ปรากฏการณ์ ‘TikTok War’ เมื่อเหล่าอินฟลูเอนเซอร์เดินทัพสู่สมรภูมิคอนเทนต์สงครามรัสเซีย-ยูเครน

ถึงแม้ว่าภาพข่าวสงครามจะไม่ใช่สิ่งที่น่าชมเลยแม้แต่น้อยเพราะมีแต่ความสูญเสีย แต่ดูเหมือนสงครามรัสเซียบุกยูเครนในเวลานี้กลายเป็นสมรภูมิใหม่สำหรับเหล่าอินฟลูเอนเซอร์ที่ใช้แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียชื่อดังอย่าง TikTok ในการเผยแพร่เรื่องราว จนได้รับการขนานนามว่าเป็น ‘TikTok War’ ไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว

สงคราม TikTok ที่ว่านั้นเกิดจากการที่เหล่าผู้ใช้งานแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียสำหรับการโพสต์คลิปวิดีโอขนาดสั้น ได้พากันบันทึกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสมรภูมิรบตามเมืองต่างๆในประเทศยูเครน และเผยแพร่ภาพการต่อสู้และความสูญเสียออกไปให้ชาวโลกได้รับรู้ถึงความน่าสะพรึงกลัวของสงคราม และกลายเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญสำหรับการต่อต้านการทำสงคราม

โดยปรากฏการณ์นี้เริ่มขึ้นในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา จากภาพการเคลื่อนกำลังพลของกองทัพรัสเซียที่รุกคืบประชิดชายแดนของประเทศยูเครน ก่อนที่จะมีคำสั่งปฏิบัติการพิเศษทางทหารโดยวลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย และนำไปสู่การประกาศสงคราม ก่อนจะมีการบุกประเทศยูเครนในเวลาต่อมา

สิ่งที่น่าสนใจคือ เหล่าอินฟลูเอนเซอร์ที่หันมาเกาะติดสงครามนั้นไม่ได้มาจากแค่ฝั่งของชาวยูเครน ที่ได้รับความเดือดร้อนแสนสาหัสจากการถูกกองทัพรัสเซียบุกถล่มอย่างหนัก อาทิ ผู้ใช้ที่เป็นลูกครึ่งชาวยูเครน-อังกฤษ อย่าง มาร์ทา วาสยูทา (Marta Vasyuta) ที่กลายเป็นแหล่งข่าวคนสำคัญของสงครามครั้งนี้ ที่จะคอยคัดกรองเนื้อหามานำเสนอต่อชาวโลก

แต่ยังรวมถึงชาวรัสเซียที่ไม่เห็นด้วยกับการก่อสงครามในครั้งนี้ของกองทัพประเทศตัวเอง และใช้พื้นที่ส่วนตัวแสดงจุดยืนอย่างมากมาย ซึ่งกลายเป็นกระจกสะท้อนให้ประชาคมโลกได้เห็นว่าไม่ใช่ชาวรัสเซียทุกคนที่เห็นด้วยกับการตัดสินใจนำประเทศเข้าสู่สงครามของผู้นำอย่างปูติน

อย่างไรก็ดี ปัญหาใหญ่ที่เกิดขึ้นในเวลานี้คือ คลิปวิดีโอที่อ้างว่าเป็นเหตุการณ์จริงจากสงครามในยูเครนนั้นไม่ใช่ความจริงเสมอไป มีคลิปจำนวนมากที่เป็นเหตุการณ์เก่า คลิปปลอม หรือแม้แต่เป็นคลิปที่มาจากวิดีโอเกม เรียกได้ว่ากลายเป็นกระสุน Fake News จำนวนมหาศาล เช่น ผู้ใช้ TikTok รายหนึ่งที่จับภาพไปยังถนนนอกหน้าต่าง โดยมีเสียงไซเรนเตือนการโจมตีทางอากาศดังขึ้น แต่ไม่กี่วันก่อนหน้านั้นผู้ใช้รายเดียวกันจับภาพถนนเส้นเดิมแต่ในมุมที่แตกต่าง ปรากฏว่าป้ายทะเบียนรถบนถนนกลับเป็นรถที่อยู่ในสหราชอาณาจักร

“แพลตฟอร์มตอนนี้ถูกถล่มไปด้วยฟุตเทจดิบจำนวนมาก ซึ่งมีทั้งดีและไม่ดี สำหรับบางคน พวกเขารู้สึกว่าพวกเขากำลังได้รับประสบการณ์ของจริงที่ไม่ได้ผ่านการกรองของสำนักข่าว และในเวลาเดียวกันคลิปเหล่านี้ก็ไม่ได้รับการยืนยันด้วย” แอบบี ริชาร์ดส นักวิเคราะห์ TikTok ขององค์กรไม่แสวงหาผลกำไร Accelerationism Research Consortium ซึ่งศึกษาเกี่ยวกับความเคลื่อนไหวของการก่อการร้ายบนโลกออนไลน์กล่าว

ขณะที่ เดวิด เฟรนช์ บรรณาธิการอาวุโสจาก Dispatch มองว่าคลิปที่เผยแพร่กันมากมายนั้นไม่สามารถให้ข้อมูลที่รอบด้านได้ “วิดีโอบน TikTok ทุกอันนั้นเป็นแค่การจับช่วงเหตุการณ์สั้นๆ ซึ่งไม่สามารถทำให้เห็นบริบทที่เกี่ยวข้องด้วยทั้งหมดได้”

อีกหนึ่งปัญหาคือการที่แพลตฟอร์มอย่าง TikTok นั้นมีระบบการบริจาค (Donation System) ซึ่งเป็นช่องทางสร้างรายได้สำหรับเหล่าครีเอเตอร์ที่จะถ่ายทอดเหตุการณ์ ซึ่งทำให้มีวิดีโอที่มีความรุนแรง รวมถึงการให้ข้อมูลข่าวสารที่ไม่ตรงกับข่าวจริง ซึ่งขัดต่อนโยบายของ TikTok

เรื่องนี้ทางด้าน TikTok จับตามองอย่างใกล้ชิดและจะระงับการใช้บัญชีผู้ใช้ที่แสวงหารายได้จากสงคราม “เราจับตาสถานการณ์อย่างใกล้ชิด และเพิ่มกำลังคนเพื่อที่จะจัดการกับคอนเทนต์ที่รุนแรง รวมถึงข้อมูลข่าวสารที่ไม่ตรงกับความจริงและการเผยแพร่ความรุนแรง” โฆษกของ TikTok กล่าว ขณะที่ผู้ใช้งานทั่วไปเองก็เริ่มจับได้และพยายามเตือนผู้ใช้รายอื่นว่า “อย่าบริจาค ช่วยกันส่งรายงาน (Report) นี่มันของปลอม”

เรียกได้ว่าขณะนี้นอกเหนือจากทหารที่สู้รบกันอย่างดุเดือดแล้ว สมรภูมิคอนเทนต์สงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนก็กลายเป็นอีกหนึ่งสมรภูมิที่ร้อนแรงไม่แพ้กัน เพียงแต่ได้เห็นได้ยินอะไรเราอาจจะต้องฟังหูไว้หูก่อน ไม่เช่นนั้นจะกลายเป็นเหยื่อสงครามข่าวสารเสียเอง

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

ภาพ: Sergei Malgavko\TASS via Getty Images

อ้างอิง:

ช่องทางติดตาม THE STANDARD WEALTH

Twitter: twitter.com/standard_wealth
Instagram: instagram.com/thestandardwealth
Official Line: https://lin.ee/xfPbXUP