ดูเหมือนว่าเทรนด์ร้านค้าอัจฉริยะแบบ Amazon Go จะมาแรงหยุดไม่อยู่จนธุรกิจค้าปลีกเจ้าอื่นเริ่มแห่ทำตามกันมาติดๆ เมื่อเดือนที่ผ่านมา สตาร์ทอัพจีน BingoBox ได้เปิดตัวร้านสะดวกซื้อ 24 ชั่วโมงที่ลูกค้าสามารถซื้อของและจ่ายเงินผ่านแอปพลิเคชัน WeChat โดยไม่ต้องมีพนักงานหรือเคาน์เตอร์ชำระเงิน สร้างเสียงฮือฮาล้นหลามบนโลกออนไลน์ แม้จะถูกโจมตีว่าลอกเลียนแบบ Amazon ก็ตาม
ไม่ทันไร Alibaba อีคอมเมิร์ซยักษ์แห่งแดนมังกรก็นำโมเดลนี้มาทดลองใช้กับ Tao Cafe ป๊อปอัพคาเฟ่ของเว็บค้าปลีกออนไลน์ Taobao ในเครือ Alibaba Group โดยประเดิมที่แรกในเมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน
Tao Cafe ต่างจากป๊อปอัพคาเฟ่ทั่วไปตรงที่นอกจากจะจำหน่ายเครื่องดื่ม ฟาสต์ฟู้ด ขนมกินเล่น และสินค้าที่มีจำหน่ายในเว็บ Taobao แล้ว ลูกค้ายังสามารถซื้อของได้โดยไม่ต้องยืนต่อคิวชำระเงินหน้าเคาน์เตอร์ให้ยุ่งยาก เพราะทุกการซื้อและชำระเงินจะเกิดขึ้นบนมือถือผ่านแอปพลิเคชันของ Taobao
ขั้นตอนก็แสนง่าย (แถมยังเหมือนกับ Amazon Go ไม่มีผิด) เพียงแค่สแกน QR Code เพื่อเช็กอินก่อนเข้าร้าน สแกนมือถือ แล้วเดินออกไปพร้อมของที่ต้องการได้เลย เพราะแอปฯ จะคำนวณราคาสินค้าจากข้อมูลที่บันทึกจากเซนเซอร์บนสินค้าและชั้นวางของ และจัดแจงตัดยอดเงินในบัญชีของลูกค้าที่ผูกกับแอปฯ โดยอัตโนมัติ โดยมีฟินเทครายใหญ่อย่าง Ant Financal ในเครือ Alibaba Group เข้ามาช่วยวาง ระบบ e-payment ให้รองรับกับการซื้อของออนไลน์บนออฟไลน์แบบเสร็จสรรพโดยไม่มีสะดุด
ที่พีกไปกว่านั้น Alibaba ยังหาทางตัดขาคู่แข่งด้วยการตั้งราคาสินค้าในร้านให้ถูกกว่าร้านสะดวกซื้อทั่วไป 20-30 เปอร์เซ็นต์ (เพราะจุดเด่นของเว็บ Taobao คือราคาถูกกว่าค้าปลีกทั่วไปเช่นกัน)
สำนักข่าว Xinhua รายงานว่า ในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา มีชาวจีนจำนวนมากแห่กันมาต่อคิวรอหน้าร้านกันมหาศาล เพื่อที่จะได้สัมผัสประสบการณ์ช้อปปิ้งรูปแบบใหม่นี้ดูสักครั้ง น่าเสียดายตรงที่คาเฟ่แห่งนี้รองรับลูกค้าได้ครั้งละประมาณ 50 คนเท่านั้น และยังเป็นเพียงแค่การทดลองของ Alibaba ที่กำลังเล็งหาโมเดลทำธุรกิจค้าปลีกออฟไลน์อยู่นั่นเอง อย่างไรก็ตาม ชาวจีนดูจะตื่นเต้นและเห่อ ‘ประสบการณ์ใหม่’ อยู่ไม่น้อย เพราะถึงแม้ว่าผู้บริโภคจีนจะคุ้นเคยกับการจ่ายเงินผ่านแอปฯ แทนการใช้เงินสดแล้ว แต่ก็ต้องเรียนรู้และปรับตัวเข้ากับการซื้อของในร้านค้าที่ไม่มีเคาน์เตอร์ชำระเงิน รวมทั้งต้องสามารถรองรับลูกค้าที่เป็นนักท่องเที่ยวได้อีกด้วย
แม้จะยังไม่มีการประกาศแผนว่าจะเปิดคาเฟ่หรือร้านค้าอัจฉริยะอย่างจริงจัง แต่ดูเหมือนว่า Alibaba Group จะสนใจโมเดลนี้มากพอสมควร เจิงเสี่ยวตง (Zeng Xiaodong) ที่ปรึกษาอาวุโสฝ่ายเทคนิคแห่ง Ant Financial กล่าวว่า ถึงร้านคาเฟ่จะไม่มีเคาน์เตอร์ชำระเงิน แต่การนำเทคโนโลยีเซนเซอร์อัตโนมัติและระบบรู้จำใบหน้าเข้ามาใช้จะช่วยลดจำนวนข้อผิดพลาด รวมทั้งป้องกันการขโมยได้ สินค้าทุกชิ้นบนชั้นวางจะเชื่อมต่อกับระบบเซนเซอร์ ขณะที่ จางตง (Zhang Tong) ซีอีโอของ Alibaba ชี้ว่า ป๊อปอัพคาเฟ่แห่งนี้เป็นความพยายามของบริษัทที่ต้องการสำรวจรูปแบบใหม่ๆ ที่ผสมผสานอีคอมเมิร์ซกับร้านค้าปลีกออฟไลน์เข้าด้วยกัน โดยแทบไม่ต้องจ้างพนักงานเลยด้วยซ้ำ
การทดลองครั้งนี้สะท้อนให้เห็นว่า เทคโนโลยีอัจฉริยะจะเข้ามาผนวกกับร้านค้าปลีกเพื่อเชื่อมต่อการช้อปปิ้งออนไลน์และออนกราวด์เข้าด้วยกัน รวมทั้งเข้ามาแทนที่การว่าจ้างพนักงาน ซึ่งน่าจะนำไปสู่การพลิกโฉมรูปแบบการค้าปลีกในอนาคตอย่างแน่นอน ต่อให้ Amazon เป็นฝ่ายริเริ่มหรือลงมือทำไปก่อน (หรือ Alibaba จะเลียนแบบทีหลัง) แต่ Alibaba กำลังพิสูจน์ให้เห็นว่างานนี้ยังขึ้นอยู่กับความพร้อมของตลาดเช่นกัน และผู้บริโภคชาวจีน (ซึ่งมีจำนวนมหาศาล) ก็พร้อมจะเปิดรับประสบการณ์เหล่านี้ แถมยังมีระบบบริการที่รองรับความต้องการในตลาดไม่แพ้กัน
อ้างอิง:
