วิมเบิลดัน กับก้าวสำคัญสู่ยุค AI เมื่อผู้กำกับเส้นถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยี

การแข่งขันเทนนิสวิมเบิลดัน ปี 2025 กลายเป็นอีกหนึ่งหน้าประวัติศาสตร์ของวงการกีฬา เมื่อผู้กำกับเส้นทั้งสนามถูกแทนที่ด้วยระบบ AI อย่างเต็มรูปแบบเป็นครั้งแรกในรอบ 148 ปีของทัวร์นาเมนต์

หากใครได้รับชมวิมเบิลดันในปีนี้ คงสังเกตได้ว่ามีบางสิ่ง หรือบางคน หายไปจากขอบสนาม นั่นคือ “ผู้กำกับเส้น” ซึ่งถูกแทนที่โดยระบบเทคโนโลยี AI ที่เข้ามาทำหน้าที่ตัดสินลูก “เข้า” หรือ “ออก” แทนเจ้าหน้าที่มนุษย์ทั้งหมด

การใช้เทคโนโลยี AI ในการกำกับเส้นไม่ใช่เรื่องใหม่ในโลกของเทนนิส เพราะออสเตรเลียนโอเพนใช้มาตั้งแต่ปี 2021 ขณะที่ ยูเอสโอเพน เริ่มใช้ในปี 2022 แต่สิ่งที่ทำให้ข่าวนี้น่าสนใจเป็นพิเศษก็คือ “วิมเบิลดัน” คือแกรนด์สแลมที่เก่าแก่ที่สุด และขึ้นชื่อเรื่องความยึดมั่นในขนบธรรมเนียมมาโดยตลอด

ดังนั้น การที่ทัวร์นาเมนต์ระดับตำนานแห่งนี้เลือกเปลี่ยนแปลงระบบการตัดสิน จึงเป็นสัญญาณสำคัญของการปรับตัวเข้าสู่ยุคใหม่อย่างเต็มตัว

วิมเบิลดันเคยใช้ผู้กำกับเส้นกว่า 300 คนต่อปี ในแต่ละแมตช์จะมีเจ้าหน้าที่ประจำอยู่รอบสนามถึง 9 คน และแม้รายได้จะอยู่ที่ราววันละ 200 ปอนด์ หรือประมาณ 9,000 บาท แต่สำหรับหลายคน การได้ตัดสินที่วิมเบิลดันคือ เกียรติยศ มากกว่าค่าตอบแทน

แต่การมาถึงของเทคโนโลยี AI ทำให้ต้องลดจำนวนเจ้าหน้าที่ลงราว 220 คน โดยยังคงจ้างผู้กำกับเส้นราว 80 คน ให้เปลี่ยนบทบาทไปเป็น “ผู้ช่วยกรรมการ” ที่ดูแลการเปลี่ยนลูกเทนนิสและพาผู้เล่นไปห้องน้ำ โดยตำแหน่งนี้จะนั่งอยู่ข้างหลังเก้าอี้ของแชร์อัมไพร์ในแต่ละแมตช์

อย่างไรก็ตาม หลายคนรู้สึกว่า บทบาทนี้ไม่มีส่วนร่วมในการตัดสินเกม และเป็นเพียง “เจ้าหน้าที่ดูแล” มากกว่าจะเป็นส่วนหนึ่งของเกมอย่างแท้จริง

หนึ่งในคำถามสำคัญของการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ คือ AI แม่นยำกว่าคนจริงหรือไม่?

คำตอบคือ “ใช่” เทคโนโลยี AI มีความแม่นยำสูงกว่า และมีอัตราการตัดสินผิดพลาดน้อยกว่ามนุษย์อย่างชัดเจน ระบบนี้ยังทำงานร่วมกับเสียงขานลูกออกที่ถูกบันทึกไว้ล่วงหน้า โดยใช้เสียงของเจ้าหน้าที่จาก All England Club เพื่อให้ดูเป็นธรรมชาติมากขึ้น

แต่แม่นยำไม่ได้แปลว่า ‘สมบูรณ์แบบ’ เพราะนักเทนนิสบางคนกลับรู้สึกไม่ชอบใจเช่นกัน ยกตัวอย่าง เยเลนา ออสตาเพนโก ที่บ่นว่าเสียงขานของ AI เบาเกินไป โดยเฉพาะในช่วงที่เสียงเชียร์ในสนามดัง เธอแทบไม่ได้ยินคำว่า “ออก” เลย

ด้านนิค คีริออส ก็ออกโรงวิจารณ์ว่า วิมเบิลดันควรเป็นทัวร์นาเมนต์เดียวที่ยังรักษาขนบธรรมเนียมเดิมไว้ทั้งหมด ขณะที่ฟรานเซส ติอาโฟ บอกว่า เขาคิดถึงผู้กำกับเส้น เพราะช่วยเพิ่มสีสันและความตื่นเต้นในการ “ชาลเลนจ์” คำตัดสิน

และใช่แล้ว การใช้ระบบ AI ตัดสินแบบ 100% หมายความว่า “ไม่มีการชาลเลนจ์” อีกต่อไป เพราะการตัดสินของระบบถือเป็นคำตัดสินสุดท้าย ซึ่งแม้จะช่วยลดปัญหาการโต้เถียงและความล่าช้าในเกม แต่ก็ทำให้ความดราม่าและจังหวะระทึกขวัญบางอย่างในเทนนิสหายไปเช่นกัน

แม้จะมีเสียงวิจารณ์ แต่ก็มีนักกีฬาอีกจำนวนมากที่พอใจกับระบบใหม่นี้ เช่น แคเมอรอน นอร์รี กล่าวว่า AI “ตัดสินได้ชัดเจน ไม่มีข้อผิดพลาด” ขณะที่ อารีนา ซาบาเลนกา มือ 1 ของโลกฝ่ายหญิง บอกว่า เธอเอนเอียงไปทางระบบ AI เพราะไม่ต้องคอยคิดว่าจะชาลเลนจ์ดีไหม และไม่มีข้อกังขาในคำตัดสินอีก

อย่างไรก็ตาม หลายฝ่ายเริ่มตั้งคำถามว่า แชร์อัมไพร์ ซึ่งเป็นกรรมการหลักประจำสนาม จะถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยีในอนาคตหรือไม่ โดยเฉพาะเมื่อบทบาทหลักๆ อย่างการตัดสินลูกออกก็ไม่ได้อยู่ในมือมนุษย์แล้ว

หากมองในเชิงฟังก์ชัน ระบบ AI อาจสามารถจัดการทุกอย่างได้หมด ทั้งการนับคะแนน การเตือนเวลา การบันทึกสถิติ และการขานคำตัดสิน แต่ในมุมของกีฬาและจิตวิญญาณการแข่งขัน “มนุษย์” อาจยังคงมีบทบาทสำคัญในฐานะผู้ควบคุมจังหวะของเกมและรักษาความยุติธรรมทางจิตวิทยา

ปัจจุบัน โรลังด์ การ์รอส กลายเป็นแกรนด์สแลมสุดท้ายที่ยังใช้ผู้กำกับเส้นที่เป็นมนุษย์ และไม่เปิดให้ผู้เล่น “ชาลเลนจ์” ได้ เพื่อรักษาขนบธรรมเนียมของคอร์ตดิน ที่อาศัยการดูรอยลูกบนพื้นแทนระบบที่แม่นยำอย่าง Hawk-Eye

แต่ในขณะเดียวกัน วิมเบิลดันได้เลือกเดินหน้าเข้าสู่โลกเทคโนโลยีด้วยความระมัดระวัง และยังคงรักษาประเพณีอื่นๆ เอาไว้อย่างมั่นคง เช่น การสวมชุดขาว การเคารพราชวงศ์ และการดูแลสนามหญ้าอย่างพิถีพิถัน

วิมเบิลดันจึงไม่ใช่ทัวร์นาเมนต์ที่ “ทิ้งอดีต” แต่คือทัวร์นาเมนต์ที่ “ก้าวไปข้างหน้า” อย่างสมดุลระหว่าง นวัตกรรม กับ ประเพณี ที่มีคุณค่ามายาวนากว่าศตวรรษ

อ้างอิง