ถ้าพูดถึงจิตรกรที่มีคนรู้จักมากที่สุดในโลก หนึ่งในนั้นต้องมีชื่อของ วินเซนต์ แวน โก๊ะ เพราะภาพวาดแนวโพสต์อิมเพรสชันนิสม์ของเขากลายเป็นที่นิยมไปทั่วโลก น่าเสียดายที่ในขณะมีชีวิตอยู่เขาขายภาพวาดได้น้อยมาก แต่ปัจจุบันงานศิลปะต้นฉบับของแวน โก๊ะมีราคาหลักพันล้านบาท ยังไม่นับรวมการนำชิ้นงานไปจัดแสดงในรูปแบบต่างๆ สร้างมูลค่ามหาศาล อย่างเช่น Van Gogh Alive นิทรรศการศิลปะ Digital Immersive ที่รวบรวมผลงานของแวน โก๊ะ มาจัดแสดงในรูปแบบ Immersive Multi-Sensory Experience มีผู้เข้าชมกว่า 8.5 ล้านคนใน 80 เมืองทั่วโลก เช่น ปักกิ่ง, เบอร์ลิน, เดนเวอร์, ลอนดอน, มาดริด, มอสโก, โรม, ซิดนีย์, แฟรงก์เฟิร์ต, นาโกย่า, กัวลาลัมเปอร์ และล่าสุดมาเปิดที่กรุงเทพฯ ในชื่อ ‘Van Gogh Alive Bangkok’ ที่ ICONSIAM
แวน โก๊ะเกิดเมื่อวันที่ 30 มีนาคม 1853 เป็นลูกชายของศาสนาจารย์ในเนเธอร์แลนด์ ในช่วงแรกของชีวิตเขาทำงานหลายอย่าง ทั้งนายหน้าขายงานศิลปะ ครู รวมทั้งนักเทศน์ แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ จนกระทั่งอายุได้ 27 ปีจึงเริ่มหันมาวาดภาพ และใช้เวลาไม่ถึง 10 ปีสร้างผลงานมากกว่า 2,100 ชิ้น ในจำนวนนี้เป็นภาพสีน้ำมัน 860 ชิ้น โดยมีลักษณะเด่นคือการใช้สีสันจัดจ้านและงานพู่กันที่ฉวัดเฉวียนกลายเป็นรากฐานของศิลปินยุคใหม่ ซึ่งผลงานส่วนใหญ่เกิดขึ้นในช่วง 2 ปีสุดท้ายของชีวิต (ช่วง 70 วันสุดท้ายของชีวิต เขาวาดภาพถึง 80 ภาพ!) หลังจากทนทุกข์ทรมานกับปัญหาทางจิต (ภายหลังสันนิษฐานว่าเป็นอาการไบโพลาร์ และทุกวันเกิดของเขากลายเป็นวันไบโพลาร์โลก) แวน โก๊ะก็ยิงตัวเองที่หน้าอกและเสียชีวิตในอีก 2 วันต่อมาด้วยวัยเพียง 37 ปี ที่เมือง Auvers-sur-Oise ใกล้กรุงปารีส
บทความที่เกี่ยวข้อง
- 10 สถิติน่าสนใจจากการประมูลของ Christie’s ปี 2022
- 7 ภาพถ่ายราคาแรงติดอันดับโลก
- 5 ผลงานราคาสูงที่สุดของ ‘Banksy’ ศิลปินสตรีทอาร์ตผู้ลึกลับ
แม้ตอนมีชีวิตอยู่จะไม่ประสบความสำเร็จและถูกมองว่าเป็นคนบ้า แต่ผลงานของเขากลับได้รับความนิยมอย่างมากหลังจากเสียชีวิต ไม่ว่าจะเป็นภาพ The Starry Night (1889) ที่เขาวาดหลังจากมีปัญหาทางจิตจนตัดหูข้างซ้ายตัวเองและเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลจิตเวช โดยวาดภาพนี้ผ่านหน้าต่างของห้องนอนในโรงพยาบาล, Sunflowers (1889) ซีรีส์ภาพวาดที่โด่งดังที่สุดซึ่งวาดขึ้นในบ้านสีเหลืองช่วงที่อาศัยอยู่ในเมือง Arles ทางตอนใต้ของฝรั่งเศส ในปี 1888-1889 โดยวาดภาพดอกทานตะวันเพื่อใช้ตกแต่งห้องพักต้อนรับเพื่อนศิลปิน Paul Gauguin ก่อนจะเกิดเหตุการณ์ตัดหูตัวเอง, Self-Portrait (1889) แวน โก๊ะวาดภาพตัวเองไม่ต่ำกว่า 35 ภาพในช่วงชีวิตของเขา โดยภาพที่วาดในปี 1889 เป็นหนึ่งในภาพที่โด่งดังที่สุด และเป็นหนึ่งในภาพตัวเองภาพสุดท้ายที่เขาวาดก่อนเสียชีวิตในปีต่อมา, Wheatfield with Crows (1890) หนึ่งในภาพวาดสุดท้ายของแวน โก๊ะ เป็นภาพอีกาที่บินออกจากทุ่งข้าวสาลีทะยานขึ้นสู่ท้องฟ้าสีหม่น สะท้อนความรู้สึกโดดเดี่ยวและความไม่แน่นอนที่เขารู้สึกตลอดหลายปีที่ผ่านมา
ปัจจุบันภาพวาดที่แพงที่สุดของแวน โก๊ะ คือภาพ Portrait de l’artiste sans barbe (1889) ซึ่งขายในราคา 71.5 ล้านดอลลาร์ในปี 1998 และ Portrait du docteur Gachet (1890) ซึ่งขายได้ 82.5 ล้านดอลลาร์ในปี 1990 ส่วนภาพวาดต้นฉบับอื่นๆ ของเขากระจัดกระจายอยู่ทั้งในพิพิธภัณฑ์และของสะสมส่วนตัว ปัจจุบันหลายภาพจัดแสดงอยู่ที่ Van Gogh Museum ในอัมสเตอร์ดัม และนี่คือ 7 อันดับภาพวาดที่ราคาแพงที่สุดของแวน โก๊ะ ที่เคยได้รับการประมูลไป
Wheat Field with Cypresses (1889) ราคาประมาณ 3,668 ล้านบาท
ภาพนี้เป็นภาพที่แวน โก๊ะรักษาตัวในโรงพยาบาลจิตเวช Saint-Rémy จากมุมมองหลังหน้าต่างของโรงพยาบาลไปทุ่งข้าวสาลีที่มีต้นสนไซเปรสและมีฉากหลังเป็นเทือกเขา Alpilles ภาพวาดนี้เขียนขึ้นไม่นานหลังจากที่เขาได้วาดภาพ The Starry Night เสร็จ โดยในปี 1993 ภาพวาดถูกขายในราคา 57 ล้านดอลลาร์ หรือ 1,954 ล้านบาท ซึ่งถ้าปรับตามอัตราเงินเฟ้อก็จะเทียบเท่ากับ 106.9 ล้านดอลลาร์ หรือ 3,668 ล้านบาทในปัจจุบัน
Sunflowers (1889) ราคามากกว่า 3,426 ล้านบาท
ภาพดอกทานตะวันกลายเป็นสัญลักษณ์ของแวน โก๊ะ และเป็นตัวแทนของความซาบซึ้งใจสำหรับเขา โดยเขาวาดภาพดอกทานตะวันในหลายหลายเวอร์ชัน และมีภาพที่มีชื่อเสียง 2 ภาพที่เขาวาดในปี 1889 หนึ่งในนั้นเคยขายที่ Christie’s ลอนดอน ในปี 1987 ในราคา 81.3 ล้านดอลลาร์ หรือ 2,790 ล้านบาท ซึ่งนับว่าเป็นภาพวาดที่แพงที่สุดเท่าที่เคยบันทึกมาในขณะนั้น อย่างไรก็ตามภาพอื่นๆ ในซีรีส์นี้ต่างก็มีคุณค่ามหาศาลด้วยเรื่องราวเบื้องหลังและความเป็นเอกลักษณ์ของตัวศิลปิน
Verger avec cyprès (1888) ราคาประมาณ 4,008 ล้านบาท
นี่คือผลงานชิ้นล่าสุดของแวน โก๊ะที่ได้รับการประมูลไปในปี 2022 และทำสถิติราคาสูงที่สุดของเขาตั้งแต่ปี 1990 ที่ 117,180,000 ดอลลาร์ หรือ 4,008 ล้านบาท โดยสถาบัน Christie’s นิวยอร์ก
Portrait de l’artiste sans barbe (1889) ราคาประมาณ 4,080 ล้านบาท
แวน โก๊ะวาดภาพเหมือนตนเองหลายภาพในช่วงปีสุดท้ายของชีวิต ภาพที่มีชื่อเสียงและมีราคาแพงที่สุดคือ Portrait de l’artiste sans barbe (ภาพเหมือนตัวเองที่ไม่มีเครา) ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นภาพที่เขาวาดหลังจากตัดหูตัวเองและเข้ารักษาพยาบาล คาดว่าเป็นภาพเหมือนตัวเองภาพสุดท้ายที่เขาวาดในชีวิต โดยในปี 1998 ภาพนี้ขายได้ในราคา 71.5 ล้านดอลลาร์ หรือ 2,450 ล้านบาท เมื่อปรับค่าเงินในปัจจุบันภาพนี้จะมีมูลค่าถึงมูลค่า 118.9 ล้านดอลลาร์ หรือ 4,080 ล้านบาทเลยทีเดียว
Irises (1889) ราคาประมาณ 4,408 ล้านบาท
แวน โก๊ะสร้างซีรีส์ภาพวาดธรรมชาติอีกหนึ่งชุดขณะที่เขารักษาในโรงพยาบาล โดยผลงานชิ้นนี้ออกมาคล้ายกับภาพพิมพ์อุกิโยเอของญี่ปุ่น โดดเด่นด้วยการให้แสงที่นุ่มนวลและสม่ำเสมอ ไม่เหมือนงานชิ้นอื่นๆ ที่ผ่านมาของเขา Irises ถูกซื้อในราคา 53.9 ล้านดอลลาร์ หรือ 1,842 ล้านบาทในปี 1987 ซึ่งเท่ากับ 128.6 ล้านดอลลาร์ หรือ 4,408 ล้านบาทในปัจจุบัน
Portrait of Joseph Roulin (1889) ราคาประมาณ 4,484 ล้านบาท
แวน โก๊ะวาดภาพเหมือนของครอบครัวรูแลงในปี 1888 ครอบครัวนี้สนิทสนมกับแวน โก๊ะในช่วงที่เขาใช้ชีวิตอยู่ที่เมือง Arles โดยภาพที่มีราคาสูงที่สุดเป็นภาพของโจเซฟ รูแลง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า Portrait of the Postman โดยมีราคา 58 ล้านดอลลาร์ หรือ 1,984 ล้านบาท ในปี 1989 ถ้าเทียบกับอัตราเงินเฟ้อจะมีราคา 131.2 ล้านดอลลาร์ หรือ 4,484 ล้านบาท ปัจจุบันภาพนี้อยู่ที่ Boston Museum of Fine Arts
Portrait of Dr. Paul Gachet (1890) ราคาประมาณ 5,853 ล้านบาท
ภาพวาดแวน โก๊ะที่แพงที่สุดคือภาพเหมือนของดร.กาเชต์ แพทย์ทางเลือกผู้ดูแลแวน โก๊ะจนกระทั่งนาทีสุดท้ายของชีวิต โดยภาพวาดนี้มีหลายเวอร์ชัน ภาพที่ราคาแพงที่สุดขายให้กับ Ryoei Saito ในราคา 82.5 ล้านดอลลาร์ หรือ 2,822 ล้านบาท ในปี 1990 เทียบเท่ากับ 171.1 ล้านดอลลาร์ หรือ 5,853 ล้านบาท ซึ่งนอกจากจะเป็นภาพวาดของแวน โก๊ะที่แพงที่สุดแล้ว ยังเป็น 1 ใน 20 ภาพวาดที่แพงที่สุดในโลกอีกด้วย ส่วนในเวอร์ชันที่ 2 ได้มอบให้แก่ Orsay Museum กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส
อ้างอิง:
- https://rarest.org/stuff/expensive-van-gogh-paintings?fbclid=IwAR2cYuvrEGjv26OH5ZL6nX4PZ8m9TU7rHGB1g4AlCe90asXu5_7KMqis_mg
- https://magazine.artland.com/van-gogh-famous-paintings/
- https://artincontext.org/most-expensive-van-gogh-painting/
- https://www.youtube.com/watch?v=H01_dWrLuZM
- https://www.youtube.com/watch?v=UZlHQkENIUw