‘Visualization’ วิธีฝึกจิตพิชิตประตูแบบ โม ซาลาห์

จากคำปรามาสว่าเป็น ‘One Season Wonder’ หรือความมหัศจรรย์แค่เพียงชั่วฤดูกาลเดียว ล่าสุดเมื่อคืนวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา โมฮัมเหม็ด ซาลาห์ ราชาแห่งอียิปต์และแอนฟิลด์ ทำประตูได้อีกแล้วในเกมยูฟ่ายูโรปาลีก ในนัดที่ลิเวอร์พูลถล่มสปาร์ตา ปราก ไปแบบขาดลอย 6-1

ประตูนี้ทำให้ซาลาห์สร้างประวัติศาสตร์ใหม่ ด้วยการเป็นนักฟุตบอลคนแรกในประวัติศาสตร์ของลิเวอร์พูลที่ทำประตูรวมในทุกรายการได้ 20 ประตูต่อเนื่องกันเป็นเวลา 7 ฤดูกาลเข้าไปแล้ว

ความมหัศจรรย์ที่สุดของสตาร์วัย 31 ปีรายนี้จึงเป็นเรื่องของ ‘ความสม่ำเสมอ’ (Consistency) ที่สามารถรักษาระดับมาตรฐานการเล่นของตัวเองเอาไว้ได้อย่างน่าเหลือเชื่อ ทั้งๆ ที่ลงเล่นในลีกฟุตบอลที่ดุดันที่สุดในโลก

หลายคนอาจคิดว่าเป็นเพราะซาลาห์มีการดูแลสภาพร่างกายมาเป็นอย่างดี จึงสามารถยืนระยะได้ยาวนานขนาดนี้

แต่ความลับที่เจ้าตัวเพิ่งเปิดเผยออกมา จริงๆ แล้วสิ่งที่สร้างความแตกต่างคือเรื่องของ ‘ความคิด’ และ ‘จิตใจ’

กับวิธีที่เรียกว่า ‘Visualization’

สำหรับเกมกีฬา แน่นอนว่าพื้นฐานของความสำเร็จเกิดจากการฝึกฝนทางร่างกาย (Physical) ถ้าร่างกายเราดีกว่า แข็งแรงกว่า คล่องแคล่วกว่า ก็มีโอกาสที่จะเป็นผู้ชนะในการแข่งขันได้สูง

เพียงแต่ร่างกายไม่ได้เป็นสิ่งสำคัญเพียงอย่างเดียว เพราะในเกมกีฬาบ่อยครั้งมันตัดสินกันที่ความคิดและจิตใจ ใครที่ฉลาดกว่า นิ่งกว่า ใจใหญ่กว่า ก็มีโอกาสจะเป็นผู้ชนะได้เช่นกัน ต่อให้เป็นรองทางเรื่องของร่างกายก็ตาม

ดังนั้นเรื่องราวของการฝึกความคิดและจิตใจจึงเป็นเรื่องที่มีความสำคัญไม่น้อย โดยเฉพาะต่อนักกีฬาอาชีพที่ต้องลงแข่งขันกับเพื่อนนักกีฬาในระดับสูงด้วยกัน รายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ บางอย่างสามารถสร้างจุดเปลี่ยนในเกมการแข่งขันได้

ถึงแม้ว่าเรื่องความคิดและจิตใจจะเป็นสิ่งที่ไม่สามารถจับต้องได้เหมือนมัดกล้ามของร่างกาย แต่นักกีฬาก็สามารถฝึกฝนจิตของตัวเอง เพื่อพิชิตเป้าหมายได้เช่นเดียวกัน

วิธีนี้เรียกว่า Visualization หรือจินตภาพ (จินตทัศน์) หรือการสร้างภาพขึ้นด้วยจิตของเรา

Visualization เป็นเครื่องมือในการฝึกจิตอย่างหนึ่งที่มีการพิสูจน์ว่า ช่วยพัฒนาการเคลื่อนไหวของนักกีฬา เพิ่มพลังในการรักษาสมาธิ และลดความกดดันจากการแข่งขันให้กับนักกีฬาในช่วงเวลาที่นักกีฬากำลังสร้างความมั่นใจ

แล้วนักกีฬาต้องทำอย่างไร?

อย่างแรก พวกเขาต้องหาเวลาให้ตัวเองในการฝึกก่อน ให้มีเวลาได้อยู่ตามลำพังกับตัวเองจริงๆ

จากนั้นพวกเขาจะต้องจินตนาการถึงภาพหรือช่วงจังหวะเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับกีฬาที่เล่น เช่น ถ้าเป็นนักฟุตบอลแบบซาลาห์ที่เล่นในตำแหน่งปีก ก็จะสร้างภาพในจินตนาการถึงจังหวะการเล่นที่จะเกิดขึ้นในสนาม ยกตัวอย่างเช่น

เพื่อนวางบอลยาวข้ามฟากมาให้ทางฝั่งขวา

กระโดดเกี่ยวบอลลงมา

จัดระเบียบร่างกาย ลากจี้เข้าหากองหลังคู่แข่ง ดึงจังหวะโยกตัวออกเหมือนจะไปทางขวา

เสร็จแล้วโยกกลับมาทางซ้าย แต่งบอลเข้าเท้าข้างที่ถนัด

ยิงประตูด้วยการปั่นโค้ง (Curl) แบบข้างเท้าด้านใน (ไซด์โป้ง: Inside Foot)

ลูกพุ่งลอยไปในอากาศ ก่อนเสียบสามเหลี่ยมอย่างสวยงาม

ภาพจินตนาการแบบนี้มาจากสิ่งที่ซาลาห์เคยทำให้เห็นบ่อยๆ ในสนาม ซึ่งไม่มีใครรู้ได้ว่าจริงๆ แล้วซูเปอร์สตาร์ลูกหนังรายนี้สร้างจินตภาพของตัวเองอย่างไร มันอาจจะเป็นจังหวะการเล่นแบบอื่นที่แตกต่างออกไปก็ได้ เช่น ใช้ความเร็วกระชากหนี หรือแทนที่จะโยกเข้าซ้ายก็โยกออกขวา แล้วยิงด้วยเท้าข้างที่ไม่ถนัดแทน

แต่เมื่อฝึกฝนต่อเนื่อง ฝึกบ่อยๆ สมองจะจดจำและเรียนรู้ จนทำให้มีสมาธิ ไม่ตื่นไปกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจริงในสนาม

ซาลาห์ให้สัมภาษณ์ความลับเรื่องนี้ในรายการ Men in Blazers ว่า “ผมใช้เวลาในยิมเกือบทุกวัน วันละชั่วโมงครึ่ง บางครั้งกลับมาบ้านผมก็ยังฝึกต่อ แต่การฝึกฝนเรื่องจิตใจเป็นเรื่องที่ยากยิ่งกว่า

“ผมใช้เวลาวันละ 15 นาทีทุกวัน

“เชื่อผมเถอะว่ามันเป็นเรื่องที่ยาก ยากมากๆ ผมพยายามทำมาหลายปีแล้วด้วยการนั่งคนเดียวเป็นเวลา 15 นาที อาจจะเป็นช่วงก่อนนอนหรือช่วงหลังจากตื่นนอน ช่วง 15 นาทีนี้ยากยิ่งกว่าการเล่นในยิมชั่วโมงครึ่งอีก เพราะจิตของเรามันไปทุกหนทุกแห่ง

“มันเกี่ยวกับสิ่งที่เราอยากจะทำให้สำเร็จหรือสถานการณ์ที่เราต้องการสัมผัส เราจำเป็นต้องหลอกสมองของเรา หลอกตัวเอง เพื่อที่สมองจะไม่สามารถแยกได้ระหว่างเรื่องจริงหรือเรื่องไม่จริง เราต้องพยายามทำแบบนี้ต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าเราจะเชื่อในความคิดนั้น”