โดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ลงนามคำสั่งพิเศษคว่ำบาตรศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) เมื่อวันพฤหัสบดีที่ผ่านมา (6 กุมภาพันธ์) นับเป็นความเคลื่อนไหวล่าสุดที่เขาถอยห่างจากความร่วมมือระหว่างประเทศ แม้สหรัฐฯ จะไม่ใช่สมาชิกศาล ICC ก็ตาม
เหตุผลคว่ำบาตรของทรัมป์
ทรัมป์กล่าวหาว่า ICC ‘ใช้อำนาจโดยมิชอบ’ กำลังดำเนินการ ‘อย่างไม่ชอบธรรมและไร้เหตุผล’ ในการออกหมายจับ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล และ โยอาฟ กัลแลนต์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของอิสราเอล โดยถือเป็น ‘ภัยคุกคามต่อความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐฯ’ นอกจากนี้เขายังเรียกร้องให้พันธมิตรของสหรัฐฯ ปฏิเสธอำนาจของ ICC โดยกล่าวว่า “เราคาดหวังว่าพันธมิตรของเราจะคัดค้าน ICC เช่นเดียวกับที่เราทำ”
คำสั่งพิเศษของทรัมป์กำหนดมาตรการคว่ำบาตรต่อบุคลากรของ ICC ที่เกี่ยวข้องกับการสอบสวน ซึ่งรวมถึงอายัดทรัพย์สินในสหรัฐฯ ห้ามเดินทางเข้าสหรัฐฯ และระงับการทำธุรกรรมทางการเงินในสหรัฐฯ
ท่าที ICC และนานาชาติ
ด้าน ICC ออกแถลงการณ์ตอบโต้การตัดสินใจดังกล่าว โดยระบุว่าองค์กรจะ ‘ไม่หวั่นไหวต่อการข่มขู่’ และจะยังคง ‘ทำหน้าที่ให้ความยุติธรรมแก่เหยื่อทั่วโลก’ ต่อไป
การคว่ำบาตรนี้เกิดขึ้นเพียงไม่กี่วันหลังจากที่ทรัมป์ให้การต้อนรับเนทันยาฮูที่ทำเนียบขาว โดยก่อนหน้านี้ทรัมป์เคยเสนอแผนให้สหรัฐฯ ‘เข้าควบคุมฉนวนกาซา’ และ ‘โยกย้ายชาวปาเลสไตน์ออกไป’ ซึ่งถูกวิจารณ์ว่าเข้าข่ายการล้างเผ่าพันธุ์
นักวิเคราะห์มองว่าคำสั่งคว่ำบาตรเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่าสหรัฐฯ ภายใต้รัฐบาลทรัมป์ กำลังถอยห่างจากกระบวนการยุติธรรมระหว่างประเทศ และให้การสนับสนุนอิสราเอลอย่างเต็มที่
ส่วนปฏิกิริยาของนานาชาติต่อคำสั่งของทรัมป์นั้น องค์การสหประชาชาติ (UN) ออกมาแสดงความเสียใจและเรียกร้องให้ทรัมป์ยกเลิกมาตรการดังกล่าว
ขณะที่สหภาพยุโรป (EU) โดย อัวร์ซูลา ฟอน แดร์ เลเยน ประธานคณะกรรมาธิการยุโรป กล่าวว่า EU ยังคงสนับสนุน ICC และเน้นว่าสถาบันนี้ต้องสามารถทำงานได้โดยอิสระ
ด้าน วิกเตอร์ ออร์บาน นายกรัฐมนตรีฮังการี ซึ่งเป็นพันธมิตรของทรัมป์ แสดงท่าทีสนับสนุนคำสั่งดังกล่าว และบอกว่าฮังการีอาจพิจารณาทบทวนความสัมพันธ์กับ ICC
ศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) คืออะไร สำคัญอย่างไร
ศาลอาญาระหว่างประเทศ หรือ ICC เป็นศาลที่มีอำนาจพิจารณาคดีอาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ และการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ICC ตั้งอยู่ที่กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ และมีสมาชิก 125 ประเทศ แต่สหรัฐฯ และอิสราเอลไม่ได้เป็นสมาชิกของศาลนี้
การตัดสินใจของทรัมป์มีขึ้นหลังจาก ICC ออกหมายจับเนทันยาฮูและกัลแลนต์ในข้อหาก่ออาชญากรรมสงครามและอาชญากรรมต่อมนุษยชาติจากปฏิบัติการทางทหารในฉนวนกาซา นอกจากนี้ศาลยังออกหมายจับ โมฮัมเหม็ด เดอิฟ ผู้นำฮามาสที่อิสราเอลกล่าวหาว่าเป็นผู้วางแผนโจมตีเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม ซึ่งภายหลังเขาถูกสังหารโดยปฏิบัติการโจมตีทางอากาศ
ทั้งนี้ ICC รับรองปาเลสไตน์เป็นสมาชิกในปี 2015 ทำให้ศาลมีอำนาจพิจารณาคดีที่เกิดขึ้นในฉนวนกาซา ซึ่งเป็นเหตุผลที่ทำให้อิสราเอลและสหรัฐฯ คัดค้านอำนาจของศาลนี้มาโดยตลอด
ภาพ: Kevin Lamarque / Reuters
อ้างอิง:
