นว่าอุตสาหกรรมการบินทั่วโลกอาจต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าจะฟื้นตัว จึงมีการวางแผนปรับโครงสร้างเพื่อลดผลกระทบ ซึ่งอาจทำให้ต้องลดจำนวนเครื่องบินที่ให้บริการลง 13% และอาจต้องปลดพนักงานถึงกว่า 10,000 ตำแหน่ง
แต่ภายใต้ภาวะวิกฤตนี้ก็ยังมีทางออกที่เป็นไปได้ โดยล่าสุด Lufthansa ในฐานะสายการบินหลักของประเทศ กำลังอยู่ระหว่างการเจรจากับรัฐบาลเยอรมนีเพื่อขอเงินช่วยเหลือกว่า 9,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 310,000 ล้านบาท โดยแลกกับการให้หุ้น 25% แก่รัฐบาลเยอรมนี
“การเจรจาและขั้นตอนตัดสินใจทางการเมืองต่างๆ ยังดำเนินอยู่” ทางสายการบินระบุในแถลงการณ์
อย่างไรก็ตาม การเจรจาข้อตกลงให้เงินช่วยเหลือแก่ Lufthansa แลกกับหุ้นของสายการบิน ทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ทางการเมือง ที่มองถึงความเหมาะสมที่รัฐจะเข้าไปเป็นผู้ถือหุ้นและมีบทบาทในการบริหารสายการบิน
นักวิเคราะห์แสดงความกังวลว่าการให้รัฐบาลเยอรมนีเข้าไปนั่งเก้าอี้บอร์ดบริหารของสายการบินจะยิ่งส่งผลกระทบ อีกทั้งบั่นทอนความพยายามในการปรับโครงสร้าง และทำให้สายการบินต้องเผชิญความท้าทายมากขึ้นในการตัดสินใจดำเนินการเรื่องต่างๆ เพื่อกอบกู้วิกฤต
ด้าน ปีเตอร์ อัลต์ไมเยอร์ รัฐมนตรีคลังเยอรมนี ย้ำว่าการช่วยเหลือ Lufthansa นั้น มีจุดประสงค์เพื่อปกป้องการจ้างงาน และย้ำว่ารัฐบาลเยอรมนีจะไม่เข้าไปมีอิทธิพลในการตัดสินใจทางธุรกิจของสายการบิน ขณะที่สปอห์ร ซีอีโอของ Lufthansa ยอมรับว่า ตระหนักดีถึงการให้รัฐบาลเยอรมนีเข้ามาถือหุ้น แต่ย้ำว่า Lufthansa ต้องการรักษา “เสรีภาพในการตัดสินใจ และการดำเนินการของผู้ประกอบการ” เอาไว้
“ตอนนี้เราต้องการการสนับสนุนจากรัฐบาล แต่เราไม่ต้องการการจัดการของรัฐบาล” สปอห์ร กล่าว
ข้ามมาที่อีกสายการบินรายใหญ่ของยุโรป คือ Air France ซึ่งเป็นสายการบินประจำชาติของฝรั่งเศส ที่ปัจจุบันได้รวมกิจการกับสายการบิน KLM สายการบินประจำชาติของเนเธอร์แลนด์ และใช้ชื่อว่า ‘Air France-KLM’ ก็ได้รับผลกระทบหนักจากวิกฤตการณ์โควิด-19 เช่นกัน
ผลจากมาตรการชัตดาวน์ของฝรั่งเศส ทำให้ไตรมาสแรก Air France-KLM มีตัวเลขขาดทุนจากการดำเนินงานกว่า 880 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 28,200 ล้านบาท ขณะที่ตัวเลขขาดทุนสุทธินั้นสูงกว่า 1,940 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือกว่า 62,200 ล้านบาท ซึ่งมากกว่าไตรมาสแรกของปีที่แล้วกว่า 5 เท่า
จากการประเมิน ยังคาดว่าตัวเลขขาดทุนในไตรมาส 2 ช่วงเดือนเมษายน-มิถุนายน จะเพิ่มสูงขึ้นกว่านี้ เนื่องจากมาตรการล็อกดาวน์และจำกัดการเดินทาง ทำให้เที่ยวบินกว่า 95% ของสายการบินไม่สามารถให้บริการ และในไตรมาสที่ 3 คาดว่าเที่ยวบินกว่า 80% จะยังคงไม่สามารถให้บริการได้ โดยหากประเมินจากสถานการณ์ที่เป็นอยู่ มีแนวโน้มสูงที่ Air France-KLM จะเผชิญภาวะขาดทุนตลอดทั้งปี ซึ่งความหวั่นวิตกที่เกิดขึ้น ทำให้ Air France-KLM เตรียมแผนรับมือวิกฤตการณ์ด้วยการลดจำนวนเครื่องบินลง 20% ในปี 2021
ก่อนหน้านี้ทางสายการบินได้รับข่าวดี หลังรัฐบาลฝรั่งเศสอนุมัติแพ็กเกจช่วยเหลือ 7,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 247,000 ล้านบาท ขณะที่รัฐบาลเนเธอร์แลนด์ ประกาศแผนให้เงินกู้ราว 2,160-4,320 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
แต่เงินช่วยเหลือดังกล่าวมาพร้อมเงื่อนไขที่รัฐบาลฝรั่งเศสและเนเธอร์แลนด์กำหนด โดยบรูโน เลอ แมร์ รัฐมนตรีคลังฝรั่งเศส ชี้ว่า Air France ต้องตัดลดเส้นทางบินในประเทศลง และต้องเป็นลูกค้าหลักของ Airbus ผู้ผลิตเครื่องบินสัญชาติฝรั่งเศสที่ประสบภาวะยากลำบากอยู่เช่นกัน นอกจากนี้ยังต้องปรับเปลี่ยนนโยบายบริหารโดยคำนึงถึงสิ่งแวดล้อมมากขึ้นด้วย
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์
อ้างอิง:
- https://edition.cnn.com/2020/05/07/business/lufthansa-germany-bailout/index.html
- https://www.spiegel.de/international/business/lufthansa-ceo-on-how-coronavirus-has-radically-upended-the-aviation-industry-a-d2e08d00-9981-4063-9086-88cfd99187e0
- https://newsroom.lufthansagroup.com/english/newsroom/all/lufthansa-group-decides-on-first-restructuring-package/s/0695cc64-1a64-4939-b409-7da5d5b2c0d3
- https://www.reuters.com/article/us-lufthansa-germany-bailout/germanys-altmaier-opposes-active-state-role-at-lufthansa-idUSKBN22M0NI
- https://www.dw.com/en/lufthansa-and-british-airways-announce-massive-reduction-in-workforce/a-52990805
- https://www.freightwaves.com/news/lufthansa-inches-toward-restart-seeks-german-government-bailout
- https://www.auswaertiges-amt.de/en/coronavirus/2317268
- https://www.france24.com/en/20200507-covid-19-air-france-klm-reports-%E2%82%AC815-million-first-quarter-operating-loss
- https://www.nytimes.com/2020/04/25/business/air-france-klm-bailout.html
- https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-05-04/air-france-wins-eu-approval-for-eu7b-french-guarantee-and-loan
- https://www.flightglobal.com/strategy/french-government-sets-green-conditions-for-air-france-bailout/138160.article