เร่งยกระดับ อุตสาหกรรมการผลิต ไทย ให้ก้าวไกลอย่างยั่งยืน

เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว และความไม่แน่นอนในสถานการณ์ปัจจุบัน อุตสาหกรรมการผลิตต้องเผชิญกับความท้าทายในหลากหลายมิติ จากผลสำรวจของ KPMG เรื่อง Global Manufacturing Prospects 2023 ซึ่งเป็นข้อคิดเห็นจากผู้บริหารในอุตสาหกรรมการผลิตชั้นนำทั่วโลก พบว่า

ผู้บริหารมากกว่าร้อยละ 85 ให้ความสำคัญกับการ Diversify Supply Chain หรือการเพิ่มความหลากหลาย เพิ่มช่องทาง/ทางเลือกต่างๆ ในห่วงโซ่อุปทาน เพื่อลดความเสี่ยงจากเหตุการณ์ไม่แน่นอน และสร้างความคล่องตัวให้กับห่วงโซ่อุปทาน
ผู้บริหารมากกว่าร้อยละ 80 ให้ความสำคัญกับการทบทวนกลยุทธ์การลงทุน ซึ่งมีผลมาจากการปรับเปลี่ยนของ Supply Chain รวมถึงให้สอดรับกับ Trend ใหม่ๆ เช่น การลงทุนในธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับ EV หรือพลังงานสะอาดมากขึ้น
ผู้บริหารมากกว่าร้อยละ 50 ให้ความสำคัญอย่างสูงกับการสร้าง Partnerships การควบรวมกิจการ เพื่อเร่งให้ธุรกิจเติบโต และเข้าสู่ธุรกิจใหม่ๆ ได้อย่างรวดเร็ว
ESG (Environmental, Social, and Governance) คือเป้าหมายสำคัญขององค์กร แต่ยังพบว่ามีความท้าทายในอีกหลายมิติ เช่น ความยากและซับซ้อนในการลดคาร์บอนจากห่วงโซ่อุปทาน การผลิตที่มีอยู่เดิม ขาดเทคโนโลยีในการสนับสนุน ขาดความรู้ความชำนาญของผู้เกี่ยวข้อง อีกทั้งขาดความต่อเนื่องในการวัดผล กำกับติดตามให้ได้ตามเป้าหมาย
ผู้บริหารเชื่อว่าพนักงานคือหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง และสร้างธุรกิจให้เติบโตอย่างยั่งยืน
ผู้บริหารส่วนใหญ่เชื่อว่าถึงเวลาแล้ว ที่ต้องเร่งทบทวนการลงทุนด้าน Digital Technology โดยมุ่งลงทุนเพื่อตอบโจทย์โอกาสใหม่ๆ ทางธุรกิจ และยกเลิกส่วนที่ล้าสมัย หรือส่วนที่ไม่ก่อให้เกิดความคุ้มค่าต่อการลงทุน

เสริมความแข็งแกร่งให้ก้าวไกล ว่องไว ไม่สะดุด

จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นได้อย่างชัดเจนว่า การนำองค์กรสู่การเติบโตภายใต้สถานการณ์ที่มีความท้าทายอยู่รอบด้าน จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเร่งดำเนินการในหลายด้านควบคู่กันไป ดังนั้นแนวทาง ‘SUPER’ คืออีกหนึ่งแนวทางที่องค์กรสามารถนำไปปรับใช้ เพื่อเสริมความแข็งแกร่งให้ธุรกิจก้าวได้ไกล ว่องไว แบบไม่สะดุด

S: Supply Chain Resilience / Relocation

พิจารณาเพิ่มความหลากหลายในห่วงโซ่อุปทานเพื่อลดความเสี่ยงจากเหตุการณ์ไม่แน่นอน และสร้างความคล่องตัว ให้กับห่วงโซ่อุปทาน เช่น เพิ่มแหล่งจัดซื้อวัตถุดิบ เพิ่มรูปแบบการผลิตที่หลากหลาย ได้แก่ การผลิตเองควบคู่กับการจ้างผลิต พิจารณากระจายฐานการผลิต หรือเพิ่มเส้นทาง ช่องทางการขนส่งสินค้า เป็นต้น โดยการพิจารณาดำเนินการใดๆ ควรเปรียบเทียบระหว่างประโยชน์ที่ได้รับ และต้นทุน ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
มองหาโอกาสจากที่จีนมีการขยายการลงทุน ฐานผลิตมายังประเทศไทยเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากประเมินว่าประเทศไทยเป็นตลาดที่มีศักยภาพ มีความพร้อมและอยู่ในจุดยุทธศาสตร์ที่สามารถเป็นศูนย์กลางแห่งอาเซียน เพื่อเชื่อมโยงตลาดสู่ประเทศเพื่อนบ้านได้อย่างกว้างขวาง

U: Unify

ในโลกที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว มีการแข่งขันกันอย่างรุนแรง เพื่อให้ธุรกิจเติบโต และเข้าสู่ธุรกิจใหม่ๆ ได้อย่างรวดเร็ว การผนึกกำลังกับพันธมิตร การควบรวมกิจการเพื่ออาศัยความเชี่ยวชาญและความแข็งแกร่งของพันธมิตร เป็นอีกหนึ่งกลยุทธ์ที่ควรพิจารณาปรับใช้ โดยปัจจัยสำคัญลำดับต้นๆ ของการเลือกพันธมิตรที่เหมาะสมมีดังนี้

Chemistry: การมีเป้าหมาย แนวคิดที่เป็นไปในแนวทางเดียวกัน
Credibility: ความน่าเชื่อถือในด้านต่างๆ ของพันธมิตร ทั้งด้านภาพลักษณ์ ชื่อเสียง ผลการดำเนินงาน เป็นต้น
Capability: ความสามารถที่ส่งเสริมกัน สามารถจับมือกันไปสู่เป้าหมายได้อย่างรวดเร็ว

P: People & Digital Technology

ปัจจุบันเรากำลังก้าวเข้าสู่ Industry 5.0 ซึ่งเป็นยุคการทำงานรูปแบบใหม่ที่เน้นการทำงานร่วมกันระหว่าง Humans กับ Smart Systems ในการเพิ่มประสิทธิภาพ ลดความผิดพลาดจากการทำงาน การใส่ใจในความปลอดภัย สถานประกอบการที่เป็นมิตรต่อมนุษย์ มุ่งเน้นการลดผลกระทบเชิงลบของกระบวนการทำงานและการผลิตที่จะมีต่อชุมชน สังคมและสิ่งแวดล้อม ดังนั้น องค์กรควรเริ่มทบทวน ประเมิน และปรับกระบวนการทำงานในมิติต่างๆ เพื่อให้เกิดการทำงานด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย เสริมสร้างทักษะความรู้ความสามารถให้กับพนักงาน เพื่อให้พนักงานได้ใช้ศักยภาพในการทำงานร่วมกับเทคโนโลยีที่ทันสมัยได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ควบคู่กับความใส่ใจ มีความรับผิดชอบต่อชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อม

People & Digital Technology Collaboration

อ้างอิง: KPMG

E: ESG (Environmental, Social, and Governance)

ESG ไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป แต่คือทางรอดขององค์กร ประเทศไทยได้ตั้งเป้าหมายมุ่งสู่การเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ไว้ภายในปี 2050 และปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero) ภายในปี 2065 โดยในระดับองค์กรก็ควรเร่งดำเนินการเรื่อง ESG เช่นกัน เพราะไม่เพียงรักษาโลกของเราไว้เท่านั้น แต่ยังเป็นการรักษาไว้ซึ่งการดำเนินธุรกิจอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน ในปัจจุบันหากองค์กรใดไม่ได้ให้ความสำคัญกับการดูแลสภาพภูมิอากาศ จะได้รับผลกระทบเชิงลบทางธุรกิจเป็นอย่างมาก ทั้งจากการไม่ยอมรับจากลูกค้าและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้อง ตลอดทั้งการมีต้นทุนในด้านต่างๆ เพิ่มขึ้น เช่น จากนโยบายสินเชื่อสีเขียว (Green Credit) ของสถาบันการเงินที่พิจารณาให้เงินกู้ยืมดอกเบี้ยต่ำพิเศษ โดยกำหนดเงื่อนไขเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จะเห็นได้ว่า ESG เป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินธุรกิจ ดังนั้น องค์กรจำเป็นต้องผนวกเรื่อง ESG เข้ากับการดำเนินธุรกิจตลอดทั้ง Value Chain เริ่มตั้งแต่การกำหนดเป้าหมายด้าน ESG ให้เป็นหนึ่งในกลยุทธ์ขององค์กร เช่น ตั้งเป้าหมายลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากห่วงโซ่อุปทาน การนำเทคโนโลยีเข้ามาสนับสนุนการดำเนินการด้าน ESG ตลอดทั้งควรกำหนดตัวชี้วัดและกระบวนการกำกับติดตามการดำเนินการอย่างต่อเนื่องและเป็นระบบ

R: Rethinking Investment

จากการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง Supply Chain Relocation การให้ความสำคัญด้าน Climate Change จำเป็นอย่างยิ่งที่องค์กรต้องพิจารณาพอร์ตการลงทุนให้สอดรับกับบริบทใหม่ๆ ที่เปลี่ยนไป เพื่อให้การลงทุนยังคงสร้างผลตอบแทนที่ดี โดยหากมีการลงทุนใดที่ไม่สร้างผลกำไรหรือไม่คุ้มค่า ควรพิจารณาตัดทอนอย่างเหมาะสม โดยปัจจุบันสิ่งที่ต้องให้ความสำคัญมากขึ้นควบคู่กับการลงทุนคือการประเมิน การบริหารความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์ (Geopolitical Risk) ซึ่งเป็นความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับภาวะสงคราม การเมือง และความตึงเครียดระหว่างประเทศ ซึ่งอาจส่งผลทางตรง และ/หรือทางอ้อมต่อการลงทุนอย่างมีนัยสำคัญ

สุดท้ายนี้ จะเห็นได้ว่าการดำเนินธุรกิจให้เติบโตของอุตสาหกรรมการผลิตไทยในช่วงความไม่แน่นอนและมีความท้าทายรอบด้าน ไม่สามารถทำได้เพียงมิติเดียว เราจำเป็นต้องทำหลากหลายมิติควบคู่กันไป โดยควรเริ่มจากการรับรู้/เข้าใจสภาพการณ์ภายนอกที่อาจส่งผลต่อการดำเนินธุรกิจ ควบคู่กับการทำ Organizational Scanning เพื่อให้รู้ถึงสภาพการณ์ภายในขององค์กรอย่างครอบคลุม พิจารณาทบทวนเป้าหมาย/กลยุทธ์ในการดำเนินธุรกิจ พร้อมจัดลำดับความสำคัญและวางแผนงานที่ควรดำเนินการก่อนหลังอย่างเหมาะสม มุ่งใช้ทรัพยากรขององค์กรที่มีอยู่ให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุด ควบคู่กับการมีพันธมิตรที่ตอบโจทย์เป้าหมาย ซึ่งทั้งหมดนี้คือส่วนสำคัญอย่างยิ่งที่จะขับเคลื่อนองค์กรของเราให้เกิดการเติบโต ก้าวไกลได้อย่างยั่งยืน