ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ ได้หันหัวเรือสงครามการค้าพุ่งเป้าไปที่บราซิล ชาติมหาอำนาจทางเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในละตินอเมริกา ด้วยการขู่จะเรียกเก็บภาษีในอัตราสูงถึง 50% กับสินค้าส่งออกของบราซิล และสั่งให้มีการสอบสวนการปฏิบัติทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม ซึ่งอาจนำไปสู่กำแพงภาษีที่สูงยิ่งขึ้นไปอีก
เมื่อวันพุธ (9 ก.ค.) ที่ผ่านมา ทรัมป์ประกาศว่าสหรัฐฯ จะบังคับใช้ภาษี 50% กับสินค้านำเข้าจากบราซิล โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม ซึ่งเป็นการกระโดดขึ้นจากอัตรา 10% ที่เคยบังคับใช้เมื่อต้นเดือนเมษายนอย่างมหาศาล ในจดหมายที่ส่งถึงประธานาธิบดีลูลา ทรัมป์อ้างว่าการขึ้นภาษีครั้งนี้เป็นการตอบโต้ ‘ความสัมพันธ์ทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม’ ระหว่างสองประเทศ
แต่ที่พิเศษกว่าจดหมายที่ส่งถึงผู้นำชาติอื่นกว่า 20 ฉบับ คือการระบุอย่างชัดเจนว่าเป็นการลงโทษบราซิลต่อการดำเนินคดีกับอดีตประธานาธิบดีฌาอีร์ โบลโซนารู ซึ่งเป็นพันธมิตรคนสำคัญของทรัมป์
ทรัมป์เรียกการดำเนินคดีกับโบลโซนารูในจดหมายว่าเป็น ‘ความอัปยศระดับนานาชาติ’ และเป็นการ ‘ล่าแม่มด’ ซึ่งเป็นวาทกรรมเดียวกับที่เขาเคยใช้บรรยายคดีความต่างๆ ที่เขาเผชิญก่อนชนะการเลือกตั้งในปี 2024
นอกจากนี้ เขายังกล่าวหาบราซิลว่า ‘โจมตีการเลือกตั้งเสรีและสิทธิในการพูดขั้นพื้นฐานของชาวอเมริกัน’ ซึ่งน่าจะหมายถึงคำตัดสินของศาลสูงบราซิลที่อาจทำให้แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียต้องรับผิดชอบต่อเนื้อหาของผู้ใช้ พร้อมทั้งสั่งให้สำนักงานผู้แทนการค้าสหรัฐฯ (USTR) เปิดการสอบสวนบราซิลภายใต้มาตรา 301 ของกฎหมายการค้าปี 1974
ทางด้านประธานาธิบดีลูลา ดา ซิลวา ได้ออกมาตอบโต้จดหมายของทรัมป์อย่างดุเดือด โดยยืนยันว่าจะใช้มาตรการทางการค้าตอบโต้สหรัฐฯ ‘ในระดับที่สมน้ำสมเนื้อ’ กับอัตราภาษี 50% ที่ได้รับมา ภายใต้กฎหมายเศรษฐกิจฉบับใหม่ของประเทศ “บราซิลเป็นประเทศที่มีอำนาจอธิปไตยและมีสถาบันที่เป็นอิสระ และจะไม่ยอมให้ใครมาสั่งสอน” ลูลาระบุในโพสต์บนโซเชียลมีเดีย
ขณะเดียวกันเขาชี้ให้เห็นว่าคำกล่าวอ้างของทรัมป์เรื่องการขาดดุลการค้านั้นไม่เป็นความจริง โดยอ้างอิงตัวเลขของรัฐบาลสหรัฐฯ เองที่ระบุว่า ในปี 2024 สหรัฐฯ กลับเป็นฝ่ายเกินดุลการค้ากับบราซิลถึง 7.4 พันล้านดอลลาร์ (ราว 2.42 แสนล้านบาท)
จดหมายที่ส่งถึงบราซิลครั้งนี้ เป็นส่วนหนึ่งของยุทธศาสตร์ ‘จดหมายยื่นคำขาด’ ที่ทรัมป์ใช้กับหลายประเทศทั่วโลก ซึ่งล้วนมีเนื้อหามาตรฐานที่ระบุว่าอัตราภาษีใหม่นี้แยกต่างหากจากภาษีเฉพาะภาคส่วน (เช่น เหล็ก อลูมิเนียม) และหากประเทศใดขึ้นภาษีตอบโต้ สหรัฐฯ ก็จะขึ้นภาษีในอัตราที่เท่ากัน
อย่างไรก็ตาม จดหมายก็ยังเปิดช่องไว้ว่า ‘อาจพิจารณาปรับแก้’ หากประเทศนั้นๆ ยกเลิกอุปสรรคทางการค้าทั้งในรูปแบบภาษีและที่ไม่ใช่ภาษี
น่าสนใจว่า ในขณะที่ทรัมป์กำลังเปิดศึกกับบราซิล รัฐบาลของเขากลับกำลังเข้าใกล้การบรรลุข้อตกลงกับสหภาพยุโรป (EU) ซึ่งเป็นคู่ค้าทวิภาคีที่ใหญ่ที่สุดของสหรัฐฯ ทรัมป์กล่าวว่า EU ปฏิบัติต่อสหรัฐฯ “ดีมากในช่วงหลังนี้ ซึ่งแตกต่างจากเดิมอย่างสิ้นเชิง”
อย่างไรก็ตาม การเคลื่อนไหวทางการค้าที่รวดเร็วของทรัมป์ได้สร้างความปั่นป่วนไปทั่วโลก และถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักภายในประเทศ
มอร่า ฮีลีย์ (Maura Healey) ผู้ว่าการรัฐแมสซาชูเซตส์จากพรรคเดโมแครต ตำหนิทรัมป์ถึง ‘สงครามการค้าที่ล้มเหลว’ ของเขา เธอกล่าวในแถลงการณ์ว่า “ประธานาธิบดีทรัมป์ได้รับเลือกมาเพื่อลดค่าครองชีพ แต่ทั้งหมดที่เขาทำคือการขึ้นราคาสินค้าและทำร้ายธุรกิจของเรา”
ภาพ: Wagner Meier/Getty Images
อ้างอิง:
